22 تغییر چک در قانون جدید/هر آنچه درباره چک باید بدانید
یک:طبق اطلاع رسانی قرار بر ثبت چک ها در سامانه صیاد است این سامانه چیست و در کجا در دسترس هست؟
صیاد، سامانه یکپارچه‌ایه که در بانک مرکزی است و براساس قانون جدید چک، چک های صادر شده، در این سامانه ثبت، تایید و منتقل می شوند.در حال حاضر ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد شامل برنامک های موبایلی حوزه پرداخت هست که آماده ارائه خدمات ثبت، تایید و انتقال چک به صورت اختیاری هستند و فهرست اونها تو سایت شاپرک منتشر می شود. اینترنت بانک و همراه بانک بانک ها و موسسات اعتباری هم به زودی امکان دسترسی به سامانه صیاد رو فراهم می کنند. شعب بانک ها هم این خدمت رو برای کسایی که دسترسی به اینترنت ندارند، انجام می دهند. همچنین بانک مرکزی در حال بررسی روش های دیگه دسترسی به سامانه صیاد هست که به مرور اطلاع رسانی خواهد کرد.از روز 5 فروردین صدور چک های جدید در سامانه صیاد اجباری شد. بانک مرکزی تصمیم دارد که در آینده، چک های موجود را جمع آوری کند، اما فرجه زمانی مناسب را در اختیار مشتریان قرار می دهد که مشکلی برای آنها پیش نیاد.
دو:چک های جدید چه ویژگی هایی دارند؟
چک های جدید چندتا ویژگی دارن که از چک های موجود متفاوت هستش. مثلا رنگ چک های رایج صورتی و سبزه اما چک های جدید با تم رنگ بنفش چاپ و منتشر شدند. همینطور رو این چک ها عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است.» هم درج شده.
سه:در استفاده از چک‌های جدید برای افرادی که به هر دلیل نمی‌توانند به اینترنت دسترسی داشته باشند، راهکاری در نظر گرفته شده؟
این دسته از افراد میتوانند به شعبه بانک مراجعه کنن. البته سایر روش های دسترسی به صیاد هم در تو بانک مرکزی در دست بررسی است که به محض اجرایی شدن حتما اطلاع رسانی می شود.
چهار: اگر بانک عامل اپلیکشین یا نرم‌افزار نداشته باشد، مشتریانی که دارای چک جدید صیاد هست چه کار باید انجام بدهند؟
می توانند به شعبه مراجعه کنند یا از طریق اپلیکیشن های پرداخت عمومی اقدام کنند.
نحوه ثبت اطلاعات چک در سامانه صیاد
پنج:چگونه باید اطلاعات چک را ثبت کرد؟
صادرکننده چک برای صدور و ثبت چک باید مراحل زیر رو طی کند:
- ثبت مندرجات شامل تاریخ سررسید، مبلغ، اطلاعات هویتی ذینفع و «بابت» در برگ چک
- مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد
- احراز هویت
- ورود مندرجات چک در سامانه صیاد
- تایید و ثبت اولیه چک
ذینفع چک هم باید مشابه همین مراحل رو برای تایید چک انجام دهد
دو نکته هم لازم است: نکته اول اینکه برای ثبت، تایید یا انتقال چک در سامانه صیاد از طریق برنامک های موبایلی، حتما از تلفن همراهی استفاده کنید که سیم کارتش به نام خودتون ثبت شده باشه.
نکته دوم: صادرکننده‌های چک دقت کنند زمانی که برای دسترسی به سامانه صیاد از برنامک های موبایلی استفاده می کنند در بخش احراز هویت حتما باید مشخصات کارت بانکی‌ای را وارد کنند که دسته چک شون را صادر کرده؛ اما برای تایید یا انتقال چک، نیازی به همخوان بودن مشخصات کارت بانکی با بانک صادرکننده چک نیست.
پشت نویسی در چک های جدید/ جزئیات منع چک حامل
هفت:پشت نویسی چک برای انتقال به چه روالی انجام می شود؟
انتقال چک های جدید باید از طریق سامانه صیاد انجام شود و پشت نویسی ندارد.
هشت:آیا چک‌های قدیمی می توانند در وجه حامل صادر شوند؟
چک‌های قدیمی به شکل سابق می‌تونن کارسازی بشن و بنابراین در وجه حامل هم می‌تونن صادر شوند.
9-ممنوعیت صدور چک در وجه حامل شامل کدام چک‌هاست؟
چک های جدید. در واقع چک های جدید باید در وجه ذینفع مشخص صادر، و تو سامانه صیاد ثبت شوند.
تکلیف چک های ضمانتی
10-آیا با ابلاغ قانون جدید صدور چک هنوز هم صدور چک برای ضمانت امکان‌پذیر است؟
بله. چک های موجود که طبق روال انجام میشود اما صدور چک ضمانت برای چک های جدید باید در سامانه صیاد ثبت شود.
11-اگر چک های صیاد طرح جدید تو سامانه صیاد ثبت نشه چه اتفاقی می افتد؟
مشمول الزام‌ها و سازوکارهای مقرر تو قانون صدور چک نمیشن و صرفاً نقش یه سند مدنی رو داره که نشان می دهد از یک شخصی طلب دارید و نه دیگه هیچ چیز دیگری.
12-وظیفه ثبت چک در سامانه صیاد با چه شخصی است؟
صادرکننده چک، چک رو ثبت می کند. ذینفع چک آن را در سامانه تایید می کند
13-اگر مندرجات برگه چک با اطلاعات سامانه صیاد مغایر باشه تکلیف چیست؟
در صورت وجود مغایرت، بانک، وجه چک رو پرداخت نمی کند و اگر دارنده چک بخواهد، می تواند چک رو برگشت بزند.
14-کسانی که دریافت کننده چک هستند از کجا بدانند صادرکننده تو سامانه صیاد صدور آن را ثبت کرده است؟
نکته مهم اینه که دریافت کننده اگر به صیاد مراجعه نکرده باشه و اطلاعات ثبتی صادرکننده رو تایید نکرده باشه، چکش اعتباره نداره بنابراین برای اطمینان از این موضوع دریافت کننده چک درست در زمان دریافت برگه چک حتما باید بره تو صیاد و اطلاعات ثبت شده توسط صادرکننده رو بررسی و تایید کند
مجازات چک برگشتی در قانون جدید چک
15-محرومیت‌های دارندگان چک برگشتی تو قانون جدید شامل چه مواردی می شود؟
هیج حسابی تو بانک ها و موسسات اعتباری نمی تونه افتتاح کنه/ کارت بانکی جدید نمیتونه بگیره / کارت بانکی المثنی نمی تونه بگیره/ حتی اگه تاریخ اعتبار کارتش تمام شده باشد بانک ها کارت جدید برای او صادر نمی کنند.هر حساب بانکی که داره به اندازه مبلغ کسری چک مسدود می شود / وام هم نمی تواند بگیرد.
16-افراد هیئت مدیره یک شرکت که دارای چک برگشتی مربوط به شرکت هستند آیا در چک شخصی خود نیز به مشکل بر می‌خورند؟
خیر
17-آیا کسانی که بدهی به بانک دارن طبق قانون جدید چک می تونن دسته چک بگیرند؟
نه. این اشخاص مطابق ضوابط ابلاغی بانک مرکزی اساساً امکان افتتاح حساب جاری رو ندارند.
18-ثبت اطلاعات چک چه مزایایی دارد؟
- اعتبار و اعتماد به چک بیشتر میشه و قطعا آمار چک های برگشتی و پرونده های مربوط به اون خیلی کم میشه.
- با اجرای قانون، اعتبار چک صرفاً متکی به لاشه کاغذی نیست و با پشتیبان گیری و ثبت اطلاعات مندرج در چک در سیستم متمرکز بانک مرکزی، اعتبار چک افزایش پیدا میکنه و نگرانی‌ای در خصوص از بین رفتن چکها در حوادثی از قبیل سیل، زلزله و..... وجود نخواهد داشت
- وقوع جرائمی مثل جعل و سرقت چک به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا میکنه و حتی میتونیم بگیم بعضی موارد دیگه موضوعیتی نخواهند داشت.
- یکی دیگه از مزایا اینه که اجازه ثبت چک جدید برای دارندگان چک برگشتی وجود نداره قبلا اگر شخصی چک برگشتی داشت می توانست دسته چک خودش را تا برگ آخر استفاده کنه اما با اجرای قانون، صدور و ثبت برگه چک جدید تو صیاد امکان پذیر نیست یعنی هر کس فقط یک برگه چک برگشتی می تواند داشته باشد و تا زمان رفع سوآ اثر این برگه چک نمی تواند چک جدید تو صیاد ثبت کند.
- زمان رسیدگی قضایی به چک برگشتی خیلی کوتاه میشه
- محدودیت های دارندگان چک برگشتی بیشتر میشه.
19-با ثبت اطلاعات، وجود چک فیزیکی ضروری هست یا خیر؟
بله ضروری هست چون سامانه صیاد فقط بحث پشتیبان گیری رو برعهده داره.
20-سامانه صیاد غیر از ثبت، تایید و انتقال چک، چه خدماتی رو در اختیار مشتریان بانکی قرار می دهد؟
در این سامانه می توانید وضعیت اعتباری صادرکننده چک رو استعلام گرفت. به این صورت که با وارد کردن شناسه ۱۶ رقمی صیادی برگ چک می توانید مشاهده کنید شخصی که چک رو به شما داده، تو سیستم بانکی چک برگشتی دارد یا نه؟البته این سرویس رو شما میتونین، از سایت بانک مرکزی و سامانه پیامکی ۷۰۱۷۰۱ هم دریافت کنین.
21-در قانون جدید اگر حساب صادرکننده چک کسری داشته باشه چه کار می شود کرد؟
در هنگام مراجعه به شعبه برای دریافت وجه چک در صورت کسری مبلغ چک تو حساب جاری فرد صادرکننده، میتونیم از بانک بخوایم سایر حساب های انفرادی اون فرد رو تو همون بانک بررسی کنه و در صورت وجود موجودی تو اون حساب ها، مبلغ کسری چک را برداشت و چک را پاس کند.
22-مشتریان حقوقی چطوری می توانند از خدمات سامانه صیاد بهره مند شوند؟
مشتریان حقوقی و کسایی که حساب اشتراکی دارن باید از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک، مراجعه به شعبه و سایر ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد برای ثبت، تایید یا انتقال چک خودشون استفاده کنن چون برنامک‌های حوزه پرداخت، صرفاً امکان ارائه خدمت به مشتریان حقیقی و حساب‌های انفرادی رو دارن نه مشتریای حقوقی.
