ترکشهای جنگ سرد آمریکا و اسرائیل/ بایدن شمشیر را از رو بست؛ بازی خطرناک نتانیاهو آغاز شد؟
به گزارش اقتصادنیوز، جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده 31 مه، با انتشار اعلامیه غافلگیرکننده، نقشه راه را برای «آتشبس پایدار [در نوار غزه] و آزادی همه گروگانها ترسیم کرد». او اعلام کرد که این طرح توسط اسرائیل تهیه شده و از حماس خواست تا به شرایط آن تن دهد. سخنرانی بایدن موجب شد تا رئیس جمهور در اختلاف هایش با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل دست برتر را داشته باشد و « بی بی» را غافلگیر کند.
اقدام بایدن نتانیاهو را در شرایط دشواری قرار داده است. اگر او این توافق را بپذیرد، اعضای ائتلاف جناح راست کابینه تحت رهبری اش احتمالاً برای سرنگونی نخست وزیر خیز بر می دارند. اما اگر آن را رد کند، تنش ها با آمریکا افزایش خواهد یافت. در حال حاضر، نخستوزیر به تأیید صریح خود رضایت داده و اصرار دارد که بایدن این پیشنهاد را نادرست توصیف کرده و اسرائیل با پیششرط حماس مبنی بر توقف کامل جنگ موافقت نکرده است. در همین حال، واکنش حماس مثبت بوده است. در همین راستا نشریه فارن افرز یادداشتی منتشر کرده است. اقتصادنیوز این یادداشت را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.
جنگ سرد میان اسرائیل و آمریکا
ماههاست که اسرائیل تسلط خود بر غزه را علیرغم محکومیت فزاینده بینالمللی افزایش داده، آن هم در شرایطی که به نظر میرسد که بنبست بین بایدن و نتانیاهو بدتر شده است. در هفتههای قبل از سخنرانی بایدن، تنش ها بالا گرفت. نتانیاهو در 9 مه به کابینه خود گفت: «ما دست نشانده ایالات متحده نیستیم.» اخیراً، بایدن گفت که نتانیاهو برای حفظ سیطره خود بر قدرت، جنگ را طولانی می کند. در نتیجه اختلاف میان رهبران امریکا و اسرائیل، روابط دو بازیگر از یک دوستی صمیمی به یک نزاع جنجالی تبدیل شده است.
توانایی حل اختلافات و هماهنگ کردن سیاست پشت درهای بسته به سرعت در حال از بین رفتن است و خصومت و مخالفت ها جایگزین آن می شود. واشنگتن همچنان به توافق عادی سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل به عنوان بخشی از معامله ای که بر توقف خصومت ها، آزادی گروگان ها و مسیری مشخص برای تشکیل کشور فلسطین تاکید دارد، پایبند است. اما 19 مه - دو روز پس از دیدار محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده برای گفتگو در مورد "نسخه تقریبا نهایی" توافقات بین دو کشور، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه در مقابل کمیته روابط خارجی سنا شهادت داد که " ممکن است اسرائیل نتواند [یا] مایل به ادامه این مسیر نباشد. با لحاظ کردن ملاحظات سیاسی یا شخصی، نتانیاهو - که سپتامبر گذشته به سازمان ملل گفت که صلح با ریاض "امکان صلح را در کل این منطقه به ارمغان می آورد" - به نظر می رسد این ایده را نادیده گرفته است. مقاومت او سعودیها را تشویق کرد تا چارچوبی دوجانبه با ایالات متحده را بررسی کنند ؛ چارچوبی که اسرائیل خارج از آن قرار دارد.
خودزنی « بی بی»
دسامبر 2023، من در فارن افرز استدلال کردم که اسرائیل در خطر از دست دادن ایالات متحده است. رویدادهای بعدی - به ویژه بیزاری مداوم دولت اسرائیل از مشارکت در طرحی معتبر برای غزه پس از جنگ - این استدلال را تقویت کرده است. نتانیاهو با تکرار ترفند کلاسیک خود یعنی تفرقه بینداز و حکومت کن، شعله های قطبی شدن را در اسرائیل و ایالات متحده برافروخته است تا از انتقاد از رهبری خود جلوگیری کند. با این کار او مرتکب اشتباه بزرگی می شود. مزیت هر پیروزی تاکتیکی بر دولت بایدن بسیار بیشتر از شکست استراتژیک است؛ شکستی که ناشی از گسست در روابط اسرائیل با ایالات متحده است. پس نتانیاهو باید مسیر خود را تغییر دهد و کنار آمریکا قرار بگیرد. تاکنون، اسرائیلیها بهطور قاطع از کارزار غزه و بهویژه نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) که در منطقه جنگی درگیرند، حمایت کردهاند. این در حالی است که ماهها، درخواستها برای برگزاری انتخابات فوری جهت جایگزینی ائتلاف نامحبوب نتانیاهو به دلیل شک و تردیدهای واقعی در مورد درستی و امکانپذیری برگزاری رأیگیری در حالی که درگیریها بیداد میکند، کاهش یافته است. اگرچه اکثریت اسرائیلی ها طرفدار انتخابات زودهنگام هستند، اما در مورد زمان بندی اختلاف نظر دارند و نگران هستند که کسانی که ممکن است جایگزین نتانیاهو شوند در گناهان او و قصورهایی که منجر به 7 اکتبر شد سهیم باشند.
شکاف ها در اسرائیل عمیق تر می شود
اجماع داخلی در مورد جنگ، که نخستوزیر سعی کرده از آن به نفع خود بهرهبرداری کند، بستری طعنهآمیز برای طرح او یعنی تفرقه میان اسرائیلی ها هموار کرده است. نتانیاهو با استناد به یک پارادایم منسوخ شده تلاش کرده تا وفاداران را علیه آنچه که به نظر او یک رویکردی چپ و شکستخورده اسرائیلی است که امتیازات غیرمسئولانه به فلسطینیها میدهد، هم صدا کند. اما بر اساس نظرسنجی آوریل که توسط شاخص صلح دانشگاه تل آویو تعریف شد، تنها 12 درصد از یهودیان اسرائیل به عنوان جناح چپ شناخته می شوند. نظرسنجی دیگری که در ماه آوریل توسط مؤسسه دموکراسی اسرائیل انجام شد، نشان داد که تنها 26 درصد از اسرائیلیهای یهودی از «تاسیس کشور فلسطین در آینده» حمایت میکنند، حتی اگر اسرائیل یک معاهده دفاعی منطقهای را با شرکای عرب امضا کند. در باب بقای نتانیاهو در قدرت نیز گسل ها عمیق است.برای تقویت موقعیت نتانیاهو، برخی از همراهان نخست وزیر به تئوری های توطئه دامن زده اند. آنها مدعی شده اند که روسای دفاع اسرائیل هم صدا با حماس و به واسطه تبانی با کاخ سفید برای خرابکاری در روند جنگ و سرنگونی نتانیاهو همکاری کرده اند. پسر نخست وزیر در این زمینه فعال بوده و کلیپ ویدئویی را بازنشر کرده که در آن یک سرباز ذخیره ارتش اسرائیل به دور زدن زنجیره فرماندهی نظامی و اطاعت از دستورات مستقیم نتانیاهو تهدید شده است. این تلاشی آشکار برای نشان دادن غیرقابل اعتماد بودن ژنرال ها بود.
فرافکنی به سبک نتانیاهو
ارتش و سرویس های اطلاعاتی تنها اهدافی نبودند که توسط نتانیاهو به چالش کشیده شدند. سخنگویان جناح راست مرتباً طرفداران توافق برای آزادی گروگان ها را متهم کرده و می گویند این گروه سربازان اسرائیل را در موضع ضعف قرار می دهند. در عین حال، نتانیاهو و متحدانش انگشت اتهام را به سوی ایالات متحده می گیرند و مدعی اند که دولت بایدن ظرفیت اسرائیل را برای سرکوب حماس محدود کرده است. تصمیم اخیر رئیس جمهور برای توقف محموله بمب های دو هزار پوندی به ارتش اسرائیل و درخواست های مستمر ایالات متحده برای تقویت جریان کمک های بشردوستانه به غزه، توسط سیاستمداران و کارشناسان اسرائیلی به عنوان موانع مهمی درمیدان جنگ اسرائیل قلمداد شده است. برای نخستوزیر، گسترش این باورها باعث میشود که او و کابینه اش از سرزنش ها در باب شکست هفت اکتبر و پس لرزه هایش در امان باشند.
علیرغم نگرش تند نتانیاهو نسبت به دولت بایدن، ایالات متحده همچنان محور محاسبات نخست وزیر است. اگرچه نتانیاهو به دلیل امتناع از مصاحبه با رسانههای اسرائیلی بدنام است، اما تصادفی نیست که از ابتدای سال 2024 در هر سه شبکه بزرگ ایالات متحده، سی ان ان، فاکس نیوز و حتی دکتر فیل ظاهر شده است. زمانی که کشورهای سراسر جهان آشکارا با اسرائیل دشمنی میکنند، حمایت واشنگتن با اهمیت است. این تا حدی به دلیل انتخابات آتی ایالات متحده است؛ کارزاری که در جریانش دموکرات ها و جمهوری خواهان برای نشان دادن حسن نیت خود به اسرائیل به اهرم های متفاوتی متوسل می شوند. قابل توجه است که در 31 ماه مه، یک گروه دو حزبی از قانونگذاران در واشنگتن از نتانیاهو دعوت کردند تا در کنگره سخنرانی کند – چنین درخواستی در شرایطی با تلاش های دولت برای تحت فشار قرار دادن کابینه اسرائیل مغایرت دارد.
بسیاری از اعضای کنگره مشتاق مشارکت اسرائیل هستند و از همین رو هر قانون مرتبط با این بازیگر را که ممکن است چشم انداز انتخاباتی شان را برجسته کند را، پیش می برند. علاوه بر این، جریان اصلی یک جامعه آمریکایی-یهودی سازمان یافته ، همراه با حوزههای محافظهکار مسیحی و سایر بخشهای جهان حامی اسرائیل، به طور کامل برای دفاع از اسرائیل در زمان نیاز بسیج شدهاند.
قمار «بی بی»
نتانیاهو امیدوار است از این منابع همدردی در ایالات متحده برای به حداکثر رساندن کمک های نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی که می تواند از دولت بایدن گرفته و همزمان مقاومت ها در برابر ادامه جنگ را به حداقل برساند. اگرچه افکار عمومی ایالات متحده - و به ویژه رای دهندگان دموکرات - نسبت به اسرائیل منفی تر شده اند، نظرسنجی اخیر مرکز مطالعات سیاسی آمریکا نشان می دهد که شهروندان آمریکایی همچنان از اسرائیل حمایت می کنند و با اختلاف چهار به یک طرف آن را در برابر حماس می گیرند. نخست وزیر روی این کثرت حساب می کند تا بایدن را برای مقاومت در برابر فشارها برای توقف زودهنگام جنگ اسرائیل در غزه تشویق کند.
در اجرای این استراتژی، نتانیاهو شانس معقولی در کوتاه مدت دارد. با این حال، اگر دولت بایدن تشخیص دهد که نتانیاهو مانع از پیشرفت به سوی توافق شده است، این نتیجه ممکن است به خطر بیفتد. اما خطر درازمدت بسیار بزرگتر است. رویارویی آشکار با رئیسجمهور مستقر، آنچه از اجماع دو حزبی در واشنگتن در مورد اسرائیل باقی مانده را از بین برده و در نهایت روابط کاری اسرائیل با ایالات متحده را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار می دهد.
نتانیاهو درگیر عمل متعادل کننده با ریسک بالا است و در باب تعامل با دولت بایدن قمار می کند. اما این بازی می تواند به طرز فاجعه باری شکست بخورد. در ماه مه، بایدن ارسال یک محموله بمب را متوقف کرد، اقدامی که پنتاگون آن را به نگرانیهای خاصی درباره «تاثیری که میتوانند در یک محیط شهری متراکم داشته باشند» نسبت داد. این رویکرد می تواند آغاز بحران در روابط دو بازیگر باشد. بایدن در شرایطی که در درون دموکرات هاتحت فشار قرار می گیرد و در میانه ناامیدی محسوس از شیوه ای که نتانیاهو اهداف خود را دنبال کرده ، می تواند مجازات های تکمیلی با پیامدهای واقعاً تضعیف کننده برای اسرائیل اعمال کند. این موارد می تواند شامل توقف تحویل سیستم های تسلیحاتی اضافی یا تصمیم برای وتو نکردن قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل باشد که برای اسرائیل مضر است.