درخواست وزارت ارشاد مبنی بر صدور یک مجوز به بهانه «زیان‌دهی»

با توجه به ضرورت مبارزه با کم سوادی و ایجاد نهضت کتابخوانی در میان کودکان و نوجوانان کشور و ایجاد هم افزایی میان کتابخانه های کانون پرورش فکری و نهاد کتابخانه ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف کاهش زیان دهی شرکت دولتی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و تأمین بخشی از هزینه ها از محل کاهش و صرفه جویی در هزینه ها با استفاده از ساختار و ظرفیت موجود در نهاد کتابخانه های عمومی کشور و نیز به منظور افزایش و همسان سازی حقوق کارکنان این کانون براساس نظام نامه جبران خدمات نهاد کتابخانه ها، خواستار صدور مجوز برای واگذاری کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نهاد کتابخانه های عمومی کشور شده است.

این نهاد در جایگاه مؤثرترین متولی امر مهم کتاب و ترویج کتابخوانی، با ۳۷۲۰ کتابخانه عمومی در سراسر کشور (۲۷۳۲ باب نهادی، ۸۵۴ باب مشارکتی، ۲۷ باب مستقل، ۱۰۷ سالن مطالعاتی) و دارای بیش از ۴۵ میلیون نسخه کتاب، همواره در تلاش برای افزایش تعداد کتابخوان های جامعه (با بیش از ۱۰ میلیون عضو و قریب به ۲ میلیون عضو فعال که تقریباً نیمی از آنها را کودکان و نوجوانان تشکیل می دهند) است.

از آنجایی که کتابخانه های عمومی به منظور برآورده ساختن نیازهای اطلاعاتی، علمی، پژوهشی، آموزشی، تفریحی و غنی سازی اوقات فراغت عموم افراد جامعه صرف نظر از سن، نژاد، جنسیت، مذهب، ملیت، زبان یا موقعیت اجتماعی آنها، به ارایه خدمات کتابداری و اطلاع رسانی می پردازند، در سیاستگذاری های کلان این نهاد، کودکان و نوجوانان از اقشار محوری این طرح در راستای نهادینه شدن مطالعه از کودکی در نظر گرفته شده اند. درحال حاضر در تمامی کتابخانه های عمومی نهاد، بخش کودک وجود دارد و سعی شده طراحی فضا و تجهیزات بخش کودکان به تناسب شرایط سنی آنها انجام شود. ایجاد بخش های جدید همچون اتاق علم، اتاق مادر و کودک، برنامه های فرهنگی و ترویجی همچون «با هم بخوانیم»، باشگاه های کتابخوانی، جمع خوانی، قصه گویی، روزنامه دیواری و کاردستی و...، تولید کتاب هدهد سفید (ویژه نوجوانان)، راه اندازی محافل ادبی جوانه ها، جشنواره ها و پویش هایی همانند: «نشان هدهد سفید»، «قصه گویی»، «جشنواره کتابخوانی رضوی» و... از جمله اقداماتی است که برای اعضای کودک و نوجوان این نهاد در کنار تأمین منابع اطلاعاتی مناسب، انجام شده است.

از سوی دیگر یکی از مجموعه هایی که دارای کتابخوانه بوده و با رویکرد خدمت رسانی به عموم مردم با محوریت کودکان و نوجوانان طراحی شده، «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» است که دارای حدود یک هزار باب کتابخانه چندمنظوره کودک و نوجوان به صورت ثابت می باشد و این مجموعه قریب به ۳ هزار نیروی انسانی دارد.

وفق ماده (۱) قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی کشور، تأسیس، ساخت، تجهیز و بازسازی، توسعه، مدیریت، نظارت و سایر امور کتابخانه های عمومی در سراسر کشور به موجب این قانون انجام می شود.

همچنین با استناد به تبصره (۲) ماده (۱۱) قانون مذکور، بجز کتابخانه های آستان قدس رضوی(ع)، حضرت معصومه (س)، حضرت عبدالعظیم(ع)، احمدبن موسی (ع)، کتابخانه ملی، کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه های وقفی، تمامی کتابخانه های عمومی اعم از شهرداری، مساجد و... باید زیر نظر کتابخانه های عمومی کشور اداره شود.

از این رو، با توجه به موارد ذکر شده و قرابت مأموریتی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و نهاد کتابخانه های عمومی کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد واگذاری کتابخانه های تحت پوشش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به نهاد کتابخانه های عمومی کشور را ارایه کرده است.

تخصص نهاد کتابخانه های عمومی کشور در مدیریت و توسعه کتابخانه های چند منظوره کودک و نوجوان براساس استانداردهای جهانی و سندهای آمایش سرزمینی، مدیریت چابک، هدفمند و انقلابی نهاد کتابخانه ها و پیشنه موفق آن در دهه اخیر، توانمندی نهاد کتابخانه ها در به روز رسانی منابع (کتاب و نشریات)، آموزش کتابداران، استانداردسازی خدمات و برگزاری برنامه های متنوع برای تبدیل وضعیت کتابخانه ها به مراکز فرهنگی محله ها، از جمله دلایل پیشنهاد واگذاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به این نهاد است.

گفتنی است، پیشنهاد فوق درحال حاضر در کمیسیون مدیریت امور عمومی و سرمایه انسانی دولت بررسی می شود.