روزنامه اصولگرا: بهترین تصمیم درباره قیمت بنزین در سال‌های 76 تا 83 گرفته شد
به گزارش اقتصادنیوز روزنامه فرهیختگان نوشت: طبق آمارها نیز این موضوع بیشترین سهم را در سبقت مصرف بنزین از تولید آن دارد. دلیل هم این است که اولا ثابت ماندن قیمت بنزین باعث شده سهم بنزین که مرکز آمار ایران آن را برای سال 1399 حدود 2 تا 2.3 درصد برای خانوارها برآورد کرده بود حالا در سال گذشته و سال جاری به حول و حوش یک درصد درآمد خانوار برسد.
این موضوع خود در افزایش تمایل به مصرف در قالب خودروهای تک‌سرنشین و استفاده کمتر از حمل‌ونقل عمومی موثر بوده است. اما یکی‌دیگر از بدترین تبعات ثابت ماندن قیمت بنزین مساله افزایش حجم قاچاق بنزین از مرزهای کشور است.
پرواضح است ثابت ماندن قیمت بنزین و ادامه وضع موجود تبعات جبران‌ناپذیری را به همراه خواهد داشت. این تبعات را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد: 1. وابستگی کشور به واردات سالانه 2.5 تا 4 میلیارد دلار بنزین، 2. عدم تمایل خودروسازان به بهینه‌سازی و کاهش مصرف سوخت خودروها، 3. تمایل کم دولت‌ها به متنوع‌سازی سبد مصرف سوخت (عدم الزام خودروسازان به ساخت خودروهای دوگانه‌سوز و عدم توسعه CNG)، 4. از دست رفتن فرصت توسعه پتروپالایشگاه و تامین خوراک شرکت‌های پتروشیمی و فرصت توسعه زنجیره ارزش نفت و گاز، 5. افزایش تردد خودروهای تک‌سرنشین و افزایش آلودگی و ترافیک و درنهایت 6. اجبار دولت به شوک‌درمانی.
منصفانه قضاوت کنیم، منشأ همه گرفتاری‌های حوزه بنزین عدم تعدیل سالانه قیمت بوده که خود در قالب تشدید مصرف، تشدید ناترازی، کمبود، عدم توسعه و تنوع‌بخشی به سبد سوخت کشور، عدم توجه به بهینه‌سازی مصرف و دیگر چالش‌هاست.
نگاهی به تجربه کشور در حوزه بنزین نشان می‌دهد در سال‌هایی که قیمت بنزین به‌صورت تدریجی اصلاح شده (سال‌های 1376 تا 1383) این اصلاحات چندان تبعات امنیتی و سیاسی به همراه نداشته و با پذیرش عمومی همراه شده و حتی در آن سال‌ها تورم عمومی کشور نیز از روند بلندمدت خود کمتر بوده است.
اما برخلاف این وضعیت در سال‌هایی که دولت برای چندین سال قیمت بنزین را ثابت نگه داشته، درنهایت سیاستگذار مجبور شده برای جبران عقب‌ماندگی قیمت چند‌ساله دست به شوک‌درمانی بزند نتیجه آن اعتراضات مردمی و تبعات امنیتی بوده است. این وضعیت نه‌فقط در سال 1398 و 1386 بلکه در سال‌های قبل از انقلاب و ازجمله در سال 1343 نیز منجر به بحران شده است.
