توافق هسته‌ای باید در کنگره آمریکا به تصویب برسد؟

منتقدان توافق اصرار دارند که دولت باید در مرحله دوم، توافق را برای تصویب به کنگره بیاورد. در واقع، حداکثر پنج روز پس از تاریخ امضا، توافق روی میز کنگره قرار خواهد گرفت. و به مدت 30 روز از آن لحظه، اعضای کنگره می‌توانند توافق را مطالعه و بررسی کنند و در طول این مدت هیچ امکانی برای کاهش تحریم‌هایی که نیازمند مصوبه است، وجود نخواهد داشت.

هر دو مجلس کنگره باید این توافق را با اکثریت تصویب کنند. اگر توافق در رای گیری بیفتد، رئیس جمهور ایالات متحده می تواند علیه این تصمیم حق وتو را به اجرا بگذارد و با وجود مخالفت، با حمایت دو سوم اعضای کنگره، توافق را تصویب کند.

طرفداران احیای برجام استدلال می کنند که قانون مربوط به بررسی توافق توسط کنگره این بار اعمال نخواهد شد، زیرا این توافق طبق تعریف، بازگشت به برجام است، که قبلاً فرآیند بررسی مورد نیاز کنگره را طی کرده است.

یکی از موضوعاتی که می تواند تصویب توافق را برای بایدن دشوار کند، وجود این نگرانی است که روسیه از روابط خود با ایران سوء استفاده کند و آن را به پناهگاه خود تبدیل کند تا از آن طریق تحریم ها را دور بزند.

در مرحله سوم، 60 روز پس از تصویب توافق در کنگره، نماینده وزارت امور خارجه آمریکا تصمیم به بازگشت به برجام را به شورای امنیت سازمان ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی اتمی اطلاع خواهد داد.

در مرحله چهارم، یعنی 60 روز دیگر، زمان اجرای کامل توافق فرا می‌رسد: آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها بیانیه مشترکی مبنی بر تعهد خود به این فرآیند صادر خواهند کرد و ایالات متحده تحریم‌های اعمال شده دیگر را لغو خواهد کرد.

پس از گذشت 165 روز از روز امضای توافق، مرحله نهایی نیز اجرایی می شود: ایالات متحده رسماً به توافق بازمی گردد و تحریم های باقی مانده را لغو می کند و اجازه تجارت با ایران را می دهد. به همین مناسبت، ایران زیرساخت های مازاد غنی سازی را حذف خواهد کرد.