ترکش تورمی دلار به چه کسانی خورد؟

به گزارش اقتصاد نیوز، مرکز آمار در اطلاعیه خود از رشد قیمت در مهرماه تورم ماهانه دهک های هزینه ای کشور را نیز اعلام کرد. بر این اساس مقایسه شاخص قیمت مهر 99 با موقعیت مشابه سال قبل محاسبه میشود که بالاترین تورم در دهک دهم 57.1 درصد و پایین ترین آن مربوط به دهک اول با 37.2 درصد است.

دهک ها و مرکز ملی آمار

با توجه به اینکه جمعیت ایران از درآمد و هزینه های مختلفی برخوردار هستند این تعداد در 10 طبقه جا داده شده است.مبنای این تقسیم بندی نیز بر اساس بودجه خانوار است که به صورت نمونه ای وضعیت درآمد و هزینه های خانوار را در قالب پرسشنامه استخراج می کنند. در واقع با تقسیم بندی آماری از مردم میزان هرینه های آنها پرسیده می شود. پس از جمع آوری اطلاعات، متری برای مرزبندی دهک ها محاسبه می شود.

مرکز  آمار تغییرات شاخص قیمت مصرف کننده را اعلام می‌کند. رشد ماهانه شاخص های قیمت برابر با نرخ تورم ماهانه است. درصورتی که تغییرات شاخص قیمت مصرف کننده را نسبت به موقعیت مشابه در سال قبل مورد محاسبه قرار دهیم به نرخ تورم نقطه به نقطه دست خواهیم یافت. از آنجا که تورم همواره حافظه ای دراز مدت دارد مقایسه سالانه آن میتواند درک بهتری را از وضعیت تورمی کشور منعکس کند.

بر اساس اعداد مربوط به تورم در میان دهک های مختلف هزینه ای، فاصله تورمی دهک ها در این ماه به 8.1 درصد رسید که نسبت به ماه قبل 6.5 درصد (1.6 واحد درصد) افزایش داشته است. فاصله تورمی در گروه عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات نسبت به ماه قبل 1.2 واحد درصد و در گروه عمده کالاهای غیر خوراکی و خدمات نسبت به ماه قبل 2.8 واحد درصد افزایش نشان می دهد.

گزارش های رسمی نشان می دهد در بخش خورد و خوراک کماکان کم درآمد بیشترین فشار تورمی را تحمل می کنند اما در مجموع کالاهای خوراکی و غیر خوراکی بیشترین فشار تورمی به دهک دهم که بخش برخودار جامعه است وارد می شود.

به گزارش اقتصاد نیوز، مرکز آمار ایران در کنار شاخص قیمت مصرف کننده، اقدام به ارائه گزارش از لمس تورم در دهک های درآمدی می کند.

بر اساس اعداد مربوط به تورم در میان دهک های مختلف هزینه ای، فاصله تورمی دهک ها در این ماه به 8.1 درصد رسید که نسبت به ماه قبل 6.5 درصد (1.6 واحد درصد) افزایش داشته است. فاصله تورمی در گروه عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات نسبت به ماه قبل 1.2 واحد درصد و در گروه عمده کالاهای غیر خوراکی و خدمات نسبت به ماه قبل 2.8 واحد درصد افزایش نشان می دهد.

فشار تورمی به دهک در بخش خوراکی

گزارش مرکز آمار نشان می دهد دهک اول که کم درامدترین دهک درامدی هستند یا بواسطه درآمد اندک کم ترین هزینه را در میان سایر دهک ها دارند در مهر ماه امسال ناچار شده اند اقلام خوراکی و آشامیدنی مورد نیاز خود را 45 درصد گرانتر از سال قبل تهیه کنند. این میزان افزایش با توجه به اینکه دولت تلاش داشته کالاهای اساسی و ضروری را با تخصیص دلار بر مبنای نرخ 4200 تامین کند معنا دار است. این آمار نشان می دهد دهک های کم درآمد نتوانسته اند از مواهب واردات کالا با دلار ارزان قیمت به طور کامل بهره مند شوند.

گزارش مرکز آمار می گوید:فشار تورمی در بخش خوراکی ها برای دهک ثروتمند جامعه حدود 36 درصد بوده که نزدیک به 10 واحد درصد کمتر از دهک پایینی جامعه است.

فشار تورمی به بخش غیر خوراکی

اما در بخش غیر خوراکی معادله کاملا معکوس است بیشترین فشار تورمی به دهک های بالایی جامعه وارد شده است و سهم فشار تورمی به دهک پایینی کمتر از 30 درصد است.

در مجموع نیز تورمی که دهک های بالایی جامعه در مهرماه حس کرده اند نزدیک 20 واحد درصد بیشتر از دهک پایینی جامعه بوده است.

تورم نقطه به نقطه دهک ها؛ بیشترین ها وکمترین ها

اما مقایسه آمار دهک ها با ماه مهر سال گذشته تصویر دقیق تری را از وضعیت تورمی و قدرت خرید دهک ها ارائه می دهد. بر این اساس شاخص قیمت مصرف کننده اشخاص در دهک دهم نسبت به مهر سال گذشته 57.1 درصد رشد داشته است.

به بیان دیگر بررسی نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور به تفکیک دهک ها نشان می دهد بالاترین نرخ تورم مربوط به دهک دهم و پایین ترین آن مربوط به دهک اول با میزانی معادل با 37.2 درصد بوده است. 

تفاوت سبد و سرعت انتقال شوک ارزی

تحلیل گران دلیل فاصله تورمی میان دهک های مختلف را دو عامل عنوان می کنند. عامل اول سبد مصرفی دهک ها است. به طور طبیعی دهک های پایین جامعه عمدتا کالاهای ضروری و مواد خوراکی را مصرف می کنند. وزن این کالاها در سبد زندگی آنان بالا است در مقابل وزن کالاهای غیر خوراکی در دهک های بالایی بالای 70 درصد است.

 پژوهش ها نشان می دهد در تکانه ارزی شوک قیمتی به این دهک بالایی جامعه به طور مستقیم وارد شده و در یک دوره سه ماه تخلیه می شود اما در دهک های پایینی این شوک آرام و پیوسته است و تخیله آن دو سال طول می کشد. بنابراین نوسان ارزی هنوز به طور کامل به دهک های پایین جامعه سرایت نکرده است.

بنابراین در وضعیت کنونی نوسان اخیر دلار ابتدا دهک دهم که برخودارترین بخش جامعه است را درگیر کرده اما به مرور آثار آن در سایر دهک های نیز تخلیه خواهد شد.

 افزایش 12.5 درصدی تورم ثروتمندان

زمانی که نرخ تورم مهر ماه دهک ها را با همین متغیر در شهریور ماه مقایسه میکنیم مشاهده میشود نرخ تورم دهک دهم 12.5 واحددرصد افزایش یافته و نرخ تورم دهک نهم نسبت به شهریور 9.1 واحد درصد زیادتر شده است. این در حالیست که دهک های پایین تر رشد کمتری داشته و حدودا 6 واحد درصد به نرخ تورم آنها در شهریور ماه افزوده شده است. 

تجربه تورم 57.1 درصدی دهک دهم و 47.5 درصدی دهک نهم به این معناست که افزایش قیمت در سبدهای مصرفی طبقات ثروتمندتر جامعه بیشتر از طبقات کم درآمدتر احساس شده است

نکته قابل توجه در بررسی تورم نقطه به نقطه آن است که کمترین افزایش تورمی را نسبت به شهریور ماه دهک چهارم با رقمی معادل با 5.7 واحددرصد افزایش داشته است. به عبارت دیگر در ماه مهر طبقات متوسط در آمدی افزایش قیمت را هر چند زیاد ولی کمتر از بقیه طبقات درآمدی احساس کرده اند.