17 شرکت بزرگ دخانیات در ایران

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا؛ حسن آذری‌پور، عضو کمیته سیاستگذاری کنترل دخانیات با انتقاد از روند تاسیس شرکت‌های دخانیاتی در کشور گفت: ۱۷ شرکت از ۱۸ شرکت بزرگ دخانی دنیا توانسته‌اند با ترفندهای مختلف در ایران کارخانه تولید دخانیات راه‌اندازی کنند.

حسن آذری‌پور درباره ترفندهای صنایع دخانی برای کسب بازار در ایران توضیح داد و گفت: صنعت دخانیات با قاچاق این محصولات به داخل کشور به نفع خود بازی میکند؛ یعنی هرگاه بخواهید اقدامی کنترلی در این حوزه انجام دهید، آنها ادعا می‌کنند این اقدام باعث اقزایش قاچاق میشود و سعی می‌کنند به واسطه این ادعا با اقدام کنترلی مورد نظر شما مقابله کنند. 

وی ادامه داد: در حالی که برای ورود محصولات یک شرکت به داخل کشور نیازی به احداث کارخانه نیست و می‌توان به صورت قانونی واردات انجام داد تا از محل آن، دولت نیز به عواید خود برسد. سازمان جهانی بهداشت و بانک جهانی، صدها صفحه گزارش درباره این موضوع به عنوان ترفندی شناخته شده نوشته‌اند.

عضو کمیته سیاستگذاری کنترل دخانیات همچنین اضافه کرد: ۱۷ شرکت از  ۱۸ شرکت بزرگ دخانی دنیا با همین ترفند توانسته‌اند داخل ایران کارخانه خود را راهاندازی کنند. چند سال پیش انحصار صنعت دخانیات از دولت گرفته شد و به بخش خصوصی اجازه فعالیت دادند؛ این موضوع اشتباه استراتژیکی بود که در حوزه قانونگذاری از سوی سیاستگذاران ارشد در ایران انجام شد. بخش خصوصی کارخانه‌های اصلی دخانیات هستند که کارخانه‌های خود را داخل کشور راه اندازی کردهاند.  

آذریپور با تاکید بر اینکه ماهیت این کارخانه‌ها کسب سود است و حداکثر تلاش خود را برای به دست آوردن آن انجام می‌دهند، افزود: وقتی بخش خصوصی وارد کشوری می‌شود، به دلیل سیاست‌های بازاریابی خود روی قوانین آن کشور مطالعه می‌کند و آنها را دور می‌زند؛ به همین دلیل در سال‌های اخیر می‌بینید که این صنایع وارد کشور شده‌اند و انواع و اقسام محصولات را با نام برندهای مواد دخانی تولید می‌کنند. با توجه به اینکه تبلیغ مستقیم مواد دخانی در کشور ممنوع است، آنها از این مسیر محصول خود را تولید می‌کنند.  

وی در ادامه به ورود تنباکوهای معطر و معسل به بازار مواد دخانی ایران اشاره کرد و گفت: این صنعت برای پایدار ماندن سود خود باید مشتری‌هایش را حفظ کند و اجازه ندهد بازار مصرف کوچک شود. تنباکوهای میوه‌ای از جمله مواردی است که آنها روی آن متمرکز شده‌اند؛ چراکه می‌دانند سیگار کشیدن برای زنان و نوجوانان در ایران زشتی اجتماعی دارد. قلیان این قباحت را از بین می‌برد و در خانواده نیز مصرف می‌شود؛ چون پدران و مادران به اشتباه فکر می‌کنند این کار تفنن و تفریح محسوب می‌شود.

آذری‌پور افزود: توتون معطر و تنباکوی معسل ۱۵ سال پیش وارد کشور شد. در ایران الگوی مصرف قلیان در نواحی خاصی مانند جنوب کشور و در گروه سنی خاصی مانند سالمندان رواج داشته است. در ۱۵ سال اخیر با آمدن تنباکوهای میوه‌ای این الگو تغییر کرده و به تمام پهنه سرزمینی ایران گسترش پیدا کرده است. در واقع  صنعت دخانیات برای خود در میان جمعیت نوجوانان و زنان،  بازار مصرف ایجاد می‌کند.  

عضو کمیته سیاستگذاری دخانیات با اشاره به تلاش این صنایع برای ورود چرخه تولید دخانیات به  کشور، ادامه داد: این صنعت سعی می‌کند چرخه تولید خود را به داخل ایران منتقل کند تا قیمت تمام شده برای او کاهش پیدا کند. از طرفی برای عده‌ای نیز شغل ایجاد می‌کند. با توجه به اینکه در کشور مشکل اشتغال داریم و دولت برای حل این مساله باید سالی یک میلیون شغل ایجاد کند، اگر بخواهید کارخانه دخانیات را تعطیل کنید یا نوع کشت مزرعه توتون را تغییر دهید، می‌گویند شغل را از بین می‌برید.  

وی تصریح کرد: کاهش قیمت تمام شده و افزایش حاشیه سود، فقط یکی از وجوه تولید دخانیات در داخل ایران است، طرف دیگر آنها می‌توانند به واسطه این چرخه در داخل کشور یارگیری کنند. البته این گروه نا آگاه هستند؛ مگر کارگر در کارخانه دخانیات چقدر حقوق می‌گیرد و کشاورز چقدر از کشت توتون سود می‌کند؟ همین آب باریکه باعث می‌شود اگر بخواهید با این چرخه مقابله کنید، صنعت پشت سر آنها پنهان شود و بگوید  شغل آنها را از بین می‌برید. این روند ۱۰ سال است که در ایران آغاز شده است. البته در جلسه‌ای نیز اعلام شد که چهار تا پنج هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی زیر نظر کشت توتون است.  

آذری پور با بیان اینکه صنایع آمار مصرف دخانیات را بیشتر اعلام می‌کنند تا حضور خود را توجیه کنند، افزود: در بدترین حالت ۱۰ میلیون سیگاری در کشور داریم و میانگین نخ مصرفی نیز ۱۰ نخ است؛ یعنی روزانه ۱۰۰ میلیون نخ که در سال به ۳۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون نخ می‌رسد. اگر بدبینانه‌تر به آن نگاه کنیم به ۴۰ میلیارد نخ می‌رسیم. صنعت هیچ وقت درباره ۱۵ میلیون نخ اضافه‌ای که اعلام می‌کند آماری ارائه نکرده است. می‌گویند این رقم از فروش بازار به دست آمده است. ما می‌گوییم اسناد فروش بازار خود را نشان دهید؛ کدام بخش از فروش بازار عدد ۵۵ میلیارد نخ سیگار در سال را نشان می‌دهد؟ این شرکت‌های تولید کننده دخانیات در بیشتر شرکت‌های منطقه کارخانه دارند و با همین ترفند به این کشورها وارد شده‌اند.