سیاست ارزی رئیس جدید بانک مرکزی شبیه دوره احمدی نژاد است؟

محمدرضا فرزین دومین رئیس کل بانک مرکزی دولت ابراهیم رئیسی در یک سال گذشته، از سیاست ارزی خود رونمایی کرد.

رئیس‌کل جدید بانک مرکزی گفت: حتما نرخ نیما را روی قیمت ۲۸۵۰۰ تومان تثبیت و واردات تمام کالاهای اساسی و مواد اولیه و ماشین‌آلات را با این نرخ تامین خواهیم کرد.

محمدرضا فرزین رئیس‌کل جدید بانک مرکزی در گفت‌وگوی تلویزیونی ضمن تشکر از هیات دولت و رئیس‌جمهور بابت اعتماد به وی برای تصدی ریاست بانک مرکزی، گفت: مهمترین وظیفه بانک مرکزی، کنترل نرخ تورم و نرخ ارز است.

فرزین، سیاست جدید ارزی را سیاست تثبیتی خواند و گفت: ارز را تثبیت خواهیم کرد و دغدغه فعالان اقتصادی کشور را رفع خواهیم کرد.

رئیس‌کل بانک مرکزی درمورد سایر مصارف ارزی نیز گفت: سایر مصارف ارزی که حدود ۴۰ مورد است در بازار مبادله ارزی تامین خواهد شد. تلاش می‌کنیم این نرخ به بازار آزاد علامت بدهد. تمام نیازهای ارزی را در نیما و بازار مبادله ارزی تامین خواهیم کرد و بازار ارز آزاد را مستمرا کوچک خواهیم کرد و نرخ آن را به نرخ بازار مبادله ارزی نزدیک خواهیم کرد.

وی در پایان از مردم خواست به بانک مرکزی اعتماد کنند تا بتواند بازارها را تثبیت کند.

با این حساب مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان تامین می‌شود و سایر خدمات و تقاضا‌های ارزی در بازاری که بازار مبادله عنوان شده تامین می‌شود. سیاست مدنظر فرزین البته سابقه قبلی دارد. در دولت احمدی‌نژاد وقتی نرخ ۱۲۲۶ برای دلار توانست بازار را به سمت یکسان‌سازی سوق دهد مرکز مبادله ارزی ایجاد شد که در آن صادرکنندگان عرضه خود را با قیمتی نزدیک به ارز بازار در اختیار واردکنندگان و سایر متقاضیان قرار می‌دادند.

سیاست مدنظر فرزین در دوره رئیسی هم به نظر شبیه همان سیاست است؛ دولت در نیما ارز نفتی می‌فروشد و احتمالاً در مرکز مبادله با ارز صادرکنندگان غیرنفتی تامین نیاز خواهد کرد.

در صورتی که عنوان مد نظر فرزین هم قرار باشد رواج پیدا کند، باید منتظر تغییر نام بازار متشکل ارزی به مرکز مبادله باشیم. برخی اقتصاددانان سیاست مدنظر فرزین را یک گام به جلو می‌دانند؛ با این شرط که قید عرضه ارز در نیما از روی دوش صادرکنندگان غیرنفتی برداشته شود، وگرنه با توجه به فاصله شدید نرخ نیما و بازار، صادرکنندگان غیرنفتی تن به عرضه دلار با این قیمت در سامانه نیما نمی‌دهند.

از سوی دیگر منتقدان این سیاست هم تاکید دارند چه در مرکز مبادله و چه در نرخ ۴۲۰۰ سیاست‌های تثبیتی آزموده شده است.

نرخ ۲۸,۵۰۰ استعداد تبدیل شدن به ۴۲۰۰ و ۱۲۲۶ تومانی دیگری را هم دارد؛ اگر عوامل اصلی نوسان در بازار ارز برطرف نشود.

نا اطمینانی سیاسی، رشد نقدینگی و نارسایی‌ها در نقل و انتقالات ارزی دلایل عمده نوسان ارزی هستند و سیاست تثبیت شاید مسکنی برای شوک ارزی باشد اما قطعاً درمان نیست.