از جنگ جهانی تا تحریم؛ بخش خدمات چگونه اقتصاد ایران را متحول کرد؟+ نمودار

به گزارش اقتصادنیوز، پژوهشکده پولی و بانکی و مرکز آمار رشد اقتصادی بخش خدمات از سال 1286 تا سال 1403 مورد برآورد قرارداده‌اند. برآوردها حاکی از آن است که در سال 1320 ، رشد ارزش افزوده تولید شده در بخش خدمات نسبت به سال 1319 برابر منفی 15 درصد برآورد شده که پایین‌ترین مقدار در بیش از یک قرن گذشته است. همچنین بالاترین مقدار رشد اقتصادی در این بازه زمانی در سال 1353 بوده و معادل 30 درصد اعلام شده است.

براساس گزارشی که اکوایران منتشر کرده است، تولید ناخالص داخلی به روش ارزش افزوده، کیک اقتصاد را به سه بخش تقسیم کرده که این بخش‌ها کشاورزی، صنعت و خدمات نام دارند. از مجموع ارزش افزوده تولید شده در یک بازه مشخص تولید ناخالص داخلی کل به دست می‌آید. رشد اقتصادی سالانه نیز به معنای آن است که حجم اقتصاد در یک سال چقدر نسبت به سال گذشته تغییر کرده است.

اعداد و ارقام در رابطه با رشد گروه خدمات

پژوهشکده پولی و بانکی آمارهای مربوط به تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی را از سال 1286 تا 1340 مورد برآورد قرار داده است. براساس این آمار بالاترین رشد اقتصادی خدمات در این بازه در سال 1318 اتفاق افتاده که مقدار آن 27.7 درصد تخمین زده شده است. با این‌وجود بعد از وقوع جنگ جهانی دوم و تصرف ایران توسط نیروهای متفقین رشد بخش خدمات کاهش شدیدی داشته و رشد گروه خدمات در سال 1320 منفی 15 درصد برآورد شده است.

در حدفاصل سال‌های 1340 تا اواسط 1403 مرکز آمار، داده‌های رشد اقتصادی را اعلام کرده است. براین اساس اگر رشد خدمات را از سال 1340 تا 1390 مورد بررسی قرار دهیم ، بالاترین میزان رشد اقتصادی خدمات در سال 53 بوده که برابر با 30.3 درصد و پایین‌ترین مقدار در سال 65 محاسبه شده که منفی 13.6 درصد بوده است.

در سال‌های اخیر نیز بعد از شروع تحریم‌ها در سال 90 ، حجم بخش خدمات در سال 91 نسبت به سال 90 کمتر شده و برابر با منفی 3.5 درصد برآورد شده است. در مقابل نیز بعد از امضای برجام در سال 94 و ایجاد یک چشم‌انداز مثبت در اقتصاد کشور ، رشد بخش خدمات در سال 96 معادل 6.1 درصد ارزیابی شده است.

با این‌حال در سال‌ 1403 ، رشد خدمات در بهار 3.2 درصد و تابستان 1.9 درصد محاسبه شده است.