5 ریسک حاکم بر بازار سرمایه
یکی از مهمترین عوامل کاهش های اخیر را می توان ریسک گریزی فعالان بازار سرمایه به حساب آورد. یکی از عواملی که این روزها زمینهساز افزایش ریسکگریزی سرمایهگذاران شده است، بالا بودن نسبت P/ E (نسبت قیمت به درآمد) در بورس تهران است. این نسبت که به نوعی نشانگر انتظارات سهامداران از سودآوری آینده شرکتها است، در حال حاضر برای کل بازار حدود 7 است. حتی در برخی شرکتهای بورسی شاهد P/ Eهای بالای 7 هستیم. بر این اساس زمانی سرمایهگذاری در قیمتهای کنونی برای سهامداران به صرفه خواهد بود که یا نگاهی بلندمدت بر معاملات بازار سهام حاکم باشد یا رشد سودآوری شرکتها از سرعتی برخوردار باشد که زمینه تعدیل نسبت قیمت به درآمد را فراهم کند. در این میان عدم نرخهای جذاب در بازارهای کمریسکتر مزید بر علت شده است. این موضوع عاملی برای افزایش تردید سهامداران برای ورود به بازار سهام شده است. به عبارت دیگر سرمایهگذاران با مدنظر قراردادن هزینه فرصت دارایی خود، ریسک ورود به بورس را بالا ارزیابی میکنند.
از دیگر عوامل افزایش ریسکگریزی فعالان بازار سهام، توقف طولانی مدت نمادهای معاملاتی بنگاههای اقتصادی است. بررسیهای «دنیایاقتصاد» از آخرین وضعیت نمادهای متوقف نشان میدهد تا تاریخ 22 آذرماه، در میان 327 شرکت حاضر در تابلوی معاملاتی بورس تهران، 70 شرکت با توقف نماد معاملاتی مواجه هستند. درست است که توقف نمادهای معاملاتی در بازار سهام یکی از بدیهیترین اتفاقات روزمره در تمامی بورسهای مطرح دنیا است، اما یکی از مشکلاتی که همواره سهامداران را با بلوکه شدن نقدینگی مواجه میکند، توقفهای طولانیمدت و عدم پیشبینی از موعد بازگشایی این نمادها است. خطری که همواره سرمایه سهامداران خرد بازار را با تهدید جدی مواجه میکند.
یکی دیگر از موضوعاتی که ریسک حضور سهامداران در بورس تهران را افزایش داده است، افزایش فروش از سوی معاملهگران حقوقی است. این معاملهگران با توجه به نیاز خود به نقدینگی طی معاملات روزهای اخیر به فروش سهام روی آوردهاند. سهامداران حقوقی همواره زودتر از سهامداران حقیقی به اتفاقات واکنش نشان میدهند. از این رو فروش این سهامداران موجب شده سهامداران خرد با یک هراس و نگرانی معاملات را رصد کنند.
نگرانی از پایدار نبودن قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی یکی دیگر از ریسک هایی است که در حال حاضر ذهن سرمایه گذاران بورس تهران را به خود مشغول کرده است.
نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا از همان ابتدا نگرانیهایی را درخصوص آینده برجام به وجود آورد. چندی پیش نیز نشریه آمریکایی «نشنال اینترست» با اشاره به اظهارات ضد و نقیض دونالد ترامپ درخصوص برجام که گاهی خواستار برچیده شدن این توافق و گاهی نظارت شدید بر آن شده، سرنوشت برجام در دولت جدید آمریکا را در هالهای از ابهام ارزیابی کرد. این امر سبب شده تا سرمایهگذاران با یک تردید در دوراهی سیاستهای ترامپ قرار گیرند.