سیگنال دوگانه آمریکا به ایران
به گزارش اقتصادنیوز ؛ پس از چندماه وقفه در مذاکرات وین میان ایران و قدرتهای جهانی با هدف احیای برجام که با فضای بدبینانهای نسبت به چشمانداز گفتوگوها همراه شده بود، با استقرار دولت جدید ایران به نظر میرسد طرفین برای ازسرگیری روند دیپلماتیک در پایتخت اتریش آماده هستند.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در روزهای گذشته موضع وزارت خارجه نسبت به مذاکرات را تا حدودی روشن کرده است. با این حال مقامات غربی همچنان خواستار شفافیت بیشتر از سوی ایران هستند و کاخ سفید نیز در مواضع اخیر خود بر این سیگنال دوگانه اصرار میورزند که واشنگتن آماده جمعبندی سریع مذاکرات و بازگشت متقابل به پایبندی کامل» به توافق است، و در غیر اینصورت گزینههای دیگر را بررسی میکند.
درخواست برجامی ایران از اروپا
امیرعبداللهیان در گفتگوی تلفنی با همتای آلمانی و فرانسوی خود، خواستار اقدام سازنده اروپا برای حفاظت از منافع هسته ای ایران شد که پس از خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هسته ای 2015 آسیب دید.
امیر عبدالهیان در گفت و گو با ژان ایو لودریان، وزیرخارجه فرانسه، اقدامات "غیرقانونی" آمریکا در سال 2018 برای خروج از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران، و همچنین "بی عملی" کشورهای اروپایی در این زمینه را مسئول وضعیت نامطلوب کنونی دانست.
وی گفت: «متأسفانه دولت کنونی آمریکا همچنان از تحریم ها به عنوان ابزاری برای فشار بر ایران استفاده میکند. با این حال ، باید بداند که ما در برابر چنین فشارهایی تسلیم نمی شویم». وی افزود: «ایران آمادگی دارد تا در مذاکراتی شرکت کند که نتایج ملموسی در حفاظت از حقوق و منافع ایران به همراه داشته باشد».
لو دریان نیز به نوبه خود ابراز امیدواری کرد که مذاکرات در مورد احیای برجام از سر گرفته شود و به نتیجه برسد.
واشنگتن: آماده جمع بندی سریع مذاکرات هستیم، در غیراینصورت روش متفاوتی را پیش میگیریم
یک دیپلمات آمریکایی مدعی است که ایران باید درباره پایبندی به توافق سریعتر تصمیم گیری کند، در غیر این صورت، ما مجبوریم راه متفاوتی را نیز انتخاب کنیم.
لارا روزن خبرنگار باسابقه آمریکایی در آخرین گزارش حساب کاربری ساباستک خود، به نقل از این دیپلمات آمریکایی نوشته است «ایالات متحده خود را برای جمع بندی سریع گفتگوهای هستهای ایران و "برگ زدن صفحه" (عبور از چالش) آماده میکند». این دیپلمات مدعی شد که در صورت پایبندی ایران، ایالات متحده نیز همین کار را میکند و در غیر این صورت ، ما مجبوریم راه متفاوتی را نیز انتخاب کنیم.
موضع واقعبینانه مهمتر از زمان ازسرگیری مذاکرات است
این ژورنالیست آمریکایی که هم مذاکرات برجام (۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵) و هم گفتوگوهای احیای برجام در ماههای اخیر را بطور ویژه پوشش داده است، نوشت: درباره زمان از سرگیری مذاکرات هسته ای، یک دیپلمات ارشد آمریکایی گفت «مهمتر از زمان این است که ایرانیان "با موضع واقع بینانهای" که با بازگشت متقابل به توافق سازگار است ، به مذاکرات بازگردند».
این دیپلمات آمریکایی گفت: «بهتر است سعی کنیم به سرعت به نتیجه برسیم تا صفحهای از تشدید تنش و یک کمپین فشار حداکثری شکست خورده را ورق بزنیم».
دیپلمات ارشد آمریکایی گفت که کاخ سفید هنوز منتظر ارتباط رسمی ایران در مورد زمان آماده شدن برای از سرگیری مذاکرات با هدف احیای احتمالی توافق هستهای ایران هستند. این دیپلمات تأکید کرد «اگرچه زمان یک عامل است، اما مهمتر این است که ایرانیان با موضع واقع بینانهای که برای بازگشت متقابل به توافق مفید است، بازگردند».
به نوشته روزن، برخی کارشناسان میگویند اگر ایران پیش از نشست شورای حکام با مواضع بسیار سختتری به مذاکرات وین بیاید، این امر به طور بالقوه میتواند واکنش متقابل را در شورای حکام برانگیزد، بنابراین احتمالا در محاسبات تهران، ازسرگیری مذاکرات پس از نشست آژانس در اواسط سپتامبر، مفیدتر خواهد بود.
سیگنال دوگانه آمریکا
روزن نوشت: این دیپلمات ارشد آمریکایی، در مصاحبهای به من گفت:«"ما آماده ایم ... راهی برای حل مسائل پیش رو پیدا کنیم تا تحریمهای مغایر با برجام را برداریم و آنها اقدامات هسته ای که با برجام مغایر است را برگردانند. آماده ایم تا مذاکرات را با همان روحیه ادامه دهیم و سعی کنیم به سرعت به نتیجه برسیم تا صفحهای از اوجگیری تنش و یک کارزار شکستخورده فشار حداکثری را برگ بزنیم».
وی مدعش شد: «ایران باید تصمیم بگیرد که آیا آنها نیز متعهد به این کار هستند. و اگر نیستند، ما مجبوریم راه متفاوتی را نیز انتخاب کنیم».
ایران پس از جلسه آژانس با مواضع سختتر به وین برمی گردد؟
به نوشته خانم روزن، علی واعظ مدیر برنامه ایران در گروه بینالمللی بحران، در مورد جلسه آینده شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی (۱۳ تا ۱۷ سپتامبر در وین) گفت: «ایران پیغام های غیررسمی متفاوتی درباره زمان آماده شدن برای از سرگیری مذاکرات هسته ای در روزهای اخیر ارسال کرده است. این تردید ممکن است نشان دهنده این باشد که دولت جدید ابراهیم رئیسی هنوز تصمیمات خود در مورد مواضع و اعضای تیم خود در مذاکرات را نهایی نکرده است، با این محاسبه که سعی میکند کشورهای غربی را از صدور قطعنامه احتمالی علیه ایران به بهانه همکاری ناکافی با تحقیقات آژانس باز دارد».
واعظ، دستیار سابق و مشاور رابرت مالی، رئیس میز ایران در وزارت خارجه آمریکا مدعی است: «واضح است که ایرانیها شانس خود را برای جمعآوری اهرم بیشتر قبل از بازگشت به میز مذاکره امتحان میکنند». با این حال واعظ مدعی است که «از طریق این تاکتیکهای تأخیر نمیتوان یک توافق اساسی بهتر را بدست آورد».
واعظ در مصاحبه با روزن مدعی شده است: «به نظر می رسد که ایرانیها برخی از تصمیمات اساسی در مورد رویکرد خود در مذاکرات را اتخاذ نکرده اند. من فکر می کنم آنها بر این باورند که به نفع آنهاست که دور هفتم را تا بعد از جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی از سر نگیرند، بنابراین آنها اساساً می توانند از اهرم سه کشور اروپایی برای جلوگیری از ورود قطعنامه به شورای حکام استفاده کنند، با این گمانه که چنین اقدامی ممکن است ازسرگیری مذاکرات را تعلیق کند».
واعظ با ارزیابی محاسبات ایران گفت که اگر آنها یک هفته قبل از نشست شورای حکام با مواضع بسیار سختتری به مذاکرات وین بیایند، این امر به طور بالقوه میتواند واکنش متقابل را در شورای حکام برانگیزد.
ایران ممکن است به زمان بیشتر نیاز داشته باشد
بر اساس گزارش امواج مدیا، در پی اظهارات وزیر خارجه جدید ایران در رسانه ها مبنی بر اینکه ممکن است ایران به چند ماه زمان نیاز داشته باشد، تهران روز ۳۱آگوست (سهشنبه هفته پیش) پیامی را به انریکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات اتحادیه اروپا ارسال کرده و گفته است که به ادامه مذاکرات در مورد احیای برجام متعهد است.
اما یک مقام اروپایی گفت که پیام تهران به بروکسل بسیار مبهم است. این مقام اروپایی مدعی شد: «من نمی گویم اطمینان خاطر وجود ندارد، اما این تفسیر به عنوان یکی از گزینههای احتمالی ارائه شده است».
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جدید و محافظهکار ایران در اولین سفر خارجی وزیر خود به یک کنفرانس بین المللی در بغداد، و سپس به سوریه رفت. وی درباره گفتگوها با همتایان دیپلماتیک و اظهارات رسانهای، تاکید کرد که دولت رئیسی «نقش غرب در منطقه را مغایر با منافع ایران میداند» و به دنبال آن است که «ایران به عنوان یک ملت مهم در منطقه شناخته شود»، و«مذاکرات با دستاوردهای ملموس همراه باشد».
امیرعبداللهیان روز ۳۰ آگوست گفت: «مذاکره یکی از ابزارهای دیپلماسی است و ما امیدواریم که اتفاقات خوبی در این زمینه رخ دهد و سایر طرفها با خردورزی و نه پیامهای غیرسازنده در مذاکرات حاضر شوند».
امیرعبداللهیان در مورد زمان آمادگی ایران برای بازگشت به مذاکرات وین گفت که دولت جدید ایران ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. وی افزود: «طرفهای دیگر درک میکنند که دو تا سه ماه طول میکشد تا دولت جدید روی کار بیاید و برای هر تصمیمی برنامهریزی کند».
معنای ضمنی سیگنال برجامی تهران
علی واعظ درباره تأخیر در ازسرگیری مذاکرات مدعی است: «واضح است که ایرانیها شانس خود را برای جمعآوری اهرم بیشتر قبل از بازگشت به میز مذاکره امتحان میکنند اما آنها نمی توانند از طریق تاکتیکهای تأخیر به یک توافق اساسی بهتر دست یابند. و آنها با این کار، توافقنامهای را در معرض تهدید قرار میدهند که در مقایسه با سایر آلترناتیوها، هنوز بهترین گزینه آنها است».
دیپلمات ارشد آمریکایی در پاسخ به سوالی که چگونه این پیام را درک کرده است، گفت که این پیام مشخص نیست و آنها هنوز منتظر ارتباط رسمی هستند، (احتمالاً از طریق بروکسل). وی گفت: «ما هنوز منتظر هستیم تا بطور رسمی بفهمیم که مقصود آنها چیست. وقتی آنها به ما بگویند ما متوجه می شویم».
این دیپلمات آمریکایی در پایان گفتوگو با لارا روزن مدعی شده است: «اگر آنها روی برداشتن گامهایی فراتر از تعهدات برجام پافشاری کنند، این بدان معناست که ما در حال مذاکره درباره چیزی غیر از برجام هستیم. و این یک نوع مذاکره بسیار متفاوت خواهد بود».