بحران جدید عربستان در بازار نفت

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، سعودی‌ها هم‌اکنون در داخل عربستان با مشکل کسری بودجه مواجه هستند و در خارج از مرزهای خود نیز از چند جهت با موانع جدی در کنترل بازار نفت مواجه هستند.

راشاتودی گزارش داد، یکی از این موانع رویکرد شکل‌ گرفته در حوزه بین‌الملل برای رفتن به سمت انرژی‌های پاک بوده که نفت را به عنوان اصلی‌ترین کالای صادرات عربستان به خطر انداخته و از طرف دیگر شاهد ورود بازیگران قوی‌تر در بازار نفت هستیم.

اوایل ماه جاری عربستان به شکلی ناگهانی و خوشحال‌کننده از تصمیم خود برای کاهش عرضه نفت به بازار جهانی خبر داد و وزیر نفت این کشور گفت که پادشاهی عربستان می‌خواهد به صورت داوطلبانه و برای بالا بردن قیمت یک میلیون بشکه روزانه از عرضه نفت خود به بازار جهانی را بکاهد.

اما از آن زمان به بعد ایران تولید نفت خود را افزایش داد و می‌خواهد به سطح صادرات 2 میلیون بشکه روزانه یا بیشتر از این میزان برسد که همین امر باعث شد تا قیمت نفت در بازارهای جهانی کاهش یابد.

آژانس بین‌المللی انرژی چشم‌اندازی نسبتاً بدبینانه را برای بازار جهانی نفت ترسیم کرده است. براین اساس تصمیم سعودی‌ها برای کاهش عرضه نفت به بازار جهانی رویکرد درستی بود. با این حال اما پایین آوردن تولید برای سعودی‌ها به معنی کاهش صادرات و کاهش صادرات هم یعنی پایین آمدن درآمدهای نفتی.

براساس آخرین آمار که برای ماه نوامبر سال 2020 صادرات نفت عربستان 25درصد کاهش یافته  به طوری که از 21.54 میلیارد دلار مدت مشابه سال 2019 به 15.5 میلیارد دلار رسیده است.

میزان حجم صادرات نفت این کشور اما عملکرد بدتری داشته و در همین بازه 40 درصد پایین آمده است. 

نگاه واقع‌گرایانه این است که چشم‌انداز تقاضا نفت نسبت به ماه نوامبر بهبود یافته است که یکی از دلایل  آن تولید واکسن کرونا و آغاز واکسیناسیون در برخی کشورهای جهان بوده است. این مسئله قیمت نفت را مثبت کرده و همین امر باعث بهبود وضعیت بودجه سعودی‌ها شده است.

البته روند رشد قیمت نفت به خاطر آنکه مشخص شد روند واکسیناسیون آن گونه که انتظار می‌رفت سریع نخواهد بود کمرنگ‌تر شد. اما همزمان با آغاز عقب‌نشینی قیمت نفت عربستان با یک حرکت افت قیمت نفت را معکوس کرد. 

در حالیکه همواره این تصور وجود دارد هرگونه کاهش عرضه نفت از سوی عربستان و اوپک به نفع تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا تمام شده و آنها تولید خود را افزایش می‌دهند و کاهش عرضه نفت از سوی اوپک و عربستان خنثی می‌شود اما در شرایط کنونی به نظر می‌رسد شرکت‌های نفت شیل آمریکایی بیش از آنکه به فکر افزایش تولید باشند رویکردی محتاطانه‌تر را در پیش گرفته‌اند.

قیمت نفت بالا رفته اما کسی نمی‌داند تا کی بالا خواهد ماند. بنابراین شرکت‌های نفت شیل تلاش می‌کنند تا برای تصمیم‌گیری در رابطه با تولید نفت خود برای آینده به جای آنکه به سمت اضافه کردن دکل‌های نفتی بروند روی قیمت کنونی حساب کنند.

اگرچه تولیدکنندگان نفت شیل فعلاً محتاط هستند، اما باید گفت که آنها سررسید بدهی دارند و ممکن است برخی از آنها همانند گذشته دست به افزایش تولید بزنند. 

یکی دیگر از مشکلات سعودی‌ها در مدیریت بازار نفت چشم‌انداز بازگشت ایران به بازار است و این در حالی اتفاق می‌افتد که هم رقیبی مانند عراق در صادرات نفت به بازاری نظیر هند وجود دارد و هم سعودی‌ها با مشکل کمبود بودجه مواجه هستند. 

در واقع چشم‌انداز تقاضا برای نفت که اصلی‌ترین صادرات عربستان است، همچنان پایین است و در صورتی که شاهد جدی‌تر شدن روند گزار به سمت انرژی‌های پاک باشیم ممکن است شرایط برای عربستان سخت‌تر از گذشته شود.

از طرفی دیگر رقابت در بازار جهانی نیز روز به روز جد‌تر می‌شود و نکته اینجا است که سعودی‌ها برای مقابله با این روند گزینه‌های زیادی ندارند و هرگونه اقدام آنها در آسیب زدن به رقبای بین‌الملل ممکن است اثرگذار باشد، اما می‌تواند تبعات جدی‌تری را برای خود آنها در پی داشته باشد.