معرفی شاگرد اول‌های اقتصاد در سال 2023

به گزارش اقتصادنیوز نشریه اکونومیست با سنجش 5 معیار اقتصادی و مالی مختلف، عملکرد اقتصادهای ثروتمند را در سال 2023 مورد بررسی قرار داده و آنها را رتبه‌بندی کرده که در این میان یونان برای دومین سال متوالی رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.

 تقریبا همه انتظار داشتند با اقدام بانکهای مرکزی برای مبارزه با تورم بالا، اقتصاد جهانی در سال 2023 وارد یک رکود شود. آنها اشتباه می‌کردند. GDP جهانی احتمالا 3درصد رشد می‌کند. بازارهای کار از خود مقاومت نشان دادند. تورم در مسیر نزولی قرار گرفته و سهامداران هم سودی 20درصدی را تجربه کردند.

ما این عملکرد تجمعی، تنوع گسترده‌ای را پنهان می‌کند. نشریه اکونومیست داده‌های 5 شاخص مالی و اقتصادی ( تورم، پهنای تورم (inflation breadth)، GDP، عملکرد بازار سهام و عملکرد بازار کار 35 کشور ثروتمند را جمع‌آوری کرده و با توجه به اینکه این کشورها در هر کدام از این سنجه‌ها چه عملکردی داشته‌اند آنها رتبه‌بندی کرده و در نهایت به هر کشور یک امتیاز مجموع داده است.

در صدر این جدول، یونان برای دومین سال متوالی قرار گرفته است. عملکردی درخشان برای اقتصادی که تا همین چندی پیش با بحران سوءمدیریت مواجه بود. به جز کره‌جنوبی که در رتبه دوم قرار دارد، بسیاری از کشورها که عملکرد خوبی را ثبت کردند، در قاره آمریکا حضور دارند. آمریکا در رتبه سوم قرار دارد و کانادا و شیلی هم جزو 10 کشور برتر هستند. با این حال بریتانیا، آلمان، سوئد و فنلاند هم جزو قعرنشینان این جدول هستند.

اکوایران در ادامه ترجمه این گزارش آورده است: مقابله با رشد قیمت‌ها بزرگترین چالش سال 2023 بود. اولین معیار اکونومیست به تورم «هسته» می پردازد، که اجزای پرنوسان مانند انرژی و غذا را حذف می‌کند و بنابراین شاخص خوبی برای فشار تورمی اساسی است. ژاپن و کره جنوبی روی قیمت ها سرپوش گذاشته‌اند. در سوئیس قیمت های اصلی سالانه فقط 1.3 درصد افزایش یافت. با این حال، در سایر نقاط اروپا، بسیاری از کشورها هنوز با فشار جدی روبرو هستند. در مجارستان تورم اصلی در حدود 11 درصد نقطه به نقطه است و فنلاند نیز وضعیت دشواری دارد.

در اکثر کشورها، تورم در حال کاهش است و این موضوع با «پهنای تورم»  اندازه گیری می شود، منظور از پهنای تورم، درصد اقلامی از سبد قیمت مصرف کننده است که قیمت سالانه آنها بیش از 2درصد افزایش یافته است. بانک‌های مرکزی در کشورهایی مانند شیلی و کره جنوبی در سال 2022، زودتر از بسیاری دیگر از کشورهای ثروتمند، نرخ‌های بهره را به شدت افزایش دادند و اکنون به نظر می‌رسد که از مزایای آن بهره می‌برند. در کره جنوبی پهنای تورم از 73 درصد به 60 درصد کاهش یافته است. بانک‌های مرکزی در آمریکا و کانادا، که در آن‌ها وسعت تورم حتی بیشتر هم سقوط کرده، رتبه خوبی در این شاخص داشته‌اند.

دو معیار بعدی رشد اشتغال و GDP است که نشان می‌دهد چقدر اقتصادها در جهت بهبود کیفیت مردم عادی موفق بوده‌اند. هیچ کشوری در این زمینه عملکرد خیلی خوبی در سال 2023 نداشته و البته تنها اقلیتی کوچک از کشورها با کاهش GDP مواجه شدند. ایرلند بدترین عملکرد را به نام خود ثبت کرد و GDP این کشور افتی 4.1 درصدی را در سال 2023 تجربه کرد. بریتانیا و آلمان هم عملکرد ضعیفی داشتند. آلمان با سقوط ناشی از شوک قیمت انرژی و رقابت فزاینده با خودروهای چینی وارداتی درگیر بود. بریتانیا نیز همچنان در حال مواجهه با پیامدهای برگزیت است.

آمریکا در زمینه رشد و اشتغال عملکرد خوبی داشته. رکوردزنی در تولید انرژی و همچنین اثرات محرکات مالی اجرا شده در سالهای 2020 و 2021 به رشد اشتغال و تولید این کشور کمک کرده است. بزرگترین اقتصاد دنیا ممکن است کشورهای دیگر را هم با خود بالا کشیده باشد. موضوعی که در رشد هوشمندانه اشتغال کانادا منعکس شده است.

ممکن است تصور کنید بازار سهام آمریکا که مملو از شرکتهایی است که انقلاب هوش مصنوعی سود بردند، علمکرد بسیار خوبی داشته است. در واقع اگر بازدهی آنها با تورم تعدیل شود، عملکرد بورس آمریکا متوسط است. بازار سهام استرالیا که بیشتر سهام آن را شرکتهای کامودیتی‌محور تشکیل می‌دهند، با توجه به رشد قیمت کالاهای اساسی، عملکردی ضعیف‌تر از انتظار داشتند. قیمت سهام در فنلاند هم سقوط کرده. برعکس، شرکتهای ژاپنی در حال تجربه چیزی شبیه رنسانس هستند. بازار سهام این کشور یکی از بهترین عملکردها را در سال جاری داشته و بازدهی واقعی آن چیزی حدود 20 درصد بوده است.

اما برای مشاهده بازدهی باشکوه بازار سهام، باید هزاران کیلومتر به غرب سفر کرده و به یونان نگاه کنید. در یکسال گذشته ارزش حقیقی بازار سهام این کشور بیش از 40 درصد رشد داشته است.  در حالی که دولت مجموعه ای از اصلاحات حامی بازار را اجرا می‌کند، سرمایه‌گذاران نگه تازه‌ای به شرکت‌های یونانی کرده‌اند. اگرچه این کشور هنوز در مقایسه با اوایل دهه 2010 و قبل از بحران بدهی‌اش بسیار فقیرتر است اما صندوق بین المللی پول که زمانی دشمن یونان بود، در بیانیه اخیر خود «تحول دیجیتالی اقتصاد» و «رقابت فزاینده بازار» را در این کشور مورد ستایش قرار داد. در حالی که عملکرد فنلاندی‌ها بسیار از ضعیفتر از انتظار بوده، مابقی جهان به افتخار یونان، قهرمان جدید اقتصاد درسال 2023، کلاهشان را از سر برمی‌دارند.