رقابت ریاض و دوبی بر سر جذب مهاجران و سرمایه گذاران خارجی

به گزارش اقتصادنیوز،  دوبی سال‌ها به عنوان مرکز تجارت و گردشگری منطقه خاورمیانه شناخته شده و مقصد اول مهاجران بوده است‌. با این وجود به نظر می‌رسد بن سلمان چشم طمع به جایگاه امارات دوخته و به دنبال تصاحب جایگاه آن است. 

«ویل براون» یک مدیر ریسک عرصه بین‌الملل مستقر در دوبی که تقریبا هفت سال است برای کار به ریاض سفر می‌کند، متوجه تغییراتی در پرواز دوساعته خود به عربستان شده است.

رفت و آمدهای متفاوت به عربستان

یکی از موضوعاتی که جلب توجه کرده این است که به نسبت مردان - که جمعیت انبوهی از نیروی متخصصِ در رفت و آمد به عربستان محسوب می‌شوند - تعداد زنان و کودکان نیز افزایش پیدا کرده است.

براون ۴۹ ساله که در سفر کاری خود یکشنبه تا پنجشنبه را به مقصد پادشاهی عربستان سفر می‌کند، گفته که دیگر فقط افراد میانسال سفیدپوست نیستند که یکشنبه‌ها به مقصد عربستان سفر می‌کنند بلکه افرادی دیده می‌شوند که به همراه خانواده‌هایشان به عربستان نقل مکان می‌کنند.

براون و خانواده‌اش هم به‌زودی به ریاض نقل مکان خواهند کرد، زیرا کارفرمای او در حال راه‌اندازی دفتر منطقه‌ای مرکزی خود در ریاض - پایتخت عربستان سعودی - است.

جاه طلبی بن سلمان برای ورود به بازارهای جهانی

این شرکت به دنبال تبعیت از قوانین عربستان است. قوانین اخیر عربستان تجارت نهادهای دولتی را با شرکت‌هایی که تا ژانویه ۲۰۲۴ در این کشور دفتر مرکزی منطقه‌ای نداشته باشند، محدود می‌کند. این قانون در شرایطی اتخاذ می‌شود که ممکن است یک گام رو به عقب از نظر کیفیت زندگی کارکنان باشد.

بر اساس گزارش بلومبرگ، اقدامات و قوانین جدید در جهت جذب سرمایه‌گذاری خارجی و نیروی کار در نظر گرفته شده و بخشی از جاه‌طلبی‌های بن سلمان برای ورود به بازارهای جهانی است.

او می‌خواهد تا سال ۲۰۳۰ عربستان را در میان ۱۰ اقتصاد برتر جهان جای دهد و جمعیت این کشور حداقل ۱۵ میلیون نفر افزایش یابد.

ریاض پایتخت بزرگ اقتصادی و سیاسی خاورمیانه می شود؟

این رویکرد بن سلمان برای دوبی - که مرکز اصلی گردشگری و تجارت خاورمیانه است و مدت‌ها گزینه اصلی مهاجران بوده - ایجاد فشار و نگرانی می‌کند.

«خالد الفالح» - وزیر سرمایه‌گذاری عربستان سعودی - در مصاحبه اخیر خود اعلام کرده تا پایان سال ۲۰۲۲ میلادی 80 شرکت برای انتقال دفتر خود به ریاض تقاضای مجوز کرده‌اند. او اضافه کرد که ریاض به پایتخت بزرگ خاورمیانه از نظر سیاسی و اقتصادی تبدیل خواهد شد.

یک سوال بزرگ

در این میان، سوال بزرگ این است که آیا ریاض از نظر زیرساختی مسکن، سبک زندگی و حتی سیستم اداری، برای هجوم کارگران یقه سفید و خانواده‌هایشان آمادگی دارد؟ و البته این مساله که آیا مردم می‌خواهند دوبی آزادتر، جهان‌وطنی‌تر و گران‌تر را رها کنند و به ریاض نقل مکان کنند؟

بر اساس رتبه‌بندی HSBC، عربستان سعودی پس از بحرین، قطر و امارات متحده عربی به عنوان مقصد مطلوب مهاجران شناخته شده است.

عربستان به عنوان یک کشور ثروتمند نفتی مطمئنا ثروت کافی برای ایجاد تغییرات لازم را دارد، ولی شواهد نشان می‌دهد که راه زیادی در پیش است.

محدودیت های پیش رو برای مهاجران

با وجود تسهیل برخی قوانین، همچنان الکل، روابط خارج از ازدواج و همجنس‌گرایی شامل مجازات جرایم اخلاقی هستند و هنوز گزینه‌های محدودی برای مناطق مسکونی به سبک غربی و مدارس بین‌المللی وجود دارد.

با وجود اینکه «کریستیانو رونالدو» ستاره فوتبال، پس از جذب توسط یکی از باشگاه‌های عربستان اجازه زندگی با جورجینا رودریگز - در حالی که همسرش نبود - را پیدا کرد، اما تعداد کمی از افراد از این امتیاز برخوردار می‌شوند. خارجی‌ها همچنین از شرایط دریافت ویزای کار عربستان شکایت دارند.

نگرانی‌هایی از نبود زیرساخت کافی در بخش‌های آب، مسکن، جاده، مترو و ...‌ وجود دارد که اخراج رئیس کمیسیون سلطنتی شهر ریاض به عنوان فردی که مسئول اجرای طرح جامع است، نشان‌دهنده ناامیدی ولیعهد از عدم پیشرفت طرح‌ها است.

مشکل مسکن

نبود مسکن کافی، هزینه‌های اجاره را در سال گذشته به مقدار قابل توجهی در ریاض افزایش داده است. «فیصل درانی» - رئیس تحقیقات خاورمیانه در نایت فرانک - گفته اجاره سالانه یک آپارتمان دوخوابه در یکی از مناطق مرفه‌نشین ریاض طی یک سال قبل ۱۲ درصد افزایش پیدا کرده است.

با این حال «کریس ریا» - مدیر استخدام شرکت مایکل پیج - معتقد است کُندی  اقتصاد جهان  و اخراج گسترده برخی از شرکت‌های بین‌المللی، به کارفرمایان سعودی اهرم بیشتری می‌دهد.

با وجود تمام مسائل موجود به نظر می‌رسد ریاض با اعطای دستمزد بیشتر، تمایل زندگی در ریاض را افزایش دهد، ولی مهاجران انتقادات و مشکلات جدی نسبت به شرایط و نحوه زندگی در ریاض در مقایسه با دوبی دارند.