پشت پرده جدیت عربستانی ها برای توافق با ایران
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، محمد مسجد جامعی در پاسخ به این سوال که دلیل جدیت سعودی ها برای رسیدن به توافق با ایران چیست گفت: این جدیت مربوط می‌شود به مسائل داخلی، منطقه‌ای و برون منطقه‌ای (غرب). در بعد داخلی؛ عربستان و آن تیمی که سلمان و بن سلمان را پشتیبانی می‌کنند و سیاست‌های داخلی و خارجی را تعیین می‌کنند و خود این دو، در مقایسه با چهارپنچ سال قبل و حتی یکی دو سال پیشتر، واقع‌بین‌تر شده‌اند و این واقع‌بینی در ابعاد مختلف است. اگر اطلاعیه‌ای که بر اساس آن عربستان و سه کشور دیگر با قطر قطع رابطه کردند در نظر بگیریم و دعوت اخیر رسمی سلمان از امیر قطر را که توسط وزیر خارجه عربستان ابلاغ شد، لحاظ کنیم؛ به اندازه کافی توضیح دهنده است. به این خواهیم رسید که از آن بلندپروازی‌ها و از آن انتزاعی‌اندیشی‌ها درآمده‌اند که این خود نتیجه برآمدن مسائل و مشکلات داخلی است، اعم از اقتصادی و عدم موفقیت در سیاست‌های خارجی، که به واقع‌بین‌تر شدن دستگاه حاکمیت سعودی انجامیده است.
وی افزود: به طور طبیعی این تحول ایران را هم شامل می‌شود. ایران در این منطقه، بسیار مهم و تأثیرگذار است و وقتی تجدید نظری صورت می‌گیرد طبیعتاً ایران را نیز دربرمی‌گیرد. آنها به‌واقع یافته‌اند که سیاست خارجی و منطقه‌ای‌شان با نادیده گرفتن ایران، ره به جایی نمی‌برد.اولین سفر خارجی ترامپ به عربستان بود و در کنار آن مجموعه کشورهای عربی و اسلامی را گرد آوردند و هدف تشکیل «ناتوی عربی» و حتی «ناتوی اسلامی» بود برای منزوی کردن حداکثری ایران. در این راستا تلاش‌های فراوانی انجام شد، اما عملاً ناموفق بود. گرایش به سوی ایران صرفاً در عربستان نیست، در مجموع منطقه است، اگرچه عربستان پیشگام است.
وی ادامه داد: در بعد فرامنطقه‌ای؛ مهمترین عامل عدم انتخاب ترامپ است و نه انتخاب بایدن. ترامپ یک استثنا در بین روسای جمهور امریکا بود و استثنایی‌تر، سیاست خاورمیانه‌ای ترامپ بود. چه در مورد کشورهای عربی منطقه و چه در مورد اسرائیل. هیچ رئیس جمهوری در امریکا چنین اقداماتی انجام نداده بود. جهان ما و منطقه ما مجبور است تا مدتها تاوان سیاست‌های «لجبازانه» ترامپ و گروهش را بپردازد.به هر صورت، سیاست‌های ترامپ سیاست‌گذاران منطقه را عملاً از واقعیت‌هایی که در آن زندگی می‌کنند، خیلی دور کرد. از منزوی کردن قطر گرفته تا خصومت کامل با ایران و تا ادامه جنگ غیر قابل فهم و غیر انسانی یمن و تا شتاب گرفتن برای برقراری رابطه همه جانبه با اسرائیل. واقعیت این است که سیاست‌های منطقه‌ای ترامپ در این میان خیلی نقش داشت و هم اکنون دیگر او نیست. در نتیجه آنها در موارد مختلف به نتایج جدیدی رسیدند که از جمله گشایش نسبت به ایران.
وی در پایان در خصوص احتمال عادی سازی روابط ریاض و تل آیو و تاثیر آن بر روابط ایران و عربستان گفت: رابطه با اسرائیل، به ویژه در مورد شیخ‌نشین‌ها، بحث مفصلی را می‌طلبد. تحولاتی فکری و فرهنگی در بطن جهان عرب اتفاق افتاده که بیشترین آن در شیخ‌نشین‌ها است. اینان در سومین مرحله تحول تاریخی خویش‌اند که از توضیحش می‌گذریم.به‌هرحال شتاب اولیه غیرقابل توجیه یک سال اخیر فروکش کرده و باز هم تعدیل خواهد شد. البته برنامه‌های توسعه‌ای زیربنایی ادامه خواهد یافت، اما در آغاز برقراری رابطه، طرفین خواهان تغییر کامل نقشه و واقعیت‌های خاورمیانه تا یکصد سال آینده بودند. این مسئله به کلی تغییر کرده است. به‌هرحال به نظر می‌آید رابطه اینان با اسرائیل و ایران به طور موازی به پیش خواهد رفت.
