آینده مبهم رابطه چین و آمریکا/ زنگ خطر به صدا درآمد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، باورش سخت است که زمانی در دوره اوباما بحثهایی جدی در مورد تشکیل گروه «جی ۲» مطرح میشد که متشکل از دو اقتصاد بزرگ جهان یعنی آمریکا و چین بود. این دو کشور میتوانستند با کنار هم قرارگرفتن، نه به راحتی اما صادقانه، برای مقابله با مشکلات بزرگ جهان همکاری کنند.
به نظر میرسید که در ماههای اخیر، پکن از دیپلماسی غیردوستانه «جنگجوی گرگ» عقبنشینی کرده است که نه تنها منجر به صدا درآمدن زنگ خطر در غرب بلکه باعث نگرانی کل جهان شده بود. اما این هفته، شی جینپینگ صریحاً با انتقاد از واشنگتن اظهار داشت که کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده در حال اعمال مهار، محاصره و سرکوب همهجانبه علیه ما هستند. کوین گانگ، وزیر امور خارجه چین نیز هشدار داد که رقابت از نظر غربیها یعنی مهار و سرکوب همهجانبه؛ یعنی بازی مرگ و زندگی.
پیام شی احتمالاً تا حد زیادی متوجه مخاطبان داخلی بود. ناسیونالیسم که همیشه برای حزب مفید بوده با تزلزل رشد اقتصادی کشور بیشتر شده است. سخنان شی همچنین منعکسکننده تصور چین مبنی بر این است که آمریکا به اندازه سایر دغدغههای بزرگش، از به خطر افتادن هژمونی اقتصادی خود میترسد. اما برداشت واشنگتن از این اظهارات، نوعی رجزخوانی بود.
کمیته منتخب جدید کنگره در موضوع رقابت استراتژیک بین ایالات متحده و حزب کمونیست چین میگوید که میخواهد اهمیت موضوع را برای عموم تبیین کند. البته در کشوری که نگاه خصمانه نسبت به چین در سراسر طیف سیاسی آن موج میزند، نیازی به این کارها نیست. البته اقدامات خود پکن تا حد زیادی مقصر این تغییر است؛ اما همین تغییر نیز به تصور چین مبنی بر بیفایدهبودن مذاکره و تعامل افزوده است.
نگرانی آمریکاییها در موضوعاتی مانند سیاست خارجی تهاجمی چین، جاسوسی صنعتی، رفتار نژادپرستانه و خشن با اویغورها و همچنین آینده تایوان، گاهی با ناسیونالیسم و حتی نژادپرستی درمیآمیزد. اینکه چین در حال ازبینبردن شکاف اقتصادی، صنعتی و فناوری خود با آمریکا است، واشنگتن را نگران ساخته اما دغدغه واقعی این است که چگونه این کار را انجام داده و چگونه میخواهد از تواناییهای خود استفاده کند.
در حالی که یکی از اعضای کمیته منتخب کنگره گفت که نمیخواهد بیگانههراسی و رویکرد ضد آسیایی را تشویق کند، هرکسی که از چین انتقاد میکند به اندازه این نماینده، در تفاوت قائلشدن بین دولت و مردم چین، مراقب نخواهد بود. لایحهای در سنای تگزاس، خرید هر ملکی، از جمله خانه را برای شهروندان چینی غیرقانونی میکند. همهگیری کرونا نیز قبلاً منجر به افزایش نگرشهای ضد آسیایی شده بود. بیش از حد حساسبودن نیز تمرکز روی مسائل مهم و نحوه رسیدگی به آنها را دشوارتر میکند. در دوران شی، تحلیل رفتار رهبری چین به طور فزایندهای دشوار شده و اثرگذاری بر آن نیز سختتر شده است. ایالات متحده حداقل میتواند اولویتها و ارزشهای خود را با بیان روشنتری تبیین کند.