سال 99، بالاترین تورم تولید در دهه 90

به گزارش اقتصادنیوز تورم نقطه به نقطه رقم خورده در سال 99 بر اساس شاخص قیمت تولید کننده، 67.5 درصد رقم خورده است. بر اساس همین شاخص قیمتی، تورم میانگین نیز در سال گذشته بالغ بر 46 درصد برآورد شده است. تورم نقطه ای فصلی نشان می دهد که تورم در سال 99 حالت صعودی داشته است، به طوری که تورم نقطه ای فصلی در بهار 99 از 18 درصد به بالغ بر 67 درصد در زمستان رسیده است. همچنین در میان بخش های اصلی، تورم نقطه ای بخش معدن در پایان سال 99، 113.7 درصد به ثبت رسیده است. این تورم در دهه 90 بی سابقه است. در ادامه گزارش به بررسی تورم نقطه ای، میانگین و فصلی بر اساس شاخص قیمت تولید کننده در روند 12 فصل، پرداخته شده است.

شاخص قیمت تولید کننده؛پیشرانی برای تورم

شاخص قیمت تولید کننده تغییرات قیمت در مبداء تولید را نشان می دهد، به بیان دیگر این شاخص پیشرانی برای شاخص قیمت مصرف کننده یا تورم محسوب می شود. از همین رو بررسی این شاخص پیش نگر تصویری مناسب از تورمی که قرار است مصرف کننده متحمل شود، می دهد. زمانی که یک کالا تولید می شود فرایند را باید در بازار طی کرده تا به دست مصرف کننده خرد برسد. عموما افزایش قیمت یک کالا در مبدا تولید آن با یک وقفه زمانی خود را در بهایی که تقاضا کننده ی خرد پرداخت می کند، نمایان می شود.

البته بازه زمانی که این افزایش قیمت به مصرف کننده خرد منتقل می شود، در تمامی بخش های یکسان نیست. به عنوان مثال در تغییرات قیمتی که در بهای خدمات رخ می دهد، بسیار سریع و شاید هم برخی مواقع بدون وقفه به مصرف کننده جرئی منتقل شود. و در مقابل تورمی که در مبدا تولید بخش معدن رخ می دهد، با وقفه زمانی بیشتری اثر خودش را بر قیمت کالای مصرفی خرد خواهد گذاشت.

تورم میانگین بر اساس شاخص قیمت تولید کننده

تورم میانگین در سال 99 (میانگین تورم در سال 99 نسبت به میانگین تورم در سال 98) 46.7 درصد به ثبت رسیده است، تورم سالانه میانگین رقم خورده در زمستان 99، در مقایسه با شش فصل قبلی خود، در قله قرار دارد. در میان بخش های اصلی، بیشترین تورم رقم خورده به بخش معدن با تورمی معادل با 79.8 درصد تعلق دارد. در جایگاه بعدی نیز بخش صنعت با تورم بالغ بر 56 درصدی قرار دارد.بخش برق که در سال 98 تورم منفی 3.3 درصدی رقم زده بود، در سال گذشته تورمی معال با 46.6 درصد را به ثبت رساند. همچنین تورم برآورد شده بر اساس شاخص قیمت تولید کننده در تمامی بخش های اصلی اقتصاد در سال 99، نسبت به سال 98 در اعداد بالاتری قرار دارد.

بالاترین تورم در دهه 90

تورم نقطه به نقطه زمستان 99 بر مبنای شاخص قیمت تولید کننده بالغ بر 67 درصد به ثبت رسیده است. به بیان دیگر بهای کالا و خدمات در مبدا تولیدشان، در زمستان 99 نسبت به زمستان 98، 67.5 درصد افزایش داشته است. این عدد بالاترین تورم نقطه ای به ثبت رسیده در دهه 90 است. بالاترین تورم به ثبت رسیده در بخش های اصلی، به بخش معدن با تورم معادل با 113.7 درصد تعلق دارد. در جایگاه بعدی نیز بخش صنعت با تورم بالغ بر 93 درصد، ایستاده است. پایین ترین تورم به ثبت رسیده نیز به بخش «آب رسانی، مدیرت پسنماند، فاضلات و فعالیت های تصفیه» با 1.7 درصد رخ داده است.

تورم نقطه ای کاملا صعودی در سال 99

بررسی شاخص قیمت تولید کننده نشان میدهد که تورم نقطه به نقطه فصلی در تمام فصول سال 99 صعودی و افزایشی بوده است. تورم نقطه ای به ثبت رسیده در بهار سال گذشته 18 درصد به ثبت رسیده است. در تابستان و پاییز 99 نیز به ترتیب تورم 39.8 و 58.8 درصد بر آورد شده است، و همانگونه که گفته شد در زمستان نیز بالاترین تورم دهه 90 رقم خورد. تورم تولید کننده بالا در سال 99 را تا حد زیادی می توان از افزایش شدید قیمت ها در تابستان و پاییز دانست، که در ادامه گزارش به این موضوع پرداخته شده است.

فراز و فرود تورم فصلی در 99

علی رغم اینکه تورم نقطه به نقطه در سال 99 روندی صعودی داشته است، اما این امر در مورد روند تورم فصلی صادق نیست. تورم فصلی در بهار 99، 6.7 درصد به ثبت رسید است. در تابستان تورم فصلی با جهشی بی سابقه به 21 درصد رسید، به عبارت دیگر بهای کالا و خدمات در تابستان 99 نسبت به فصلی قبلی بالغ بر 21.6 درصد افزایش داشته است. این درصد بالاترین تورم فصلی چندین سال گذشته است. اما پس از تابستان این شاخص روند نزولی را آغاز کرد و در پاییز به 17.6 درصد رسید. با وجود اینکه تورم رقم خورده در پاییز نسبت به تابستان پایین تر است، اما همین درصد تورم در زمره بالاترین تورم های فصلی قرار دارد.

تورم فصلی زمستان؛ نزدیک به 10 درصد

تورم فصلی زمستان 99، 9.8 درصد به ثبت رسیده است. بالاترین تورم فصلی در بخش های اصلی، در بخش «فعالیت های اداری و خدمات پشتیباتی» با تورمی معادل با 16.5 درصد رقم خورده است، در جایگاه دوم نیز «فعالیت های خدماتی مربوط به جا و غذا» با تورم 16.3 درصدی قرار دارد.  همانگونه که مشاهده می شود تورم فصلی در زمستان نسبت به فصول قبلی خود کاهش داشته است، اما چرا تورم نقطه به نقطه در روندی صعودی قرار دارد؟

تورم رقم خورده در تابستان و پاییز 99 در زمره بیشترین تورم های فصلی در دهه 90 قرار دارد. با توجه به اینکه تورم نقطه به نقطه بازه یکساله را در بر می گیرد، تورم تابستان و پاییز را در دل خود جا می دهد. به بیان دیگر علت افزایشی شدن تورم نقطه در سال 99 را می توان تورم های بالا در برخی از فصول این سال دانست. بر این اساس پیشبینی می شود با توجه به آغاز روند کاهشی در تورم فصلی، در دو سه فصل آتی شاهد کاهش تورم نقطه به نقطه باشیم.