زمان توافق برای احیای برجام از زبان ظریف
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (شنبه) طی مصاحبه‌ای در حاشیه «مجمع دیپلماسی آنتالیا» در پاسخ به سؤالی درباره چشم‌انداز تأثیر تشکیل دولت جدید جمهوری اسلامی ایران بر مذاکرات «وین» در خصوص احیای برجام گفت که احتمال حصول توافق قبل از پایان کار دولت «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران وجود دارد.
مجری برنامه در ابتدا تلاش خود را برای زیر سؤال بردن روند تأیید صلاحیت نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در شورای نگهبان به کار گرفت که وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به وی گفت: «حدس می‌زنم که همه ما احتمالاً دیدگاه خود را درباره روند بررسی صلاحیت نامزدها داریم. بدون این که بخواهیم مقایسه کنیم، فرایند احراز صلاحیت نامزدها در تمامی جوامع وجود دارد، برخی از آن‌ها بازتر و شفاف‌تر و برخی از آن‌ها شفافیت کمتری دارد و اگر شما پول قابل توجهی نداشته باشید، یک حزب سیاسی مهم نامزدی شما را ملغی می‌کند. در ایالات متحده اگر برای پشتوانه خود پول زیادی نداشته باشید، حزب مهم سیاسی این کشور شما را به عنوان نامزد خود مورد حمایت قرار نخواهد داد، مثل "برنی سندرز"».
ظریف سپس با اشاره به پیروزی «سیدابراهیم رئیسی» در سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ادامه داد: «در پایان امروز، آقای رئیسی، رئیس‌جمهور همه ملت ایران خواهد بود. ما باید به روند انتخاباتی احترام بگذاریم. حدود ۲۰ میلیون نفر به وی رأی دادند و وی نماینده ملت است».
وی در این خصوص توضیح داد: «مذاکرات درباره برجام در جریان است. احتمال خوبی وجود دارد تا قبل از پایان دوران تصدی ما توافق حاصل شود. ما اواسط آگوست (اواسط مرداد) کنار می‌رویم (دولت را تحویل می‌دهیم) و فکر می‌کنم به احتمال زیاد خیلی قبل از این تاریخ بتوانیم به توافق برسیم».
ظریف در خصوص روند مذاکرات فعلی وین گفت: «من جدیدترین متن ویرایش شده توافق را ملاحظه کردم. متن خالص و خالص‌تر شده است. پرانتزها (موارد مورد اختلاف) در حال حذف شدن است».
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که در حال حاضر چه موانعی بر سر مسیر توافق نهایی درباره برجام باقیمانده است، گفت: «مانع اصلی باقیمانده مسئله درک این موارد است. اکثر مشکلات مسئله ادراک است. آمریکا باید به این درک برسد که ایالات متحده طرفی بودند که با هدف این توافق را ترک کردند و هدف آن‌ها نیز محقق نشد و هم اکنون که می‌خواهند به توافق بازگردند، نمی‌توانند هدفی را که از طریق جنگ اقتصادی به آن محقق نشدند، از طریق میز مذاکرات محقق کنند و آمریکا باید به این درک برسد و می‌توانم بگویم که تاحدودی به این امر نزدیک شدیم اما به مقصد نرسیدیم».
مانع اصلی در مذاکرات وین، نحوه راستی‌آزمایی پایبندی آمریکا به برجام است
ظریف در خصوص موانع باقیمانده در مذاکرات وین گفت: «مسئله‌ای که باقی مانده است، این است که چطور ما اجرای تعهدات ایالات متحده را راستی‌آزمایی کنیم زیرا نحوه اجرای تعهدات ما توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی‌آزمایی می‌شود اما نحوه راستی‌آزمایی اجرای تعهدات آمریکا همچنان نامشخص است. ما حتی پس از خروج آمریکا و یکسال پس از آن نیز به تعهدات خود پایبند بودیم. آمریکا به تعهداتش پایبند نبود بنابراین طرفی که باید به ما اطمینان دهد، ایالات متحده است و این یک مانع در مسیر مذاکرات است و در حال حاضر بر روی این موضوع کار می‌شود».
بایدن می‌خواهد از سیاست‌های شکست‌خورده ترامپ به عنوان اهرم استفاده کند
محمدجواد ظریف در ادامه در پاسخ به سؤالی در خصوص رویکرد فعلی دولت «جو بایدن» در قبال ایران گفت: «فکر می‌کنم که دولت جو بایدن در حال حاضر به این درک رسیده است که سیاست‌های دولت دونالد ترامپ شکست خورده ا ست اما باز هم تلاش دارد از آن سیاست‌ها به عنوان اهرم استفاده کند و به همین دلیل است که مشکل ادراکی به وجود می‌آید. به نظرم آن‌ها باید این حقیقت را کنار بگذارند که تحریم دارایی آن‌ها است. تحریم، غیرقانونی است. متأسفانه کشورهای اروپایی مجبور شده‌اند که در مقابل سیاست‌های تحریمی آمریکا تسلیم شوند اما به مفهوم آن نیست که این سیاست را قبول دارند و پذیرفته‌اند».
تحریم‌های آمریکا علیه ایران در جامعه بین‌الملل مشروعیت ندارد
وی سپس با اشاره به شکست‌های اخیر ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل در زمینه پیشبرد لایحه تمدید محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: «آمریکا باید بداند که به طور کامل منزوی شده است..علی‌رغم آن که آمریکا همچنان می‌تواند بر نهادهای مالی قدرت اقتصادی خود را تحمیل کند و تحریم‌هایی را علیه آن‌ها وضع کند، اما در جامعه بین‌المللی برای چنین اقدامات خود مشروعیت ندارد».
ظریف سپس توضیح داد: «آمریکا می‌تواند اراده‌های سیاسی خود را پیش ببرد اما به مفهوم آن نیست که برای اقداماتی که انجام می‌دهد در جامعه بین‌الملل از مشروعیت برخوردار است و به همین دلیل است که دوستان اروپایی ما هم‌اکنون در حال گفت‌وگو برای رسیدن به یک استقلال و نوعی از استقلال راهبردی هستند».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سؤالی درباره ویژگی‌های بایدن گفت: «فکر می‌کنم که بایدن یک سیاستمدار جدی است و وی در قبال ایران واقع‌بینانه‌تر است و در مقایسه با ترامپ، ایران را بهتر می‌شناسد».
به بایدن اعتماد ندارم، در دیپلماسی هیچکس به دیگری اعتماد ندارد
ظریف سپس در پاسخ به سؤال مجری مبنی بر این که آیا به بایدن اعتماد دارند، گفت: «خیر، در دیپلماسی هیچکس به بقیه اعتماد ندارد. اگر کسی به شما بگوید که من به همتای خود اعتماد دارد، دروغ گفته است. هیچکس در دیپلماسی به دیگری اعتماد ندارد. در دیپلماسی باید راستی‌آزمایی کنید. باید اعتماد ایجاد کرده و قابل پیش‌بینی باشید. در دیپلماسی باید سیاست‌های خود را پیش ببرید نه این که به دیگری اعتماد کنید. دیپلماسی یک رابطه عاشقانه نیست اما کار با جو بایدن بسیار ساده‌تر از دونالد ترامپ است».
ایران در صورت عدم احیای برجام، محدودیتی برای افزایش سطح غنی‌سازی ندارد
مجری برنامه در ادامه از قصد ایران برای ادامه غنی‌سازی اورانیوم بالاتر از سطح ۶۰ درصد سؤال پرسید که رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ تصریح کرد: «اگر به برجام بازگردیم، باید به تعهدات خود مبنی بر غنی‌سازی ۳.۶۷ درصد پایبند باشیم و اگر به زودی این اتفاق نیافتد، ما هیچ محدودیتی برای غنی‌سازی نداریم حتی هم‌اکنون هم می‌توانیم غنی‌سازی را افزایش دهیم اما نیازی به آن نداریم».
ایران به مذاکره با ریاض متعهد است، ما همسایه‌ایم
محمدجواد ظریف سپس در ادامه به سؤالی درباره مذاکرات ایران و عربستان سعودی پاسخ داد و گفت: «ما سه دوره مذاکرات در بغداد داشتیم و هم‌اکنون منتظر (نتیجه) انتخابات ریاست‌جمهوری ایران هستند، البته نماینده ما کاملاً جامع بوده و شامل (نماینده) شورای امنیت ملی بوده که اساساً فراتر از سیاست است و تنها یک شاخه سیاسی دولت را در برنمی‌گیرد. ما همچنین نمایندگانی از وزارت خارجه، وزارت اطلاعات و ارتش داشتیم و این تصویر را برای سعودی‌ها ایجاد کردیم که این یک تصمیم سیاسی است و صرفاً منحصر به یک شاخه از دولت یا وزارت خارجه یا وزارت اطلاعات نمی‌شده است ».
خارجی‌ها نمی‌توانند برای منطقه امنیت فراهم کنند
وی سپس ادامه داد: «ما به این مذاکرات متعهد هستیم زیرا بر این باوریم که ما همسایه‌ایم و معتقدیم که هیچ عنصر خارجی نمی‌تواند برای ما امنیت فراهم آورد. دکترین همسایگی ما این است که ما مقید به زندگی در کنار یکدیگریم برای همیشه هستیم».
ایران آمادگی دارد همین فردا به عربستان سفیر اعزام کند
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران سپس در پاسخ به سؤالی در خصوص احتمال برقراری زودهنگام روابط دیپلماتیک میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی گفت: «من آمادگی دارم همین فردا سفیر ایران را به عربستان سعودی اعزام کنم اما به آن‌ها (سعودی‌ها) بستگی دارد. مذاکره کردن بهتر از مذاکره نکردن است. دلیلی وجود ندارد که دو طرف نتوانند بر مشکلات فائق آیند».
مردم یمن برای دفاع از خود به سلاح کشورهای دیگر نیازی ندارند
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود به ادعای دولت مستعفی یمن مبنی بر اقدام ایران در قاچاق تسلیحات برای انصارالله یمن گفت: «مردم یمن قرن‌ها است که با نیروهای خارجی در مبارزه هستند. هیچکس نتوانسته یمن را فتح کند. آن‌ها برای دفاع از خود به سلاح‌های بقیه نیازی ندارند. آن‌ها از خود دفاع می‌کنند اما می‌توانم به شما بگویم آن‌هایی که مدارس یمن را بمباران می‌کنند، آن‌هایی که بیمارستان‌های یمن را بمباران می‌کنند و آن‌هایی که بازارهای یمن را بمباران می‌کنند، همان‌هایی هستند که در حال تخریب یمن هستند نه ایران. ما حتی نتوانستیم غذا و دارو برای مردم یمن ارسال کنیم، چطور می‌توانیم برایشان سلاح فرستاده باشیم؟»
وقتی کسی حاضر به کمک به بارزانی نبود، ایران سلاح و مستشار برای مقابله با داعش به عراق فرستاد
محمدجواد ظریف در بخش پایانی مصاحبه خود به همکاری جمهوری اسلامی ایران با دولت عراق در مقابله با تروریست‌های داعش اشاره کرد و گفت: «وقتی داعش در نزدیکی بغداد بود، وقتی داعش در نزدیکی اربیل بود، ما قطعاً برای آن‌ها سلاح‌های زیادی ارسال کردیم. هیچکس آماده کمک به بارزانی در مبارزه با داعش نبود اما شهید سردار سلیمانی دو هواپیما حامل سلاح به همراه مستشارانی برای بارزانی به کردستان عراق برای شکست داعش ارسال کرد. این عراقی‌ها بودند که با داعش مبارزه کردند اما ما مفتخریم که در کنار آن‌ها بودیم».
ایران به دنبال کنترل هیچ دولتی در منطقه نیست
وی سپس با اشاره به برخی ادعاهای مقام‌های عراقی مبنی بر تلاش ایران برای کنترل نخست‌وزیر عراق گفت: «ما هیچکس را کنترل نمی‌کنیم. رابطه ایران با دوستانش، رابطه نیابتی نیست. وقتی در روزهای منتهی به توافق هسته‌ای بودیم، "جان کری" (وزیر خارجه وقت آمریکا) به من گفت که با تمام این پول‌هایی که (در نتیجه برجام) دریافت می‌کنید، قادر خواهید بود تمامی این گروهها (مقاومت در منطقه) را تأمین مالی کنید. می‌دانید من به وی چه گفتم؟ اصلاً بحث پول نیست. همپیمانان شما ده برابر این پول را در منطقه هزینه می‌کنند اما هنوز هم نمی‌توانند در این منطقه کاری کنند...شما باید بتوانید بر اساس منافع دوجانبه رابطه‌ای را برقرار کنید».
ایران از حمایت از سوری‌ها در مقابله با داعش خرسند است
ظریف در پایان در خصوص حمایت از دولت و مردم سوریه گفت: «ما هرگز از دفاع و حمایت از مردم سوریه در مقابله با داعش پشیمان نیستیم....ما در کنار افراد در مقابله با افراط‌گرایی هستیم. وقتی به همراه ترکیه و روسیه فرایند آستانه (برای حل بحران سوریه) را آغاز کردیم، کشورهای غربی تأکید داشتند که این طرح موفق نخواهد بود اما در چهار سال گذشته، این تنها فرایند موفق بوده است و علی‌رغم آن‌که اختلاف نظراتی داشتیم اما توانستیم با روسیه و ترکیه توانستیم به توقف خونریزی‌های روزانه در سوریه کمک کنیم».
