خودروهای تولیدی پرمصرف داخلی اصلی‌ترین عامل ناترازی بنزین هستند

به زعم بسیاری از کارشناسان، خودروهای پرمصرف و بی‌کیفیت داخلی از مهم ترین عوامل افزایش مصرف بنزین در کشور به شمار می‌روند. این خودروها علاوه بر اینکه مصرف بنزین را بالا می‌برند و بر مشکلات می‌افزایند، در زمینه‌ی ایجاد آلایندگی نیز برایمان دردسرساز شده‌اند. از شواهد این طور برمی‌آید که اگر تصمیم عاجل و صحیحی در خصوص اصلاح کیفیت خودروها اتخاذ نکنیم، در آینده‌ی نزدیک با مشکلات بیشتری مواجه خواهیم شد.

بررسی آخرین گزارش سازمان استاندارد نشان می‌دهد، تعداد ۵۳ مدل خودروی تولیدی شامل خودروهای ایرانی و مونتاژ در گرید C، D، E، F و G درجه‌بندی شده‌اند. بر اساس این آمارها، از ۵۳ مدل خودروی ارزیابی شده، ۳۳ مدل خودرو معادل ۶۲ درصد از خودروهای ارزیابی‌شده در گرید G یعنی بدمصرف‌ترین‌ها قرار گرفته است.

۱۴ خودرو معادل ۲۶ درصد در گرید F، تعداد ۴خودرو معادل ۸ درصد در گرید E و درنهایت ۲ خودرو معادل ۴ درصد از کل خودروها نیز در گرید C قرار دارند. واقعیت این است که واردات بنزین برای کشور عدم النفع بالایی دارد و به لحاظ اقتصادی به معنای یک زیان اقتصادی تمام و کمال است؛ زیرا از یک طرف نفت را به صورت یک ماده‌ی خام صادر و در طرف مقابل، بنزین را به عنوان یک فرآورده نفتی وارد می‌کنیم و به صورت مضاعف متحمل ضرر می‌شویم.

مرتضی افقه، عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه چمران اهواز را در خصوص ناترازی بنزین در کشور گفت: با روند فعلی مصرف مجبوریم در سال آتی قریب به ۳ میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه کنیم و اگر این اتفاق رخ دهد به معنی تحمیل کسری بودجه ۲۰۰ همتی به بودجه است.

وی افزود: عامل اصلی افزایش مصرف بنزین که باید چاره اندیشی برایش داشته باشیم، وجود خودروهای بی‌کیفیت و پرمصرف در کشور است.

این استاد اقتصاد دانشگاه ادامه داد: اگر راهکارهای مناسب برای مقابله با ناترازی بنزین را در دستور کار قرار ندهیم، هر سال مجبوریم هزینه‌ی بیشتری برای حل این مشکل از طریق واردات بپردازیم و این به معنی هدررفت منابع ارزی کشور است.

افقه توضیح داد: عدم برخورداری از یک ناوگان حمل و نقل عمومی قوی نیز بر مشکلاتمان افزوده و بر ناترازی بنزین دامن زده است. دولت به جای اینکه به راحت‌ترین راه یعنی واردات بنزین فکر کند، باید راهکارهای اساسی برای حل مشکل بیندیشد.

عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه چمران اهواز گفت: یکی از راهکارهای اساسی برای مقابله با ناترازی بنزین این است که خودروهای برقی و هیبریدی و با کیفیت وارد کشور کنیم؛ به این ترتیب، ابتدا، برای خودروهای داخلی رقیبی ایجاد می‌شود و خودروسازان به فکر افزایش کیفیت خودروهایشان می‌افتند و دوم اینکه میزان مصرف بنزین را کاهش می‌دهیم و به حل مشکل ناترازی بنزین در کشور کمک می‌کنیم.

وی تاکید کرد: احتمالاً برخی مخالف واردات خودروهای با کیفیت هستند، اما عقل حکم می‌کند که منافع ملی را در نظر بگیریم و به فکر راهکارهایی برای حل مشکل ناترازی بنزین و جلوگیری از شدت گرفتن بیشتر این مشکل باشیم.

افقه خاطرنشان کرد: متاسفانه دولت روش‌های پایه ای که نیاز به سرمایه گذاری دارد، مانند استفاده از ظرفیت سی‌ان‌جی در کشور را در دستور کار قرار نمی‌دهد؛ در مقابل مجبور است در زمینه‌ی واردات بنزین هزینه کند. واردات بنزین نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری صحیحی در حوزه اصلاح مصرف بالای صنعت خودرو و خودروهای بی‌کیفیت داخلی نداریم.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: مجموعه‌ای از عوامل در بروز مشکل ناترازی بنزین در کشور موثر هستند. از جمله می‌توان به کیفیت پایین خودروهای ساخت داخل و بالا بودن میزان مصرف بنزین در آنها، عدم مدیریت ترافیک در کشور، معماری شهری نامناسب و نبود سیستم حمل و نقل عمومی قوی اشاره کرد و باید برای حل معضل ناترازی بنزین و جلوگیری از تشدید واردات بنزین روی بحث خودرو تمرکز کنیم.