احتمال مهم درباره حمله سپاه پاسداران به اسرائیل

با پذیرش مسئولیت حمله موشکی اخیر به اربیل عراق توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،  علی‌رغم گمانه‌زنی‌های اولیه پیرامون انگیزه‌های این عملیات، اکنون به نظر می‌رسد سناریوهای جدیدتری به میان آمده است.

حمله در ساعت 1:20

در شرایطی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مسئولیت حمله موشکی ساعت 1:20 بامداد روز یک‌شنبه به مقر جاسوسی اسرائیل در اربیل عراق را به عهده گرفته و آن را پاسخی به شرارت های اخیر رژیم صهیونیستی و هدف قرار دادن  مرکز راهبردی توطئه و شرارت صهیونیست ها خوانده است، پرسش از انگیزه‌های این عملیات مورد توجه تحلیل گران قرار گرفته است.

علی‌رغم این‌که روابط میان مقامات ایران و عراق در طول سال‌های پس از سقوط صدام در سطح بالایی قرار داشته، با این حال مقامات عراق و اقلیم کردستان نسبت به این مسئله واکنش شدیدی داشته‌‌اند. مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق، چند ساعت پس از این حمله در توییتر خود نوشت: «حمله در اربیل، که ترس را در میان ساکنان آن ایجاد کرد، حمله به امنیت مردم ما است» و روز پس از آن با سفر به اربیل از محل اصابت موشک دیدار کرد. کاظمی در گفت‌وگوی تلفنی با وزیر خارجه ایالات متحده، هم تاکید کرده که کشورش «نباید به عرصه‌ای برای تسویه حساب‌های خارجی تبدیل شود».

با این حال، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی هم در واکنش به این مسئله گفت: «به هیچ وجه پذیرفته نیست که همسایه ما کانون ایجاد تهدید علیه ایران باشد . رژیم صهیونیستی بارها از داخل خاک عراق علیه ایران ناامنی ایجاد کرده ، کردستان عراق محل تجمع گروهکهای تروریستی شده و ما بارها به صورت علنی و غیر علنی به دولت عراق و اقلیم کردستان تذکر دادیم»

لحظه حساس در سیاست ایران و عراق

واشنگتن پست در یادداشتی این عملیات را حمله در زمان حساسی از سیاست عراق و لحظه‌ای مهم در روابط ایالات متحده با ایران توصیف کرده است.چرا که از سویی در بغداد و اربیل، مذاکرات حساس و طولانی در مورد تشکیل دولت جدید، رو به پایان است. مقامات و تحلیلگران عراقی می گویند که ایران که به طور سنتی نقش مهمی در این کشور داشته اما روحانی شیعه مقتدی الصدر تلاش می‌کند تا سیاست در این کشور را جهت دیگری بدهد.

از سوی دیگر در صحنه بین‌المللی نیز، مذاکرات بر سر احیای توافق هسته‌ای 2015 در شهر وین، پس از آن‌که روسیه به دنبال کسب امتیازاتی در رابطه با معاملات تجاری خود با تهران بود، برای مدت نامعلومی به حالت تعلیق درآمد. به گفته مقامات  اختلافات بین ایالات متحده و ایران که هنوز حل و فصل نشده است نیز احتمالاً در این ماجرا موثر بوده است -از جمله اختلاف در مورد حذف تحریم سپاه پاسداران و شرایط مورد انتظار برای تبادل زندانیان.

دمشق یا ماهیدشت

حمله سپاه به مقر جاسوسی اسرائیل تنها چهار روز پس از اعلام شهادت دو تن از اعضای سپاه پاسداران در سوریه این گمانه را به وجود آورده که این عملیات در واکنش به این مسئله بوده است. سپاه پاسداران در روز ۱۷ اسفند در بیانیه‌ای رسمی هشدار داده بود که تل‌آویو «تاوان این جنایت را خواهد داد».

با این حال گزارش جدید المیادین، گمانه‌های جدیدی را پیرامون انگیزه‌های این اقدام را به وجود آورده است. المیادین روز دوشنبه در گزارشی به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که اسرائیل روز ۲۵ بهمن ماه از یک مرکز هدایت عملیات واقع در اربیل اقدامات خرابکارانه‌ای با شش فروند پهپاد علیه یک هدف نظامی در ماهیدشت کرمانشاه ایران طراحی و اجرا کرده است. این رسانه با‌ اشاره به حمله موشکی شنبه شب سپاه پاسداران، مدعی شد که ساختمان هدف قرار گرفته شده همان مکانی است که حمله پهپادی به کرمانشاه از آنجا برنامه‌ریزی و هدایت شده است. المیادین مکان هدف قرار گرفته را یک مقر بزرگ «امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل» معرفی کرده و گزارش داده در جریان موشک باران سپاه دست کم چهار افسر اسرائیلی کشته و هفت نفر نیز مجروح شده‌‌اند.

در این شرایط روزنامه اسرائیلی هاآرتص ضمن بازتاب گزارش المیادین، انجام عملیات در غرب ایران مورد تایید قرار داده و مدعی شده که در جریان این حمله صدها هواپیمای بدون سرنشین منهدم شده است. این ادعا هنوز از سوی هیچ مقام رسمی ایرانی تایید نشده و رسانه ای دیگر نیز چنین ادعایی را مطرح نکرده است.

پیش از این نور نیوز، رسانه نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران، «نگهداری روغن موتور و مواد قابل اشتعال»  در مقر سپاه در ماهیدشت را دلیل حادثه در این مکان اعلام کرده بود.

شبکه العالم، هم به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که حمله سپاه در واکنش به تعرض پهپادی چندی پیش رژیم صهیونیستی به منطقه ماهیدشت صورت گرفته است. به گفته منبع خبری العالم عملیات موشکی سپاه از مدت‌ها پیش برنامه‌ریزی شده بود و در آن اربیل هدف قرار گرفت چون تعرض اسرائیل به ماهیدشت از اقلیم کردستان صورت گرفته بود، به همین دلیل باید از همانجا پاسخ داده می‌شد.  العالم به نقل از همین منبع گزارش داده است که در حملات موشکی سپاه دو ساختمان هدف قرار گرفته که به شکلی کاملا مقاوم و با کاربری خاص و از پیش تعیین‌شده ساخته شده است. او گفته این ساختمان‌ها محل تجمیع و تفریح نیروهای اسرائیلی در اقلیم کردستان عراق بوده و به شکلی مخصوص و با نیروهایی ویژه محافظت می‌شده است.

در همین شرایط، در فاصله یک روز پس از حمله موشکی به اربیل، رسانه‌های اسرائیل گزارش داده‌اند که مقام‌های اسرائیلی از این‌که  آمریکا به این ماجرا واکنشی نشان نمی‌دهد، «مضطرب» شده است. گفته شده برخی مقامات ارشد امنیتی و نظامی اسرائیل که این روزها راهی آمریکا شده‌اند، این نگرانی را با مقامات آمریکا در میان خواهند گذاشت.