کاهش محسوس تولیدات صنعتی/خودرو مثبت شد

به گزارش اقتصادنیوز رشد تولید صنعتی بر اساس تراز نامه شرکت های بورسی در شهریور ماه 1.9 درصد برآورد شده است، این در حالیست که رشد این شاخص در مرداد ماه نزدیک به صفر درصد به ثبت رسیده بود. اما علی رغم این افزایش رشد در شهریور ماه نسبت به مرداد، به طور کلی می توان گفت که روند رشد تولید صنعتی در سال 1400 روندی نزولی را تجربه کرده است. همچنین در میان بخش های اصلی گروه صنعت، تنها بخش خودرو است که رشد مناسبی را در شهریور ماه 1400 تجربه کرده است.

رشد تولید صنعتی بر اساس تراز نامه شرکت های صنعتی تهیه می شود که در بورس هستند، این شرکت ها بیش از نیمی از تولید صنعتی اقتصاد ایران را در اختیار دارند. با توجه به اینکه رشد تولید صنعتی هر ماه منتشر می شود و آمار رشد اقتصادی هر سه ماه یکبار، بررسی رشد تولید شرکت های بورسی می تواند تصویر و تغییرات اقتصاد ایران را با سرعت بیشتر و سریع تر نشان دهد. در این گزارش به بررسی این شاخص و تغییرات موجودی انبار پرداخته شده است.

روند نزولی رشد صنعتی در 1400

رشد تولید صنعتی در شهریور ماه سال جاری 1.9 درصد به ثبت رسیده است، به بیان دیگر تولید صنعتی در شهریور 1400 نسبت به شهریور 99 نزدیک به 2 درصد افزایش داشته است. این در حالیست که رشد این شاخص در مرداد ماه نزیدک به صفر درصد برآورد شده بود.

 رشد تولید صنعتی در فروردین ماه 19.1 درصد بوده است، این نرخ بالاترین رشدی است که این شاخص در چند سال گذشته به ثبت رسانده بود. پس از فروردین رشد تولید صنعتی در اردیبهشت و خرداد ماه به ترتیب به 6.8 درصد و 7.7 درصد رسید. پس از خرداد روندی نزولی در این شاخص به وجود آمد و نرخ رشد در تیر به 3.1 درصد و برای مرداد 0.5 درصد به ثبت رسید. با وجود اینکه رشد شهریور ماه نسبت به مرداد کمی افزایش یافته است، اما به طور کلی روند رشد تولید صنعتی در 1400 را می توان نزولی دانست.

رکود تولید در تابستان

چنانچه بنا باشد رشد در 1400 را با رشد در سال 99 مقایسه کنیم می توان گفت که به غیر از رشد فروردین ماه که رشد بسیار مناسبی است، در اردیبهشت و خرداد ماه رشدی صنعتی که به ثبت رسیده است در محدوده رشد هایی است که در سال 99 شاهد آن بوده ایم. به بیان ساده تر روند کلی رشد در بهار امسال در راستای سال 99 بوده و نسبت به آن کاهشی نداشته است.

اما در تابستان اینطور نیست. بررسی ها نشان می دهد رشد تولید صنعتی ماهانه ای که در تابستان 1400 به ثبت رسیده است نسبت به روند بلند مدت رشد( 15 ماه قبل از تیر 1400) پایین تر است. کاهش کانال رشد صنعتی را می توان زنگیخطری برای ایجاد رکود در بخش صنعت دانست.

خودرو مثبت؛ فلزات منفی

مهم ترین بخش تولید صنعتی، بخش صنایع شیمیایی است که در شهریور ماه رشد 0.3 درصدی را به ثبت رسانده است، که نسبت به رشد مرداد ماه نیم درصد کاهش را تجربه کرده است. بخش فلزات اساسی نیز که از مهم ترین بخش های صنعت است در شهریور ماه رشد نقطه ای منفی 1.5 درصد را به ثبت رسانده است، رشد این بخش در مرداد ماه منفی 8.6 درصد بوده است.

 در میان گروه های اصلی صنعت، گروه خودرو رشد بسیار مناسبی را در آخرین ماه تابستان تجربه کرده است، رشد این بخش در شهریور ماه 12.3 درصد بوده است، البته رشد بخش خودرو در شهریور نسبت به مرداد ماه بیشتر از 2 درصد کمتر شده است. رشد تولید صنایع دارویی و فراورده های پتروشیمی نیز در ماه شهریور 1400 منفی به ثبت رسیده است.

افزایش در موجودی انبار ها

برای فهم بهتر تغییرات در رشد تولید صنعتی بایستی از آمار مربوط به تغییرات موجودی انبار استفاده کرد. تغییرات موجودی انبار عبارت است از تفاوت بین رشد تولید و رشد فروش، به بیان ساده تر هر زمان که رشد تولید از رشد فروش بالاتر باشد، موجب رشد موجودی انبار خواهد شد. بررسی ها نشان می دهد در طول سه سال گذشته جهت رشد موجودی انبار بر خلاف جهت رشد تولید بوده است.

این امر بدین معنی است که هر زمان که رشد موجودی انبار کاهشی شده( یا به عبارتی فروش زیاد شده است) رشد تولید روند افرایشی به خود گرفته است.

با توجه به این موضوع می توان متوجه شد زمانی تولید کنندگان اقدام به افزایش تولید می کنند که تقاضا برای محصول شان بالا باشد. در نتیجه می توان گفت که نوسانات رشد تولید در اقتصاد ایران به دلیل نوسانات در سمت تقاضا و مصرف است. رشد موجودی انبار در شهریور ماه 0.9 درصد بوده است که نسبت به مرداد ماه کمی کاهش داشته است و از سوی دیگر رشد تولید از 0.5 در مرداد به 1.9 در شهریور رسیده است.

به طور کلی می توان گفت که به دلایل تحریم و همچنین کاهش درآمد در کشور، اقتصاد ایران با رکود سمت تقاضا مواجه است(رکود تقاضای داخلی و خارجی) و تولید در کشور کمتر از ظرفیت بالقوه خود صورت می گیرد. بنابر رشد تولید در ایران به شکسته شدن رکود سمت تقاضا بستگی دارد.