پاسخ مهم علی باقری درباره توافق در مذاکرات وین/ خوشبین هستم
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، علی باقری اظهار کرد: گفت‌وگوهای این دور سابقه چندماهه دارد. ما وارث مجموعه‌ای از تلاش‌هایی که در نیمه اول امسال انجام شد، هستیم. وقتی دولت جدید شکل گرفت طبیعی بود در موضوعات مختلف از جمله سیاست خارجی دستورکارهای متفاوت با دولت قبل داشته باشیم اما در مسایل مرتبط با تعهدات بین‌المللی یا مرتبط با منافع ملی باید یک نگاه جامع که بتواند اجماع طرف‌های مختلف در کشور را به دنبال داشته باشد، بر این عرصه حاکمیت کند.
او ادامه داد: در مذاکرات تلاش داشتیم همه ظرفیت‌هایی که مستقیم و غیرمستقیم موثر بر فرآیند گفتگوها بودند مثل دستگاه‌های ذی‌ربط اقتصادی و دیگر دستگاه‌های مرتبط که می‌توانند کمک‌کننده باشند برای ارتقا مذاکره‌کنندگان و مذاکرات که در این عرصه رسانه‌ها می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند را به کار بگیریم. ما از چند ماه قبل ارتباط مستمری با نمایندگان دستگاه‌های اقتصادی داشتیم و نظرات آنها را نسبت به موضوع لغو تحریم‌ها جویا شدیم و آنها را در قالب اسنادی که قابلیت ارایه به طرف مقابل برای رسیدن به یک توافق پایدار و مطلوب مردم باشد را ترتیب دادیم و تدوین کردیم.
باقری تصریح کرد: این گفتگوها پیشینه‌ای دارد؛ از جمله اسنادی که در سال‌های قبل رد و بدل شده است؛ از جمله توافق ۲۰۱۵ که با روی کار آمدن دولت ترامپ این دولت از توافق خارج شد و تحریم‌های جدید را علیه ایران اعمال کرد و ما دیدگاه خود را بر اساس توافقی که در سال ۲۰۱۵ یا ۱۳۹۴ نهایی شده بود تدوین کردیم، وارد شدیم. چون ما صرفا نیامدیم انتظارات بدون اعتنا به مبانی مشترک را بیان کنیم. خواسته‌هایمان را به‌گونه‌ای شکل دادیم که مبنایی برای مذاکرات باشد و از ۸ آذر داشته‌هایی که طی چند ماه فراهم کرده بودیم به صحنه مذاکرات آوردیم و دیدگاه خود را درباره نتیجه نهایی در دور ششم به دست آمده بود مکتوب و ارایه کردیم و این مکتوب‌کردن مواضع تیم جدید و ارایه آن نشان داد که هم در مذاکرات جدی هستیم و هم برای این که زمینه حصول توافق را به دست آوریم آماده هستیم.
رییس هیات مذاکره‌کننده ایران در وین خاطرنشان کرد: ابتدا طرف مقابل در برابر نظرات ایران مقاومت کرد و هیچ دلیل منطقی و حقوقی برای این مواجهه نداشتند اما مقاومت داشتند. در نهایت پذیرفتند که دیدگاه‌های ایران که بر اساس مبانی مشترک مطرح شده بود را مورد توجه قرار دهند که ما در چند روز گذشته در وین نشست‌های متعددی را برای تبادل نظر هیات‌ها با طرف ایرانی در مورد پیشنهادها، اصلاحات و تغییراتی که طرف ایرانی در یکی از پیش‌نویس‌هایی که در وین شش وارد کرده بود، داشتیم. برخی از این پیشنهادات پذیرفته شد، برخی اصلاح شد و طبیعی است که برخی از آنها محل بحث است. اگر در سطح کارشناسی دیدگاه‌های ایران مورد پذیرش قرار نگیرد به سطوح بالاتر و مقامات ارشد برای بحث و بررسی می‌آید.
نگاه ما به توافق به هیچ وجه حداکثری نبوده و نیست
باقری تاکید کرد: در پایان گفتگوهای وین شش درباره لغو تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای چندین موضوع حل‌نشده داشتیم. در این دور هم اگر مسایلی حل نشود، به آن مسایل قبلی اضافه می‌شود و آن مسایل در مجموع می‌شود محور گفتگوی ما با طرف مقابل که بخش اصلی مذاکرات را شکل می‌دهد که در روزهای آینده قاعدتا وارد این مرحله خواهیم شد.
مذاکره‌کننده ارشد ایران در پاسخ به این پرسش که وقفه یک‌هفته‌ای بعد از دور هفتم و بازگشت هیات‌ها به پایتخت‌هایشان فایده‌ای داشت، گفت: وقفه موجب شد که در واقع موضعی که برخی از کشورها داشتند مبنی بر این که ایران دیدگاه جدیدی را مطرح نکند، بعد از یک هفته عملا نگاه منطقی ما را پذیرفتند و در روزهای گذشته گفتگوهای کارشناسی میان ایران و ۱+۴ برگزار شد و خروجی این نگاه استخراج موارد اختلافی بین دو طرف است که باید در سطح مقامات ارشد مذاکره‌کننده بیاید و در آن سطح حل و فصل و بررسی شود.
او درباره ادعای وقت‌کشی و مواضع حداکثری ایران اظهار کرد: مواضع ما بر اساس توافقی بوده و است که در سال ۱۳۹۴ میان ایران و ۱+۵ نهایی شد و نکات و ملاحظات و خواسته‌های ما مبتنی بر آن توافق است که مورد قبول دو طرف است و یکی از مسایل اصلی این مذاکره این است که آمریکا که خارج شده از توافق و خواستار ورود مجدد به آن است فراهم شود و شرایط لازم برای این کار مشخص شود. از این رو نمی‌توانیم به آن توافق بی‌توجه باشیم و به نظرم نگاه ما به هیچ وجه حداکثری نبوده و نیست.
باقری درباره این که امکان توافق هست یا نه، اظهار کرد: مذاکره دو طرف دارد و شرایطی را دو طرف باید داشته باشند که مذاکرات پیشرفت کند. آن چیزی که مربوط به طرف ایرانی است، این است که تیم ایران با دست پر به وین آمده است و دیدگاه‌هایش را در مورد مسایل مختلف جمع‌بندی و اولویت‌بندی کرده و برخی را ارایه و برخی را در روزهای آینده به اقتضا روند ارائه می‌کند. این که ما چارچوب‌هایی را رعایت کردیم که زمینه‌ساز حصول توافق است؛ به‌ویژه این که دیدگاه‌هایمان را بر اساس توافق ۱۳۹۴ قرار دادیم. اما نگاه و رویکرد و جدیت آنها در این که مذاکره موفق شود یا نه موثر است. من شخصا نسبت به حصول توافق خوشبین هستم اما با توجه به سابقه ناخوشایندی که مردم ما از طرف مقابل دارند قطعا ساده‌اندیش نخواهیم بود.
رییس هیات مذاکره‌کننده ایران درباره بحث عقب‌نشینی ایران از مواضع خود تصریح کرد: کسانی که این را گفتند نمی‌دانم مبنای اظهاراتشان چه بوده است. اما در هفته گذشته دیدگاه طرف ایرانی را بر روی پیش‌نویسی که در وین شش نهایی شده بود اعمال کرده و به طرف مقابل دادیم و این یعنی ایران بر اساس این مبنا و اولویت‌ها وارد مذاکرات می‌شود و مجدد که به وین برگشتیم نشست‌هایی بین ایران و ۱+۴ برگزار شده که به طور مستمر بر اساس اسنادی که بین دو طرف تبادل شده، دارند مذاکره می‌کنند. یعنی ما همان مواضع هفته قبل بر سر میز مذاکره حاضر شدیم و طرف ایرانی دیدگاه‌هایش را تبیین کرد. طبیعی است که طرف مقابل استدلال‌ها و اولویت‌های خود را بیان می‌کند و در مسیر گفتگوها طبیعی است که در سطح کارشناسی برخی اختلافات حل و فصل می‌شود و برخی باقی می‌ماند که باید مورد گفتگو در سطوح عالی قرار گیرد.
وی درباره مواضع روسیه و چین گفت: روسیه و چین مواضع‌شان را از ابتدا علنی بیان کردند مبنی بر این که دیدگاه‌ها و مواضع و اصلاحات طرف ایرانی بر روی پیش‌نویس حاصل شش دور مذاکره، قابل مذاکره است و طرف مقابل باید نگاه و نظرش را درباره نظرات ایران بگوید و این را هم به طور علنی و هم در مذاکرات بیان کردند.
در این مدت ندیدم رویکرد طرف‌های مختلف در مذاکرات مخل روند گفتگوها باشد
باقری فضای گفتگوها را بسیار جدی خواند و افزود: ضمن رعایت احترام متقابل و با این نگاه که طرف‌ها می‌خواهند به یک توافق دست پیدا کنند، از ۸ آذر تا الان فضایی جدی حاکم است. طبیعی است هر طرف از مواضع خود دفاع می‌کند اما در این مدت ندیدم که رویکرد طرف‌های مختلف در مذاکرات مخل روند گفتگوها باشد.
این دیپلمات ارشد درباره ترکیب هیات ایرانی تصریح کرد: نمایندگان دستگاه‌های ذی‌ربط در رابطه با لغو تحریم‌ها از وزارت اقتصاد، نفت و بانک مرکزی و مجموعه‌های ذی‌ربط وزارت خارجه و غیره در جریان دور هفتم مذاکرات حضور داشتند و حضورشان نشان‌دهنده اراده جدی طرف ایرانی برای پیشبرد گفتگوهای روبه‌جلو با طرف مقابل بوده است تا در وین اصلاحات و اقدامات لازم را انجام دهند.
مثل هیات‌های قبلی که هیات در کوبورگ مستقر می‌شدند در آن اقامت نداریم
وی ادامه داد: ما مسئولیت اصلی‌مان که از سوی نظام و مردم شریف است، سنگین است. باید همه توجه خود را نسبت به آن متوجه کنیم. ممکن است دیدگاه‌هایی مطرح شود و حواشی اما تلاش خود من این است که همه همکاران را به این سمت هدایت کنم که برخی مسایل که ممکن است بر روند کار سایه افکند را مانع شوم و در نهایت اگر درباره شخص من و برخی دیگر، مسایلی مطرح می‌شود نباید مورد توجه باشد. همه سربازان این کشور و انقلاب هستیم و باید جانمان را هم بدهیم، چه برسد به این که درباره ما حرف بزنند اما مردم حق دارند واقعیت‌ها را بدانند و هیچ محرمی نزدیک‌تر و اولی‌تر از مردم خود نداریم. ما مثل هیات‌های قبل و در همان ضوابط که هیات در کوبورگ مستقر می‌شدند اقامت نداریم و این یک مساله مشخصی است. محل برگزاری مذاکرات کوبورگ است و هزینه اجاره مکان مذاکرات توسط اتحادیه اروپا پرداخت می‌شود و ایران در تامین هزینه آن هم دخالتی ندارد.
باقری درباره این که به نقل یک مقام اتحادیه اروپا گفته شده است که هفت یا هشت نکته باز باقی است، گفت: در چند عرصه گفتگوها شکل گرفته است در شش دوری که قبلا انجام شده است، در برخی از این موضوعات به طور بخشی توافق‌هایی صورت گرفته است و در برخی بخش‌ها توافق کامل نشده است. مثلا درباره اقدامات هسته‌ای در بخش‌هایی توافق شده است اما در این زمینه موضوعاتی از وین شش باقی مانده است. ممکن است برخی از موضوعات به خاطر ارائه نظرات و دیدگاه‌های دولت جدید مطرح شود که ممکن است اینها هم به بحث‌هایی که باز هستند اضافه شود. ممکن است این موارد در مرحله اول مورد توافق طرف مقابل قرار نگیرد و به موضوع مورد اختلافی تبدیل شود. بنابراین ما دو بخش موضوعات حل‌نشده داریم که بخش اصلی مذاکرات ما در دوره زمانی پیش رو تمرکز بر این موضوعات خواهد بود.
رییس هیات مذاکره‌کننده درباره اخباری که علیه برنامه هسته‌ای ایران از سوی رژیم صهیونیستی منتشر می‌شود، اظهار کرد: خیلی چیز عجیبی نیست. یک زمانی در تاسیسات هسته‌ای ما با انجام اقدامات تروریستی و یک زمانی در روند مذاکرات سعی می‌کنند اختلال ایجاد کنند و این سرشت متجاوزانه رژیم صهیونیستی است که با تنش‌زایی گره خورده است و حیات آن در ایجاد تنش است و هر وقت فرآیندی ایجاد می‌شود که ثبات را در هر عرصه‌ای در منطقه ما ایجاد کند صهیونیست‌ها مخالف آن هستند. طبیعی است وقتی ایران با قدرت‌های جهانی درباره موضوعات اختلافی گفتگو می‌کند، آنها ناخوشنود باشند و این ناخشنودی وقتی به توافق نزدیک شویم، بیشتر می‌شود.
وی در پایان گفت‌وگویش خاطرنشان کرد: ما به عنوان سربازان مردم ایران در این عرصه حضور و وظیفه داریم که شبانه‌روز تلاش کنیم از مرزهای حقوق ملت‌مان صیانت کرده و تلاش جدی کنیم که منافع مردم را تامین کنیم. از خدا می‌طلبیم که این شایستگی را به ما دهد که نمایندگان شایسه برای مردم شریف باشیم که همواره در عرصه‌های متفاوت و تحولات گوناگون همیشه ملتی پیشرو سربلند و رشید و فهیم خود را نشان دادند. این حق آنهاست که در مواجهه با قدرت‌هایی که برای مقابله با این ملت عزم‌شان را جزم کردند، حق‌شان را بگیرند و موانع و مشکلات برای پیشرفت کشور به‌ویژه جوانان ایرانی وجود دارد را از سر راه برداریم. امیدواریم بتوانیم مولفه‌های قدرت ملی را به عنصر اقتدار در عرصه مذاکرات تبدیل کنیم.
