رازهای پایانه اکباتان
از کلنگ ساخت مترو در بحبوحه انقلاب اسلامی در انتهای سال 1356 تا توقف کامل پروژه به دلایل غیرمنطقی در سال 1360 و شروع مجدد ساخت در سال 1366 با خطبه نماز جمعه و پیگیری مجدانه نمایندگان تهران به ریاست آیتالله هاشمیرفسنجانی به صورت بومی. افتتاح اولین خط مترو در سال 1377 و در طول بیست و سه سال اخیر، حداقل 10 کیلومتر سالانه افتتاح شده است. هماکنون با حدود 250 کیلومتر و 140 ایستگاه و1500 واگن به خدمترسانی خود ادامه میدهد. مترو رکورد نزدیک به 3 میلیون سفر در روز را نیز داشته و تعداد سفرهای انجامشده با مترو از مرز 10 میلیارد سفر عبور کرده. ولی متاسفانه به هر دلیل که مهمترین آن کرونا و کمبود قطار است تعداد سفرها با مترو به نصف تقلیل یافته است. اما افتتاح با تاخیر پایانه اکباتان که خبر آن با حضور وزیر کشور و مقامات شهرداری و شورای شهر در صدر بعضی از روزنامهها و سایتها قرار گرفت رازهایی در خود دارد که در این فرصت به آن میپردازم. خط 4 متروی تهران خطی شرقی - غربی با 19 ایستگاه و 21 کیلومتر است. عمده مسیر خود را در خیابانهای آزادی، انقلاب و پیروزی طی میکند و انتظار دو توسعه شمالی در شرق و غرب را نیز در سالهای آینده میکشد. براساس مطالعات موجود، پرمسافرترین خط متروی تهران خواهد بود به صورتی که باید انتظار حداقل 800 هزار سفر در روز، با اعزام هر دو دقیقه یک قطار را داشت. لذا برای انجام این تعداد سفر احتیاج به حداقل 50 قطار و پارکینگ و پایانه تعمیراتی خواهد بود.
از ابتدای طراحی در سال 1356 برای این تعداد قطار زمین بزرگی به عنوان استقرار پایانهای روزمینی در شهرک اکباتان در نظر گرفته شد که در نقشه قدیم تهران هم اثر آن یافت میشود. ولی با طولانی شدن ساخت مترو و توسعه شهرک اکباتان، متاسفانه نگاه تجاوزکارانه به زمین پایانه ایجاد شد و بخشی از آن به پروژه مگامال به صورت غیرقانونی اختصاص یافت و لذا متروی تهران مجبور شد پایانه را کوچکتر کند و پایانه مکملی را در شرق تهران در انتها خط در افسریه در نظر بگیرد. لذا خط 4 مترو دارای دو پایانه در ابتدا و انتهای خط شد. پایانه شرقی خط 4 سالها پیش به صورت روزمینی ساخته و به بهرهبرداری رسیده است. در سال 82 که مشغول طراحی پایانه اکباتان بودیم. اهالی اکباتان نگران حضور پایانه در شهرک بودند و از آقای احمدینژاد شهردار وقت خواستند پایانه روزمینی اکباتان به خارج از شهرک منتقل شود و لذا تصمیم گرفته شد برای رفع نگرانی ساکنان، خط 4 که در شهرک اکباتان به روی زمین میآمد به زیر زمین برود و پایانه زیرزمینی شد و قرار شد روی آن پلازای زیبایی برای اهالی و مردم ساخته شود که نقشه آن موجود است. کلنگ پایانه چند سال بعد زده شد .با توجه به اینکه 80% از خط 4 افتتاح شده بود و احتیاج به پایانه و تعمیرگاه بود کار ساخت آن آغاز شد و پیشرفت مناسبی در حد 30% از بعد سیویل هم تا سال 90 که مدیریت عامل مترو را واگذار کردم داشت. بعد از خروج از مترو با ساخت پایانه شرقی به هر دلیل ساخت پایانه دچار رکود شد. این رکود تا سال 96 که به شورای شهر رفتم کم و بیش ادامه داشت. در دوره چهارساله شورای شهر فعالیت ساخت پایانه سرعت مناسبتری گرفت و پیشرفت آن در بخش سیویل و تجهیزات از مرز 75% عبور کرد که انتظار افتتاح آن را در سال 1400 میکشیدیم. حال که خوشبختانه با 85% پیشرفت یکی از اولویتهای متروی تهران به بهرهبرداری رسیده است جای خوشحالی دارد ولی آنچه مهم است تامین تجهیزات متحرک (قطار) برای خطوط مترو است که متاسفانه هنوز امیدی دیده نمیشود. در خاتمه با توجه به اصطلاح جدیدالبیان «بانیان وضع موجود»، نباید با سرانجام رساندن حدود 10% از پروژه نزدیک به افتتاح را کاملا به نام خود سند زد و یادی از بانیان اجرای چنین پروژه مهمی نکرد.
منبع: اعتماد