بیش‌فعالی بانک مرکزی در جمع‌آوری پول

به گزارش اقتصادنیوز، گزارش بانک مرکزی نشان می دهد خالص مداخله این بانک در بازار باز در هفته پایانی اردیبهشت ماه، قبض هزار و 620 میلیارد تومان نقدینگی از بانکها بوده است.

رصد تغییرات در هفته های سپری شده از سال 1400 حاکی از آن است که در هفته اخیر، بیشترین قبض پول صورت گرفته است.

رکورد قبض نقدینگی در بازار باز 

بانک مرکزی برای مدیریت نرخ سود در بازار بین بانکی، عملیات بازار باز را انجام می دهد تا نرخ سود هدف را به تله بیاندازد. یعنی بانک هایی که کسری منابع کوتاه مدت دارند، در بازار تامین اعتبار می شوند تا نرخ سود بازار بین بانکی از دامنه هدف بانک مرکزی بالاتر نرود. در مقابل با فروش اوراق در نرخ هایی بالاتر از کف کرویدور نرخ سود، تلاش می شود نرخ سود در این بازار از کف مورد نظر پایین تر نرود. در یک کلام بانک مرکزی در این بازار با مدیریت قیمت پول تلاش دارد نرخ تورم را که شاخصی برای قدرت خرید مردم است، مدیریت کند.

مروری بر وضعیت تزریق نقدینگی از سوی بانک مرکزی در هفته های سپری شده از سال جاری، یک نکته را نشان می دهد: در هفته گذشته بیشترین قبض پول صورت گرفته است. این رقم به طریق زیر محاسبه می شود.

در حالی که پیشنهاد فروش اوراق از طرف بانک‌ها 9 هزار و 60 میلیارد تومان بوده، از این میان 2 هزار و 830 میلیارد تومان مورد قبول بانک مرکزی قرار گرفته که برابر با 31.24 درصد از کل پیشنهادها است. از سویی با توجه به سررسید 14 روزه و نرخ سود 19.8 درصدی، 4 هزارو 450 میلیارد تومان نیز از بانک ها قبض شده است. اختلاف این دو رقم، خالص عملکرد این نهاد در هفته جاری را برابر با هزار و 620 میلیارد تومان نشان می دهد. 

نکته مهم در رابطه با نر خ سود بازار آن است که بار دیگر به روند کاهشی بازگشته است. این نرخ در دو هفته قبل، با اندکی افزایش به 19.9 درصد رسیده بود.

افزایش حجم اعتبارات قاعده مند

علاوه بر آن در هفته اخیر بانکها در دو نوبت از اعتبارگیری قاعده مند استفاده کرده و در این فرآیند اعتبار اضطراری به آنها پرداخت شد. 

اعتبارگیری قاعده مند به نوعی از معاملات بین بانکی اطلاق شده که اصطلاحا به صورت شبانه برگزار شده و در آن بانک ها نیاز جدی تری و با قید فوریت به استقراض پول دارند. از این رو به این بازار، استقراض شبانه نیز می گویند.

نکته مهم در این بازار آن است که زمان باز پرداخت مبلغ قرض شده بانکها به مراتب کمتر از بازار باز بوده و به اصطلاح میان مدت است.

نرخ باز پرداختی در این بازار نیز براساس سقف نرخ سود دالان محاسبه می شود، یعنی 22 درصد.

این رقم در هفته نهایی اردیبهشت ماه برابر با 19 هزار و 180 میلیارد تومان بوده که در مقایسه با هفته گذشته 61.6 درصد افزایش پیدا کرده است.

روند صعودی مداخله بانک مرکزی در بازار باز

اگر مداخله بانک مرکزی در وضعیت نقدینگی بانکها را به صورت مجموع دوبازار درنظر بگیریم بسط پول صورت گرفته درهفته نهایی اردیبهشت ماه در حالت کلی 22 هزار و  10 میلیارد تومان محاسبه می شود.

کسر مبلغ باز پرداخت بانکها از تزریق نقدینگی در بازار باز و اعتبارات قاعده مند به نوعی خالص مداخله سیاستگذار پولی در این دو بازار محسوب می شود. این مقدار در 27 اردیبهشت ماه برابر با  17 هزار و 560 میلیارد تومان ثبت شد.

نرخ سود مداخله بانک مرکزی را نیز اگر به صورت نرخ سود موزون در این دو بازار در نظر بگیریم، رقمی معادل با 21.72 درصد را ثبت خواهد کرد.

روند مداخله بانک مرکزی در هفته های اخیر در یک مسیری صعودی قرار گرفته که علت اصلی آن، اعتبارات قاعده‌مند بوده است. به نوعی نیازهای فوری بانک‌ها در حال افزایش است.