از ابتدای سال تا 26 مهر 1402 بیش از 49 همت اوراق مشارکت نقدی به بانکی‌ها و بورسی‌ها فروخته شده است. در مقابل میزان تعهدات دولت برای تسویه اصل و سود اوراق منقضی شده بسیار بیشتر از این ارقام بوده و منجر شده تا خالص برداشت دولت از بازار مالی منفی‌تر شود. 

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از بانک مرکزی و وزارت اقتصاد، نتایج دوازدهمین حراج اوراق دولتی اعلام شده و ارزش اوراق عرضه شده در هفته منتهی به 25 مهر حدود 2.2 همت به ثبت رسیده است. 

مجموع ارزش اوراق نقدی که دولت از ابتدای سال تا 25 مهر به فروش رسانده حدود 49.1 همت به ثبت رسیده است. داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد میزان اوراق عرضه شده از ابتدای سال بسیار بیشتر از این رقم بوده اما نهایتا مجموع اوراقی که موفق به فروش آن‌ها شده تقریبا 49 همت بوده است. 

میزان مشارکت مشتریان اوراق بهادار دولتی

اکوایران در این زمینه تاکید کرد: اصلی‌ترین خریداران اوراق مشارکت دولتی، بورسی‌ها و بانکی‌ها هستند. اشخاص حقوقی و حقیقی با انگیزه‌های مختلفی مانند سرمایه‌گذاری مطمئن، کسب سود یا استفاده از امتیازات اوراق مشارکت، اقدام به خرید این اوراق می‌کنند.

داده‌ها نشان می‌دهد ارزش مجموع اوراق خریداری شده توسط بانک‌ها از ابتدای سال 1402 تا کنون حدود 15.7 همت بوده است. به عبارت دیگر سهم بانک‌ها از اوراق عرضه شده در سال جاری کمتر از 32 درصد برآورد می‌شود بنابراین باقی 78 درصد این اوراق در بازار بورس اوراق بهادار معامله شده است. 

تسویه خزانه‌داری کشور با خریداران اوراق بدهی

به‌طور کلی خرید اوراق مشارکت یکی از امن‌ترین روش‌ها برای سرمایه‌گذاری است. دولت‌ها با انتشار اوراق بهادار می‌توانند با استقراض مستقیم از اشخاص حقیقی و حقوقی طرح‌ها و پرژه‌های خود را پیش ببرند و متعهد می‌شوند در زمان سررسید قرارداد، اصل پول را به همراه سودهایی که از پیش تعیین شده است، پرداخت کنند. 

آمارها حاکی از آن است که تا 26 مهر 1402 حدود 92.8 همت ارزش تمام اوراقی بوده که به تاریخ انقضای خود در سال جاری رسیده‌اند. بنابراین از ابتدای سال، کل ارزش اوراق منقضی شده به علاوه بهره آن‌ها به ارزش 28.4 همت توسط خزانه‌داری کل کشور برای تسویه اصل و سود اوراق پرداخت شده است. 

خالص برداشت دولت از بازارهای مالی

با توجه به اطلاعات ارائه شده، مشاهده می‌شود در مجموع تا تاریخ 26 مهرماه امسال، حدود 49.1 همت میزان جذب منابع مالی توسط دولت بوده درحالیکه تا همین زمان بیش از 121.2 همت بابت تسویه اصل و سود اوراقی که پیش‌تر منتشر شده، به پرداخت رسیده است. بدین ترتیب خالص برداشت دولت از انتشار اوراق مشارکت نقدی از ابتدای سال تا 26 مهر 1402 منفی 72.1 همت برآورد می‌شود.