رئیس سازمان بورس چه کسی باید باشد؟

محمدرضا صادقی مقدم کارشناس بازار سرمایه،  به این پرسش که نحوه انتخاب رئیس سازمان بورس به چه صورت است پاسخ داد: وزیر اقتصاد پیشنهاد‌هایی را به شورای عالی بورس می‌دهد و بعد از معرفی شخص یا اشخاص مورد نظر، شورای عالی بورس در جلساتی که تشکیل می‌دهد درباره صلاحیت این افراد تصمیم‌گیری می‌کند.

رئیس سازمان بورس باید با ساختار بازار سرمایه ایران آشنا باشد 

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که شورای عالی بورس با چه معیار‌هایی رئیس سازمان را انتخاب می‌کند؟ تشریح کرد: مهم‌ترین معیار برای انتخاب رئیس سازمان بورس این است که، فرد مورد نظر تا چه اندازه با ساختار بازار سرمایه ایران آشنایی دارد و میزان تجربه و رزومه کاری او دارای در چه سطحی است.

صادقی مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است شورای عالی بورس به طور سلیقه‌ای فردی را برای ریاست سازمان بورس انتخاب کند؟ تصریح کرد: در شورا افراد با سلیقه‌های مختلف در حال انتخاب هستند و این شورا ترکیبی از افراد و نهاد‌های مختلف است. در این شورا نهادهای دولتی، بخش خصوصی، معتمدین حوزه اقتصادی و قوه قضائیه حضور دارند. پس می‌توانیم بگوییم با وجود این شرایط، سلیقه نقشی در انتخاب افراد ایفا نمی‌کند و فرد اصلح با رای اکثریت اعضای شورای عالی بورس انتخاب می‌شود.

رئیس سازمان بورس نباید منصب دولتی داشته باشد

این کارشناس بازار سرمایه گفت: فردی که به عنوان رئیس سازمان بورس انتخاب می‌شود، نباید همزمان شاغل در یک منصب دولتی باشد. به عنوان مثال شاپور محمدی رئیس اسبق سازمان بورس قبل از اینکه رئیس سازمان شود، معاون وزیر اقتصاد بود، اما برای رسیدن به ریاست، تشریفات قانونی را رعایت کرد. به این صورت که از مقام دولتی خود استعفا داد.

عباسعلی حقانی نسب کارشناس بازار سرمایه ، به این پرسش که وزیر اقتصاد برای پیشنهاد رئیس سازمان چه ویژگی‌هایی را مدنظر قرار می‌دهد؟ پاسخ داد: افراد پیشنهادی وزیر اقتصاد باید به بحث کشف قیمت درست و تامین منافع تولید کنندگان توجه داشته باشند و منافع بیش از ۵۰ میلیون سهامدار خرد را مد نظر قرار دهند.

وی افزود: رئیس سازمان بورس باید دانش‌آموخته حوزه مالی باشد. انتخاب افرادی از حوزه بازار پول برای بازار سرمایه مشکل اساسی ایجاد می‌کند.

رئیس جدید سازمان بورس باید تحول‌گرا باشد

این کارشناس بازار سرمایه به این پرسش که آیا رئیس فعلی سازمان بورس گزینه خوبی برای ادامه ریاست است؟ پاسخ داد: آقای دهنوی در اوایل کار خود عملکرد خوبی نداشت و تصمیماتی گرفت که باعث  ضررهای متعددی به مردم و فعالین بازار شد. این تصمیمات می‌تواند منشا‌های مختلفی داشته باشد.

وی در ادامه بیان کرد: اما واکنش‌ و مواردی که در این اواخر از سمت رئیس سازمان بورس ارائه داده شده، تا حدودی خوب و قابل قبول به نظر می‌رسد. به هر حال ثبات مدیریتی در بازار سرمایه مهم است اما فردی که به عنوان رئیس سازمان انتخاب می‌شود، باید مدیریتی تحول گرا داشته باشد، چون بورس بازاری درحال رشد و دارای نفوذ بین مردم است.

فرآیند انتخاب رئیس فعلی، بی‌ایراد نبوده است!

حقانی ‌نسب در پاسخ به این پرسش که آیا در انتخاب رئیس سازمان بورس تخلفی صورت گرفته است؟ گفت: اول باید آقای دهنوی به عنوان عضو هیئت مدیره سازمان بورس معرفی می‌شد و بعد از آن به عنوان رئیس سازمان برگزیده می‌شد. اما طی این فرآیند اداری، مطابق قوانین انجام نشده است. ولی وزیر سابق اقتصاد اعلام کرده که همه چیز را طبق قانون انجام داده و شاید به دلیل محدودیت‌های زمانی این اتفاق رخ داده است. به هر حال این تغییر بی نقص نبوده است.

حقانی نسب تصریح کرد: اگر کسی از بدنه دولت بخواهد رئیس سازمان یا ارگان غیردولتی شود، باید از مقام دولتی خود انصراف دهد. رعایت این قانون الزامی است، اما اطلاعاتی راجع به این که فرد هنوز کارمند دولتی است یا خیر منتشر نمی‌شود.

وی به این پرسش که رئیس سازمان بورس هر چند سال یک بار تغییر می‌کند؟ پاسخ داد: رئیس سازمان می‌تواند ۵ سال به عنوان عضو هیئت مدیره و رئیس ادامه کار دهد. البته فردی که به عنوان رئیس انتخاب می‌شود در صورت موافقت شورای عالی بورس می‌تواند ۵ سال دیگر نیز ریاست کند.

وی ادامه داد: وزیر اقتصاد می‌تواند گزینه‌های ریاست بر سازمان بورس را از هیئت مدیره فعلی سازمان یا از افراد جدید پیشنهاد دهد.

در پایان با جمع بندی نظرات کارشناسان باید عنوان کنیم که در شرایط امروز بازار سرمایه با بیش از ۵۰ میلیون نفر ذی‌نفع و نیاز به حل مشکلات موجود در تامین مالی دولت و تولیدکنندگان از این بازار، بیش از پیش نیاز به یک رئیس و مدیر تحول‌گرا برای پیشبرد سریع‌تر و بهتر برنامه‌ها احساس می‌شود. مدیری که بتواند همزمان منافع تمام افراد و فعالین بازار را با هم ببیند و گروهی را فدای گروه دیگر نکند. مانند اتفاقی که در سال ۹۹ افتاد و به عقیده کارشناسان بسیاری از سهامداران خرد فدای تامین مالی دولت قبل از بورس شدند.