خاورمیانه بر لبه تیغ؛ گره کور مذاکرات آتشبس کجاست؟/پشت پرده تقلای غرب برای صلح در غزه
به گزارش اقتصادنیوز، در یک ماه گذشته خاورمیانه خود را برای رویارویی گسترده میان اسرائیل و حزب الله آماده می کرد. حمله موشکی به شهر مجدال شمس در بلندیهای جولان اشغالی و متعاقب آن حمله تل اویو به جنوب بیروت که منجر به شهادت فواد شکر، فرمانده ارشد حزب الله شد، تنش ها را تشدید و هراس از وقوع رویارویی تمام عیار را افزایش داد. بالاخص پس از آن که حزب الله، یکی از متحدان قدرتمند ایران در منطقه اعلام کرد که ترور فواد شکر بی پاسخ نمیماند. تهدید حزب الله موجب شد تا پروازها در تلآویو و بیروت لغو شود و با اعلام وضعیت اضطراری، گروهی از کشورها شهروندانشان را برای خروج تحت فشار قرار دهند. همزمان تلاش های دیپلماتیک به صورتی فشرده در جریان بود زیرا بازیگران غربی هراس داشتند که این فعل و انفعال ها زمینه ساز رویارویی تمام عیار شود.
خاورمیانه آرام گرفت؟
آنگونه که خبرگزاری سی ان ان نوشته، صبح روز یکشنبه، حزب الله اعلام کرد که با پرتاب صدها پهپاد و موشک کاتیوشا، پرتابه های کوتاه برد پاسخ اسرائیل را داد.
حزب الله در پاسخ روز یکشنبه خود نه تنها سیستمهای دفاع هوایی اسرائیل را هدف قرار داد، بلکه 11 سایت نظامی و همچنین اهداف این بازیگر در بلندی های جولان نیز در تیررس بود.
نتانیاهو مدعی است، تمامی پرتابهها رهگیری شدهاند. اما حزب الله ضمن رد این ادعا از موفقیت آمیز بودن عملیاتش خبر داد. به ادعای سی ان ان، مقامات اسرائیلی اعلام کردند که برای خنثی کردن حمله گسترده حزب الله، شبانه به اهداف این جنبش حمله کرده اند؛ ادعایی که باز حزب الله آن را رد کرد. در این میان آنگونه که وزارت بهداشت لبنان اعلام کرده، سه نفر در حملات اسرائیل کشته شدند.
فارغ از این ها ناظران میگویند، روز یکشنبه خاورمیانه شاهد تبادل آتش بیسابقهای میان اسرائیل و حزب الله پس از گذشت 11 ماه از جنگ در غزه بود. اما به نظر میرسد در حال حاضر ترس از وقوع جنگ گسترده تر کاهش یافته است.به ادعای سی ان ان در اسرائیل، خیبی زود محدودیتهای امنیتی در شمالیترین بخش های سرزمین اشغالی، معروف به گالیله بالا، لغو شدند. در لبنان نیز حزب الله از پایان دور نخست عملیات تلافی جویانهاش خبر داد.
به ادعای گروهی از تحلیلگران، موضع گیری دو بازیگر نشان از آن دارد که خاورمیانه ملتهب آرام گرفته و منطقه بار دیگر از پرتگاه رویارویی تمام عیار به عقب کشیده شده است. حزب الله گفته که حمله به اسرائیل "با دقت" کامل انجام شده است اما ممکن است این بازیگر در آینده هدف حملات بیشتری قرار بگیرد.در چنین شرایطی گروهی از ناظران در باب پاسخ احتمالی ایران به ترور اسماعیل هنیه هشدار داده اند.
مذاکراتی سرنوشت ساز
نتانیاهو روز یکشنبه مدعی شد، آنچه امروز اتفاق افتاد پایان کار نیست. پس از ترور فواد شکر و اسماعیل هنیه به فاصله چند ساعت در بیروت و تهران، مقامات اطلاعاتی، دیپلماتها و تحلیلگران غربی و اسرائیلی به تکاپو افتادند تا در باب پاسخ های احتمالی ایران و حزب الله اطلاعات و داده هایی را جمع آوری کنند.
این گزاره موجب شد تا ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه به دیپلماسی شاتل متوسل شده و از حزب الله و ایران خواستند تا خویشتنداری کنند. به نظر میرسد که این مقوله دور دیگری از مذاکرات بر سر آتشبس و توافق آزادسازی گروگانها در غزه را تسریع میکند بالاخص آن که ایران و محور مقاومت پایان حملات به اسرائیل را به برقراری آتش بس در غزه منوط کرده اند.
با این همه علیرغم تلاشهای دیپلماتیک ایالات متحده، مذاکرات برای پایان دادن به جنگ در غزه پیشرفتی نداشته است. با این هممه تبدبل آتش سنگین میان اسرائیل و حزب الله یک واقعیت را عریان کرد، ایران و متحدانش(محور مقاومت) خواهان رویارویی در سطحی گسترده نیستند.حزب الله بارها متعهد شده بود که هرگونه حمله اسرائیل به بیروت را با حمله به مراکز شهری بزرگ تلافی کند. با این حال، این جنبش در عمل تلاش کرد تا به گونه ای پاسخ دهد که بهانه برای رویارویی تمام عیار ایجاد نشود. از همین رو ناظران مدعی اند، پس از تبادل آتش روز یکشنبه احتمال خطر درگیری همه جانبه به میزان قابل توجهی کاهش یافته است با این حال، پاسخ احتمالی ایران به اسرائیل کماکان منطقه را بر لبه تیغ قرار داده است و تا مادامی که جنگ در غزه ادامه دارد، سایه رویارویی بر خاورمیانه سنگینی خواهد کرد.