انقلاب حقیقی در والاستریت
به گزارش اقتصادنیوز؛ نشریه هفتگی اکونومیست در شماره اخیر خود -۶ فوریه ۲۰۲۱- در مقالهای با تیتر «انقلاب واقعی در والاستریت» نوشته است: فناوری پیشرفته با سرمایه کلان روبهرو میشود. این یک ترکیب امیدوار کننده، اما ناپایدار است.
مورد دیگر این است که چگونه سهامهای بیثبات، اقدامات معاملهگران آنلاین و بحرانهای پول نقد در شرکتهای کارگزاری نشان میدهند که یک بازار Toppy آماده سقوط است؟ (Toppy در حوزه مالی به معنای اوج ناپایداری یک بازار است).
هر دو آنچه واقعاً می گذرد را با حیرت نگاه میکنند. از فناوری اطلاعات برای آزاد کردن معاملات، جابجایی جریان اطلاعات، کاتالیز کردن مدلهای جدید تجاری و تغییر شکل عملکرد بازارها استفاده می شود. و علیرغم سر و صدای هفتههای اخیر، این نوید میدهد که منافع بلند مدتی را به همراه خواهد داشت.
واضح است که انتظار ندارید نویسندگان فیلمنامه در این مورد صحبت کنند. تمرکز آنها روی 8 میلیون دنبالکننده WallStreetBets -یک مجمع آنلاین سرمایهگذاری در Reddit- خواهد بود که ماجراجویی مالی جدیدی را ابداع کردهاند: آن را «تجارت ازدحام» نامیدهاند.
Reddit یک رسانه یا شبکه اجتماعی است که در آن اخبار متنوع در هر زمینه منتشر میشود و مردم و فعالان در این شبکه نظر خود را درباره آن مینویسند. اعضای ردیت عکس، نوشته، فیلم و خبرهایی را در هر زمینهای منتشر میکنند و مردم و اعضای دیگر به آن رای میدهند. بحث در مورد موضوعات مختلف و مورد علاقه کاربران در ردیت در انجمنهایی انجام میشود که سابردیت (subreddit) نامیده میشوند. همچنین این وب سایت بیشترین نوشته یا اخباری که توسط مردم رای آورده را در صفحه یک خود قرار میدهد و همین اتفاق موجب افزایش دوباره نظرها و توجهها بر روی همان خبر میشود.
گفتنی است طی ماههای اخیر، سهام یک شرکت پخش بازیهای ویدیویی به نام گیم استاپ (Game Stop)، در بازار بورس امریکا با رشدی حیرتانگیز مواجه شد؛ این ماجرا تا حدی پیش رفت که نگرانی بسیاری از سرمایهگذاران حرفهای والاستریت، نهادهای قانونگذار ایالات متحده و حتی اعضای ارشد کابینه دولت جدید را هم برانگیخت. GameStop در وهله اول فروشنده بازیهای ویدیویی و کنسولهای بازی بود و از نوامبر 2015 به دلیل تغییر از رسانههای فیزیکی به دیجیتال سهام شرکت با نزول مداوم مواجه بود. سهام GameStop از آن زمان توسط تعداد زیادی از سرمایه گذاران موسسه فروخته میشد.
با شیوع کروناویروس و اعمال محدودیت ها که موجب خانه نشینی بسیاری از مردم شد، افراد در بازار سهام بیش از گذشته مشارکت میکردند و گروههای آنلاین یا انجمنهای مجازی حول این موضوع شکل گرفت. در همین راستا افرادی که در گروهی با نام WallStreetBets در ردیت عضو بودند، اصلیترین نقش را در آغاز روند صعودی گیم استاپ داشتند. گروه «r / Wallstreetbets » با نام مستعار WSB یک کانال ردیت با سابقه است که بیش از 3.5 میلیون کاربر Reddit در مورد ایدهها و استراتژیهای تجاری بسیار سوداگرانه بحث میکنند. همین گروه اولین بانی ایجاد اخلال در بازارهای مالی دو هفته اخیر شد.
آنها به کمک هم، در اواخر ژانویه قیمت سهام برخی از شرکتهای مبهم را افزایش دادند. این ضررهای هنگفتی را متوجه صندوقهای تامین مالی بزرگی کرد که روی سقوط قیمت سهام شرط بندی کرده بودند. این امر منجر به فشار مالی در کارگزاران آنلاینی شد که در صورت افزایش نوسانات باید وثیقه ارسال کنند. از 28 ژانویه برجستهترین آنها یعنی Robinhood بالغ بر ۳.۴ میلیارد دلار برای حمایت از خود جمع کرده است.
به نظر میرسد تاکتیک ازدحام خوب پیش رفته است. در این هفته قیمت برخی از سهام ممتاز غرق شد و نقره جهش کرد. در همین حال، در بسیاری از بازارها قوانین عادی بازی به حالت تعلیق درآمده است. سال گذشته تقریباً 300 شرکت "SPAC*" لیست شده که بیش از 80 میلیارد دلار درآمد داشته و به شرکت ها اجازه میدهد بدون دردسرهای عرضه اولیه (ipo) شناور شوند. تسلا به پنجمین شرکت ارزشمند آمریکا تبدیل شده است. بیت کوین از حاشیه به جریان اصلی تبدیل شده و ارزش کل آن 680 میلیارد دلار است. حجم معاملات سهام حداقل در یک دهه گذشته در بالاترین سطح خود قرار دارد و مقدار مشتقات برای برخی از آنها خارج از نمودارها جای میگیرد.
SPACها یا شرکتهای اکتساب با هدف ویژه (Special Purpose Acquisition Company) شرکتهایی هستند که فاقد عملیات تجاری بوده و صرفاً برای جمع آوری سرمایه از طریق عرضه اولیه (IPO) با هدف خرید یک شرکت موجود تشکیل میشوند. SPAC ها که به عنوان "شرکتهای چک سفید" نیز شناخته می شوند ، از دهه ها قبل وجود داشته اند و در سال های اخیر محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند و با جذب پذیره نویسان و سرمایه گذاران مشهور و جمع آوری مبالغ هنگفت، رکوردهایی در عرضههای اولیه سال ۲۰۱۹ برجای گذاشتند.
بخشی از آن به این دلیل است که وثیقههای دولت یک سطح در کف بدهیهای پر خطر قرار داده است. بانک ها آنقدر پول نقد اضافی دارند که سپرده گذاران را پس می زنند. مثلاً پایه پولی JPMorgan در طول پاندمی 580 میلیارد دلار افزایش یافته است. به جای استفاده از فرصت قرنطینه برای یادگیری زبان ماندرین و یا خواندن عمیق کتابهای تولستوی، برخی از افراد از حوالههای محرک خود (کمکهای مالی دولت) برای تجارت روزمره استفاده کردهاند. اگرچه هیجان بیش از حد نگران کننده است، اما شما میتوانید دلایلی برای حمایت از قیمت های امروز پیدا کنید. وقتی نرخ بهره بسیار پایین است، داراییهای دیگر جذاب به نظر میرسند. در مقایسه با بازده واقعی خزانهداری پنج ساله، سهام از قبل از سقوط 2000 ارزانتر است.
با این حال این هیجان همچنین نشان دهنده یک تغییر اساسی در امور مالی است. در دهه های اخیر هزینه های تجارت سهام تقریباً به صفر رسیده است. اولین نفراتی که به سود آنها رسید صندوقهای کمّی و مدیران داراییهای کلانی مانند BlackRock بودند. در حال حاضر سرمایه گذاران خرده فروشی نیز شامل آنها می شوند ، به همین دلیل آنها یک چهارم کل معاملات ژانویه را به خود اختصاص دادند. در همین حال ، جریان اطلاعات به عنوان شریان حیاتی بازارها ، تفکیک شده است. اخبار مربوط به بنگاه ها و اقتصاد قبلاً از گزارش ها و جلسات مربوط به تجارت داخلی و قوانین دستکاری بازار به دست می آمد. اکنون حجم گسترده ای از داده های فوری از مجاری وب سایتها، ردیابی سنسورهای صنعتی و نظارت بر گفتگوهای رسانههای اجتماعی در دسترس کسانی است که یک صفحه نمایش و وقت کافی برای صرف کردن در این زمینه دارند.
در آخر، مدل های جدید تجاری از وال استریت عبور می کنند. SPACها یک شورش سیلیکونولی (Silicon Valley) در برابر هزینه و سختی عرضههای اولیه هستند. Robinhood یک پلتفرم فناوری از کالیفرنیا، معاملات خود را از طریق کارگزار Citadel در شیکاگو انجام میدهد. در ازای تجارت رایگان ، معاملات کاربران به کارگزارانی معطوف می شود که همانند فیس بوک برای برداشت دادهها از آنها هزینه پرداخت میکنند.
برخلاف یک مد زودگذر، برهم زدن بازارها تشدید خواهد شد. رایانهها می توانند سبد داراییهای غیر نقدی را جمع کرده و الگوریتمهایی را برای قیمتگذاری داراییهای مشابه -اما نه یکسان- مستقر کنند و باعث گسترش جهان داراییهای قابل مبادله شود. نسبت فزایندهای از اوراق قرضه که از طریق وجوه قابل معامله با مبادلات نقدی مورد معامله قرار میگیرد، واسطه نسل جدیدی از بازارسازها مانند Jane Street است. مدعیانی مانند Zillow در تلاشند فروش مسکن را سریع و ارزان انجام دهند و به مرور ممکن است سهام املاک تجاری و سهام خصوصی آن را دنبال کنند.
روی کاغذ این دیجیتالی شدن نوید بزرگی میدهد. افراد بیشتری می توانند با روشهای ارزان به بازارها دسترسی پیدا کنند، مستقیماً در مالکیت طیف وسیعی از داراییها مشارکت داشته و درباره نحوه اداره آنها رأی دهند. هزینههای مربوط به سرمایه، برای داراییهای غیر نقدی امروز کاهش می یابد.
اما پیشرفت مالی اغلب بی نظم است. برای اولین بار، نوآوری ها میتوانند بحرانهایی ایجاد کنند، همانطور که پس از رونق ساختار اعتباری در سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ رخ داد. ظرفیت رسانههای اجتماعی در انتشار اطلاعات نادرست و سرایت این اطلاعات نگران کننده است. دشوار است درک کنید که چگونه برخی داراییهای اساسی، افزایش قیمتهای چند هفته گذشته را توجیه میکنند. برخی میترسند شرکتهای قدرتمندی که دادههای یکایک سرمایه گذاران را اندوختهاند، از آنها سوءاستفاده کنند. در حال حاضر حماسه Robinhood باعث شده است که سیاستمداران راست و چپ در مورد ضرر و زیان ایجاد شده برای سرمایهگذاران خرده فروشیها، داراییهای قیمتسازی شده و خطراتی که برای ثبات مالی دارند، برانگیخته شوند. چراکه اگر سرمایهگذاران مکرراً از یک دارایی به دارایی دیگر بروند، زیرساخت های بازار تحت فشار قرار گیرند. گفتنی است ، تنها بازار بزرگ سهام که تحت نفوذ سرمایه گذاران خرده فروشی فنآوریهای پیشرفته است، بازار چین است. دولت این کشور با استفاده از سانسور و چینش قیمت و کنترلهای رفتاری سعی میکند جلوی آن را بگیرد.
اگرچه خوشبختانه این گزینه در آمریکا نیست، اما جعبه ابزار تنظیم کنندهها باید به روز شود. باید روشن شود که دلالان آماتور و حرفهای بازهم متحمل ضرر خواهند شد، حتی اگر همدردی سیاستمداران را به خود جلب کنند. غیرمنطقی بودن در سیاستهای آنلاین رشد می کند زیرا هیچ هزینه مستقیمی را تحمیل نمیکند. در مقابل، در بازارها، ضرر و زیانها به عنوان یک نیروی نظمدهنده عمل میکنند. اگر کفآلودترین داراییهای امروز سقوط کنند، ممکن است صورتحساب 2 دلار باشد: دردناک است اما در بازار سهامی به ارزش 44 دلار فاجعه بار نیست.
فصل دوم را فراموش نکنید
قوانین برخورد داخلی و دستکاری نیز برای مقابله با جریان اطلاعات جدید باید مدرنیزه شود. حماقت، طمع و غریزه قاتل کاملاً قابل قبول است، اما فریب ، از جمله انتشار گسترده اطلاعات غلط، پذیرفتنی نیست. دادههای حساس به قیمت باید به طور گسترده در دسترس باشند و مجاری ارتباطی باید نوسازی شود. سیستم تسویه تجاری آمریکا با دو روز تأخیر کار می کند و یک عدم تطابق زمانی ایجاد میکند که می تواند منجر به کسری پول شود. این سیستم باید بتواند با معاملات سریعترِ دامنهی در حال گسترش داراییها کنار بیاید تا سیستم در برابر خرابی مقاوم شود.
درام تلویزیونی نتفلیکس بدون شک قهرمانانی مانند Roaring Kitty را در برابر حرفهایهای شرور در وال استریت قرار خواهد داد. اما خارج از صفحه نمایش، در انقلاب واقعی در حوزه مالی، بازیگران بسیار بزرگتری میتوانند برنده شوند.