بانک مرکزی هزینه تزریق پول را بالابرد

به گزارش اقتصاد نیوز ، طبق برنامه ریزی بانک مرکزی در تغییر تاریخ سررسید عملیات بازار باز، این نهاد روز دوشنبه به کنترل نقدینگی در بانکها پرداخت.

برای چهارمین هفته متوالی هدف بانک مرکزی در برگزاری این بازار، تثبیت نقدینگی بوده است. اما خالص عملکرد این بازار نشان از قبض 640 میلیارد تومان نقدینگی داشته است.

اتفاق مهم دیگری که در این هفته به وقوع پیوست حجم بالای اعتبارات قاعده مند بوده که سومین رکورد زمستانی را در این حوزه به ثبت رسانده است. این رقم با ارزش 12 هزار و 190 میلیارد تومان سومین رکورد در تزریق نقدینگی زمستانی در بازار شبانه بوده است.

درهر هفته بانک مرکزی در اطلاعیه ای گزارش عملکرد دو بازار را ارائه می دهد. این دو عبارتند از بازار باز و بازار شبانه.

هدف از این بازارها کنترل نقدینگی بانکها و تعیین نرخ سود در بازاربین بانکی است. اهمیت دوبازار فوق از آن جهت است که نقش تعیین کننده ای را در تحقق یافتن نرخ تورم پیش بینی شده توسط بانک مرکزی دارد. به عبارت دیگر کارکرد بهینه این بازارها می‌تواند بر قدرت خرید آحاد جامعه تاثیرگذار باشد.

اما عملیات بازار باز چیست و بانک مرکزی در ان چه مسیری را دنبال می کند؟

بازار باز چیست؟

در بازار باز در هر هفته بانک مرکزی اوراق پیشنهادی بانکها را متناسب با سیاستهای کنترلی خود در به دام انداختن نرخ سود و بهبود شرایط نقدینگی بانکها خریداری می‌کند. این فروش اوراق توسط بانکها اما شرایطی دارد.

قاعده خرید و فروش در این بازار باز گرداندن این مبلغ توسط بانکها با نرخ سودی مشخص و با سررسیدی 14 روزه است. این عمل را می توان در معنای قبض پول در هر هفته در بازار باز نامید که با کسر این مبلغ از کل تزریق هفتگی توسط بانک مرکزی در این بازار، خالص قبض و بسط پول در این مدت به دست می آید.

در این باره از هفته پیش بانک مرکزی به منظور مدیریت زمان سررسید بانکها در تصادف با عید، سررسید اوراق را از 14 روز در هفته گذشته به 5 روز و در هفته بعد به 7 روز تغییر داد. 

در همین خصوص در روز 12 اسفند ماه 2 هزارو 720 میلیارد تومان نقدینگی به بانکها در قالب بازار باز تزریق شده و 3 هزار و 360 میلیارد تومان نیز طی عملیات ریپو ( 5 روزه) توسط بانک مرکزی جمع آوری شده است.

رقم قبض شده توسط بانک مرکزی در ادامه باز فروش اوراقی است که در روز 6 اسفند با نرخ سود 19.81 درصد و تاریخ 5 روزه خریداری شده بود. فروش 3 میلیارد و 110میلیون تومان اوراق توسط این نهاد در بازار ثانویه نیز شکل دیگری از قبض پول در معاملات هفته گذشته بوده است.

در نهایت با کسر قبض و بسط پول از یکدیگر محاسبه می شود که در عملیات این هفته خالص عملکرد بانک مرکزی قبض 643  میلیارد و 110 میلیون تومان از بانکها بوده است. اتفاق مهم دیگر در این بازار ثبات نرخ سود در 6 هفته گذشته است که در حد 19.8 درصد ثابت مانده و تغییری نداشت.

رکورد نرخ سود مداخله دولت در بانکها

در کنار بازار باز، بازار دیگری وجود دارد که بانکها در صورت برخورد جدی به کسری، نیازمند استقراض فوری پول از یکدیگر هستند. به این اقدام بازار شبانه یا بازار بین بانکی می گویند.

نرخ سودی که بانکها طی آن از یکدیگر استقراض می کنند رانرخ سود بین بانکی می گویند. در صورتی که این استقراض کوتاه مدت از بانک مرکزی صورت بگیرد، اعتبارات قاعده مند نام می گیرد. 

مهمترین خصیصه این بازار آن است که باید مبلغ قرض شده را با نرخ سود سقف یعنی 22 درصد و در فاصله کوتاه زمانی ( تقریبا دو یا سه روزه ) باز گردانند. 

دراین بازار در هفته گذشته تزریق زیادی در اعتبارات قاعده مند صورت گرفته که سومین رکورد را در میان آمارهای ثبت شده در زمستان داشته است. این حد برابر با 12 هزار و 190 میلیارد تومان بوده است.  

در صورتی که بسط پول در بانکها را به صورت دو بازار در نظر بگیریم این رقم به 14 هزار و 910 میلیارد تومان خواهد رسید.

ترکیب دوبازار می تواند گویای کل نقش بانک مرکزی در بانک‌ها باشد. تفاضل کل قبض صورت گرفته از مجموع بسط نقدینگی در هفته اخیر برابر با 11 هزار و 550 میلیارد تومان بوده که خالص مداخله این نهاد در بانک‌ها به حساب می آید.

با توجه به آنکه در هر کدام از بازارها ( بازار باز و بازار بین بانکی) هر تزریق با نرخ سودی مشخص صورت گرفته بنابراین می توان نرخ سود موزون را برای خالص مداخله بانک مرکزی در هفته اخیر محاسبه کرد. این رقم در این مدت به 21.6 درصد رسیده که بالاترین نرخ سود محاسبه شده در کل هفته های زمستانی بوده است.