آشتی بانک ها با دولت؛ وزارت اقتصاد کوتاه آمد

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکو ایران، وقتی صحبت از درآمدهای دولت می شود چراغ تورم چشمک می زند. درآمدهایی که همواره یک سمتش به تورم می رسند. دلیلش هم مسیرهای درآمدزایی این نهاد قلمداد می شود. عمدتا اکثر این روش ها از ارکان مهم پایه پولی محسوب شده که بالا بردن آن ها در هر مقطعی با چند برابر شدنش به نقدینگی رسیده و بعد هم آتش به انبار تورم می ریزد.

به همین خاطر در سال های اخیر دولت بازار دیگری را مدیریت می کند تا شاید این تورم زایی کمتر شود. حراج اوراق بدهی دولتی، که در آن دولت به مشتریان اوراق می فروشد و درآمد حاصله را خرج تامین کسری بودجه می کند. در همین خصوص داده هایی که بانک مرکزی تاکنون منتشر کرده نشان می دهد سه اتفاق مهم پای ثابت پاییزی این بازار بوده که در هفته اخیر به یکباره تغییر کرده است.

نخست؛ آشتی بانک ها با دولت

طبق داده های بانک مرکزی در خصوص این بازار تاکنون 29 مرحله از حراج اوراق سپری شده که در این مدت نزدیک به 62 همت از کسری بودجه دولت را از این مسیر تامین کرده است.

سمت غیر تورمی در این بازار به نوعی کارشناسان را به برگزاری مستمر آن و فروش بیشتر در این معاملات معتقد تر کرده است. این در حالی است که در دو هفته ابتدایی آذرماه هیچ اوراقی فروخته نشده و بانک ها هم از ابتدای پاییز هفته قبل، تنها 50 میلیارد تومان اوراق از دولت خریداری کرده بودند. 

برخی از تحلیل گران نرخ سود پایین را عامل کاهش خرید از سوی بانک ها می دانستند و برخی دیگر هم وضعیت بد نقدینگی در بانک ها را.

در نهایت، هفته سوم آذر ماه این روند را به هم زد. بانک ها از دلت نزدیک به 500 میلیارد تومان اوراق خریداری کردند  و سکوت مدت دار خود را شکستند. البته با صدای خفیف؛ چرا که هنوز در مقابل هفته های ابتدایی مشارکت بانک ها دراین بازار سطح قابل توجهی به حساب نمی آید. برخی جدی ترین عامل در رشد مشارکت در این بازار را ترکیب اوراق عرضه شده و نرخ سود موثر اوراق می دانند که در این هفته رکورد قابل توجهی را از خود برجای گذاشت.

دوم: اوج جذابیت نرخ سود در انتهای پاییز

نرخ سود ارواق بدهی از مهم ترین خصیصه های جذاب برای مشارکت مشتریان در این بازار به شمار می آید. متغیری که به اوج جذابیت خود دراین هفته رسید.

به طور کلی در هفته اخیر دو دسته اوراق در بازار خریداری شده است. اراد 120 که تاریخ سررسید آن تیر ماه 1404 بوده و 32 ماهه به حساب می آید و دیگری اراد 121 که تاریخ سررسید 19 ماهه دارد.

تاریخ شمار سررسید اوراق بدهی عرضه شده از یک سو و ماهیت کوتاه مدت بانک ها از سوی دیگر، از جمله عواملی هستند که خرید بانک ها را در این بازار کاهش داده اند. با این حال در هفته اخیر، دولت انعطاف بیشتری به خرج داده و نرخ سود اوراق را افزایش داد. طبق داده های بانک مرکزی نرخ سود اوراق اراد 121 برابر با 22.95 درصد بوده و نرخ سود اراد 120 معادل با 22.49 درصد فروخته شد.

در نهایت نرخ سود موثر در این مرحله به 22.54 درصد رسیده و رکورد بالایی را به ثبت رسانید. بیشترین رکورد در سال جاری.

با این که این نرخ در هفته های گذشته بالا ترین سطح ار داشته اما در این مقطع بورسی ها مشارکتی را در این بازار رقم نزدند.

سوم: سومین صفر متوالی بورس دربازار اولیه

در هفته منتهی به 19 آذرماه به طور کلی 554 میلیارد تومان اوراق بدهی دولتی فروخته شده که تمام آن را بانک ها خریداری کرده اند. این در حالی است که برای نخستین بار در سال جاری، سهم مشارکت بورسی ها در عملیات هفتگی بازار اولیه، صفر شده و هیچ اوراقی را از دولت نخریده اند. با این که نرخ سود بالا برای بورسی ها بیشترین جذابیت را دارد اما خرید نهادهای تامین سرمایه در این بازار متوقف شده است.