ماجرای خبر جعلی دیدار رئیس سیا با شمخانی چه بود؟

 «باربارا اسلاوین»  مدیر بخش ایران در شورای آتلانتیک در روز سه شنبه گذشته (۷ اردیبهشت) با انتشار توئیتی اعلام کرد که یک فرد بلند پایه  به او اطلاع داده که در بغداد پایتخت عراق، دیداری بین رئیس سازمان سیا و «علی شمخانی»  رئیس [ (دبیر) ] شورای عالی امنیت ملی ایران، انجام شده است. 

وی بدون انتشار نام منبع خود گفته است که در دیدار «ویلیام برنز» با «علی شمخانی» ، یک فرد از عربستان سعودی نیز حضور داشت. 

یک روز پیش از این نیز «مایکل روبین»  از اندیشکده «آمریکن اینترپرایز» که بیشتر به جمهوری‌خواهان نزدیک است، در مقاله‌ای نوشته بود که رئیس سازمان سیا طی روزهای اخیر به عراق سفر کرده است. او این مطلب را به نقل از «چندین منبع عراقی» که با او صحبت کرده‌اند، نوشت. 

سازمان سیا بلافاصله پس از انتشار مقاله روبین انجام چنین دیداری را تکذیب کرد و بعد از توییت خانم اسلاوین  نیز  دفتر مطبوعاتی سازمان سیا بار دیگر انجام دیدار با مقام‌های ایرانی را تکذیب کرد. 

معاون وزیر خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک شایعات مطرح شده در برخی رسانه‌ها مبنی بر این که رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اخیراً در عراق با یکدیگر دیدار کرده‌اند را «مزخرف» خواند. 

 «جویی هود» در سخنرانی خود در وبینار اندیشکده خاورمیانه، در خصوص دیدار ویلیام برنز با علی شمخانی در سفرش به عراق تصریح کرد:  «این گزارش‌ها مزخرف هستند. چنین چیزی اتفاق نیفتاده است.» 

وی در ادامه در جملاتی مبنی بر تایید گفت‌وگوهای برنز با مقامات عراقی گفت: البته  او [ ویلیام برنز ] گفتگوهای بسیار خوبی با مقامات عراقی داشته است. 

در ایران نیز، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه با تکذیب خبر دیدار مقامات ایرانی با رئیس سازمان سیا، آن را «خبرسازی زرد» خواند. 

به اعتقاد ناظران سیاسی، انتشار خبر تکذیب شده «اسلاوین» و «روبین» که از نزدیکان به جمهوری خواهان آمریکا هستند، اهدافی را دنبال می‌کند.  

به اعتقاد آن‌ها اولین هدف آن‌ها مذاکرات هسته‌ای بین ایران و اروپاییان برای بازگشت آمریکا به برجام است زیرا ایران اعلام کرده است که با آمریکا بصورت مستقیم مذاکره نخواهد کرد اما «اسلاوین» و «روبین» با انتشار چنین خبری قصد دارند، اعتماد اروپایی‌ها به ایران برای ادامه مذاکرات هسته‌ای را کاهش دهند و اینکه القا کنند که ایران در جبهه‌ای دیگر بصورت مستقیم با آمریکا در حال مذاکره است.            

به باور تحلیلگران سیاسی، انتشار چنین خبری می‌تواند در داخل ایران نیز برای عده‌ای ابهام انگیز باشد و موجب ایجاد شک و شبهه برای برخی از نیروهای داخلی و بروز اختلاف بین آن‌ها بر سر چگونگی مذاکره با آمریکا بر سر مسائل هسته‌ای و منطقه‌ای به وجود آورد و مذاکرات هسته‌ای را تحت تاثیر قرار دهد.     

این عده همچنین معقدند که «مایکل روبین» از افراد نزدیک به جمهوری خواهان در مقاله خود تضعیف دولت «بایدن» که بر آمده از حزب دموکرات به عنوان رقیب جمهوری خواهان است را در افکار عمومی آمریکایی‌ها نشانه رفته است زیرا وی در بخشی از مقاله خود که در خصوص دیدار «شمخانی» و   «ویلیام برنز» در عراق منتشر کرده است،می‌نویسد:  رئیس سازمان سیا،  به جای برگزاری گفتگوها در سفارت آمریکا یا در یک ساختمان دولتی عراقی، در خانه شخصی فواد حسین، وزیر خارجه عراق و سیاستمدار کرد عراقی،  با مقامات ایرانی گفتگو کرده است. 

وی محل این دیدار را در شان دولت و ملت آمریکا ندانسته است و به اعتقاد ناظران سیاسی هدف وی از انتشار این خبر که به تایید هیچیک از طرف‌ها نرسیده است، زیر سوال بردن دولت بایدن در چگونگی مذاکره با طرف‌های خارجی است.  

ناظران سیاسی همچنین معتقدند «روبین» در زمانی ادعای برگزاری چنین دیداری در منزل یک شخصیت عراقی شده است که در روزهای اخیر جمهوری خواهان اقدام به فضاسازی علیه «جان کری» مقام فعلی دولت بایدن و وزیر وقت خارجه آمریکا در زمان اوباما مبنی بر در اختیار قرار دادن اسناد محرمانه به طرف‌های ایرانی در حین انجام مذاکرات هسته‌ای و زمزمه‌هایی برای استیضاح وی از سوی نمایندگان جمهوری خواه کنگره آمریکا به دلیل یاد شده به گوش می‌رسد.  

به اعتقاد آن‌ها  «ویلیام برنز»  رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)  پیش از این به عنوان یک دیپلمات در تعدادی از سفارتخانه‌های آمریکا کار کرده و در مذاکرات هسته‌ای با ایران در زمان دولت اوباما نیز حضور داشته است بنابر این انتشار چنین خبری می‌تواند به اعتبار دولت بایدن برای حفظ اسناد محرمانه در نزد افکار عمومی آمریکایی‌ها ضربه بزند.    

 «اسلاوین» نیز بدون انتشار نام منبع خود گفته است که در دیدار «ویلیام برنز» با «علی شمخانی» ، یک فرد از عربستان سعودی نیز حضور داشته است. 

تحلیلگران سیاسی معتقدند اسلاوین در خبر خود پای عربستان سعودی را نیز به میان آورده است، درست در زمانی که گزارش‌های دیگری از سوی رسانه‌های غربی درباره دیدارهای مقامات سعودی و ایرانی در عراق منتشر شده است.  

آن‌ها معتقدند که هدف «اسلاوین» از به میان کشیدن پای نماینده عربستان در این نشست این است که همانگونه که جمهوری خواهان آمریکا بارها مدعی شده‌اند، بدون آمریکا اختلاف‌های منطقه‌ای غیر قابل حل است و وی قصد دارد با برجسته کردن این موضوع به ملت‌های منطقه القا کند که کشورهای منطقه بدون واشنگتن نمی‌توانند به تفاهم برسند.      

برخی رسانه‌های فارسی زبان وابسته به کشورهای غربی نیز با انتشار خبر غیر واقعی دیدار دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس سیا در عراق درصدد ایجاد اختلاف بین نیروهای داخل نظام جمهوری اسلامی بر آمدند و برگزاری چنین دیداری را به وجود اختلاف بین نیروهای نظام و رایزنی‌های پشت پرده برخی جریان‌های داخلی با مقامات آمریکایی تحلیل کردند.  

در مجموع بررسی ریشه انتشار خبر جعلی دیدار یک مقام ایرانی و رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در عراق همزمان با روند رو به جلو مذاکرات هسته ای ایران و ۴+۱ نشان داد که این دیدار زاییده تخیل دو اندیشکده آمریکایی بود که تلاش داشتند تا از یک سو تهران را به داشتن ارتباط مخفی با واشنگتن با وجود مذاکرات غیر مستقیم در وین متهم کنند و از سوی دیگر دولت بایدن را در افکار عمومی آمریکا تضعیف کنند.