هم‌صدایی دو قدرت هسته‌ای شرق؛ یخ چین و هند آب می‌شود؟/ معنای توافق دهلی نو و پکن برای واشنگتن
به گزارش اقتصادنیوز، دو دولت چین و هند اعلام کردند که در مورد گشت زنی در مرز مشترک خود در هیمالیا به توافقی دست یافته‌اند که به طور بالقوه از خصومت میان غول‌های آسیایی پس از درگیری مرگبار بین سربازان‌شان در چهار سال پیش کاهش خواهد یافت. ویکرام مصری، وزیر خارجه هند، روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری گفت که «توافق مرزی پس از هفته‌ها گفت‌وگوهای فشرده دیپلماتیک و نظامی حاصل شده است.» مصری خاطر نشان کرد که «این توافقنامه برای یافتن راهی جهت پایان دادن به "عدم تعامل‌ها و حل و فصل مسائلی که در این زمینه‌ها در سال 2020 به وجود آمده بود" طراحی شده است. همزمان لین جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، نیز روز سه‌شنبه در پاسخ به سوالی درباره گزارش‌های مربوط به توافق گشت مرزی گفت که چین و هند "ارتباطات نزدیک" داشته‌اند. لین تاکید کرد: «اکنون هر دو طرف به قطعنامه‌ای در مورد موضوع مورد اختلاف دست یافته‌اند و چین در باب این توافق نظر مساعد دارد».
پس لرزه های توافق چین و هند
به نوشته نیویورک تایمز، هند یک روز قبل از افتتاح اجلاس سران کشورهای بریکس، -گروهی از کشورهای نوظهور که شامل هند و چین است- این خبر را رسانه‌ای کرد. مقامات هند در مورد اینکه آیا نارندرا مودی، نخست وزیر این کشور، در اجلاسی که در شهر کازان واقع در جنوب غربی روسیه برگزار می‌شود، با رهبری چین دیداری دوجانبه خواهد داشت یا نه، سکوت کردند. اما زمان اعلام این خبر نشان داد که مودی ممکن است به پیامدهای سیاسی و اقتصادی این عقب‌نشینی نظامی در امتداد مرز بپردازد. گرم شدن روابط بین هند و چین می‌تواند پیامدهای جهانی داشته باشد زیرا ایالات متحده از دهلی نو خواسته تا به عنوان وزنه تعادلی در برابر پکن عمل کند.
در همین راستا، مصری، وزیر خارجه هند، مشخص نکرد که گشت‌زنی در امتداد خط کنترل واقعی، مرز 2100 مایلی بین دو کشور که پس از شروع جنگ هند و چین در سال 1962 ایجاد شد، چگونه انجام می‌شود. عبور از زمین‌های ناهموار، نامناسب و در حال تغییر در هیمالیا، تعریف چنین توافقی را دشوار و ادعای آن را آسان می‌کند. در ژوئن 2020، نیروهای هندی و چینی در قیاس با چند دهه اخیر نبردی بی‌سابقه را تجربه کردند. حداقل 20 سرباز هندی در جریان این رویارویی کشته شدند. دولت چین گزارش رسانه‌های هندی مبنی بر کشته شدن بیش از 40 سرباز چینی را تکذیب کرد. در سال 2021، سخنگوی رسمی ارتش چین چهار کشته را تایید کرد، اگرچه تردیدها در مورد شمار واقعی کشته‌ها همچنان وجود داشت.»
معنای توافق دو قدرت هسته ای برای جهان
مقامات هندی مدعی‌اند که توافق گشت زنی جدید روابط را به وضعیت قبل از سال 2020 باز می‌گرداند. این در حالی است که نیروهای دو کشور برای چندین دهه در مرزهای ناآرام از کشورهای خود دفاع کرده‌اند. در حالی که در بازه زمانی این رویارویی‌ها پراکنده بود، با ایجاد جاده‌ها و زیرساخت‌های دیگر در امتداد مرز چین و هند، درگیری‌ها تشدید شد. در سال 2017، دو کشور بر سر یک جاده آسفالته رویاروی هم قرار گرفتند. پس از غوغای خونین در سال 2020، درگیری‌ها و تهاجمات کوچک‌تری در سال‌های 2021 و 2022 رخ داد. درگیری‌هایی بین هند و چین که در دهه گذشته اهمیت جهانی بیشتری پیدا کرده و کشورهای مجهز به سلاح هسته‌ای برای تسلط در جنوب آسیا به شدت رقابت می‌کنند.
اگرچه ارتش چین قدرتمندتر از ارتش هند است، اما دهلی نو در صحنه جهانی حضور قدتمندتری دارد، این بازیگر از متغیرهایی چون جاه طلبی‌های مودی برای تبدیل هند به یک قدرت جهانی، روابط سرد ایالات متحده و چین و ایجاد روابط تجاری و نظامی قوی‌تر با غرب سود برده است. دیپندرا سینگ هودا، ژنرال بازنشسته که فرماندهی شمال هند را که بخشی از مرز با چین را پوشش می‌دهد، در این باره به نیویورک تایمز گفت: «بازگرداندن حقوق گشت‌زنی حداقلی‌ترین خواسته‌ای است که می‌توانیم محقق کنیم. این گزاره همچنین زمینه را برای ترمیم روابط بین دو کشور فراهم می‌کند». هودا افزود که «این توافق یک برد برای هند بود، زیرا دولت قبل از بحث در مورد روابط گسترده‌تر، بر عادی سازی روابط مرزی با چین اصرار داشت. اما بهارات کارناد، کارشناس امنیت ملی وابسته به مرکز تحقیقات سیاست مستقر در دهلی نو معتقد است که این معامله پیشرفتی در روابط طرفین حاصل نمی‌کند. کارناد گفت: «چین با این توافق هند را کنار خود قرار می‌دهد اما وضعیت در عمل تغییری نخواهد کرد چرا که سال‌ها طول می‌کشد تا درباره شیوه‌های گشت زنی مذاکره شود.» به نظر می‌رسد چین با جدیت بحث‌های مربوط به این موضوع را در کنترل دارد. هشتگی در مورد توافق مرزی که توسط یک رسانه دولتی آغاز شد، در Weibo، پلتفرم رسانه اجتماعی چینی ترند بود، اما نظرات محدود. سونگ ژونگ پینگ، افسر سابق ارتش چین که اکنون یک مفسر نظامی مستقل است، گفت که چین و هند به عنوان قدرت های بزرگ در حال توسعه دارای منافع استراتژیک زیادی هستند.»
