کسری شدید نقدینگی بانک ها/ بانک مرکزی تسلیم نرخ بهره شد+نمودار

به گزارش اقتصادنیوز، نرخ سود بین بانکی همواره یکی از علامت های آماری است که به واسطه آن می توان وضعیت تورمی و رکودی جامعه را ارزیابی کرد. به عبارت دیگر این رقم سیگنالی مهم از موقعیت رفاه جامعه را در بردارد.

این متغیر در روزهای پایانی تابستان نرخ سود بین بانکی روندی افزایشی داشته و در هفته های اخیر رکوردزنی های پی در پی را به ثبت رسانده است.

این افزایش می تواند علامتی از تداوم کسری نقدینگی در بانکها باشد.

افزایش نرخ سود بانکی: کنش یا واکنش؟

همانطور که پیش بینی می شد نرخ سود بانکی از مرز 19 درصد عبور کرده و به بالاترین سطح خود در نیمسال اول 1400 رسیده است.

بازار بین بانکی که بانک مرکزی در آن رفتاری منفعلانه درقبال بانک ها دارد در دو هفته اخیر راوی رکوردزنی اعتبارات قاعده بوده است.

این رویداد به معنای وضعیت بد حساب جاری بانک هاست. به طور کلی در بازار شبانه بانکها با نرخ سود مشخص و تاریخ سررسید کوتاه مدت از یکدیگر استقراض می کنند و زمانی که نرخ سود پیشنهادی بانکها بالا باشد مجبور به استقراض از بانک مرکزی با نرخ سود 22 درصد می شوند. این رقم سقف دالان نرخ سود در بازار بین بانکی بوده و پناهگاهی برای بانک های مقروض.

در همین راستا ثبت تقریبا 43  هزار میلیارد تومان اعتبارات قاعده مند در هفته جاری (یا وام دهی بانک مرکزی به بانک های دارای کسری) و درج رکورد بیشترین حجم وام دهی در دو سال گذشته نشان از روند صعودی نرخ سود بین بانکی در هفته های اخیر داشته است.

به عبارت دیگر میانگین نرخ موزون درخواستی بانکهای دارای مازاد فراتر رفته و بانکهای مقروض مجبور به استقراض از بانک مرکزی شده اند. بنابراین باتوجه به آن که بانک مرکزی دراین بازار رفتاری منفعل دارد می توان گفت این افزایش اعتبارات در راستای سیاست بانک مرکزی نبوده و بیشتر در ادامه برخورد بانکها به کسری است.

در اکوایران ببینید : منتظر کاهش تورم نباشید

دلایل افزایش نرخ سود بانکی در سه قاب

این اقدام عموما سه دلیل می تواند داشته باشد نخست فرارسیدن پایان ماه شهریور، دوم اتمام شش ماه نخست سال و سوم اوراق بدهی دولتی.

عامل نخست:به طور کلی وضعیت حساب جاری بانک ها در شش ماه دوم سال بدتر از این وضعیت در نیمه نخست بوده و بنابراین از حساب جاری این نهاد های مالی کاسته شده است.

عامل دوم:  در پایان هر ماه با توجه به پرداخت حقوق کارکنان و برداشت منابع دولت از بانک ها این تضعیف شدید تر می شود.

عامل سوم: بررسی بازار اولیه حراج اوراق بدهی در هفته پایانی شهریور نشان می دهد بانکها در این بازارها نسبت به قبل بیشتر فعالیت داشته و در هفته اخیر در حدود 2 هزار و 800 میلیارد تومان اوراق از دولت خریداری کرده اند. این اقدام نیز به نحوی می تواند تضعیف بیشتر حساب جاری بانکها شده و این نهادهای مالی را با کسری بیشتری مواجه کرده باشد.

بنابراین می توان گفت نرخ سود بانکی در واکنش به این شرایط بانکها روندی صعودی پیدا کرده و اصطلاحا بانک مرکزی تسلیم افزایش نرخ بهره شده است. زیرا نرخ سود هدف بانک مرکزی در محدوده 18 درصد بود. وقتی نرخ سود از سطح هدف بانک مرکزی عبور می کند و بازار ساز نمی تواند یا نمی خواهد این نرخ را مدیریت کند می توان گفت بانک مرکزی فعلا امکان مدیریت نرخ را ندارد.

اما آیا این اتفاق موجب کاهش تورم می شود؟

به طور کلی افزایش نرخ سود بانکی می تواند زمینه ساز کاهش نرخ تورم شود. از دیدگاه برخی صاحب نظران شرط انتقال اثر نرخ سود بر کاهش تورم تغییر نرخ سود در سایر اجزای بازار پول است. به بیان ساده تر اگر این افزایش نرخ سود در نتیجه انقباض پولی در بانک ها بوده می توان در اثر ایجاد تغییر در ترکیب نقدینگی منتظر کاهش نرخ تورم بود اما درصورتی که این اتفاق صرفا محدود به بازار بین بانکی باشد انتقال اثر تورمی رویه ای نامشخص خواهد داشت.