«سلیمان» جنگجوی زرهی ۲۴ ساعته ارتش را بشناسید+ فیلم
به گزارش اقتصادنیوز به نفل از تسنیم، تانک اصلی میدان نبرد M60 ساخت ایالات متحده آمریکا یکی از پر تولیدترین ادوات زرهی ساخت بلوک غرب و کشور آمریکا به حساب میآید که به نوعی تبدیل به نماد قوای زرهی آمریکا در میانه و اواخر دوره جنگ سرد شده بود. تانکی بر پایه یک طراحی استاندارد و کاربری آسان که نه فقط در نیروهای مسلح آمریکا (شامل نیروی زمینی و سپاه تفنگداران دریایی) و بلکه در بازار صادراتی نیز موفقیتهای بسیاری را کسب کرد.
این تانک آمریکایی که در 4 مدل اصلی شامل: M60، M60A1، M60A2، M60A3 تولید شده امروزه و در قرن بیست و یکم نیز در خدمت چندین کشور جهان (از جمله نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران) همچنان در وضعیت عملیاتی قرار دارد و البته بستههای ارتقاء مختلفی هم توسط آمریکا و هم برخی دیگر از کاربران آن برای مدرن سازی این تانک عرضه شده است.
اخیرا، نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران از یک برنامه ارتقاء برای تانک M60 خود با نام «سلیمان» رونمایی کرده که البته اولین ارتقاء M60 در ایران نبود.
قطعا نصب سیستم مدرن کنترل آتش را میتوان مهمترین بخش ارتقاء پروژه سلیمان به حساب آورد چرا که تانکهای M60 مجهز به این ارتقاء را تبدیل به وسیلهای مناسب برای جنگ در کلیه ساعات شبانه روز میکند.
در بخش دیگر یک اتفاق جالب رخ داده و آن هم نصب ترکیبی از سیستمهای هشدار دهنده قفل لیزری بر روی تانک در کنار سیستم دفاع فعال Shtora-1 است.
سیستمهای هشدار دهنده قفل لیزری در صورت تابیده شدن اشعه لیزر برای سیستمهای مسافت سنج لیزری دشمن یا سیستمهای هدایت لیزری مهمات به سرعت به خدمه هشدار داده و سمت تابیده شدن لیزر را مشخص میکنند.
در این شرایط خدمه میتوانند هم نارنجکهای دودزای روی برجک را فعال کرده و پشت ابری از دود پنهان شوند و قفل لیزری را بشکنند و هم می توانند به سرعت حرکت کرده و با مانور دادن از فضای تهدید و دید دشمن خارج شوند.
اما سیستم دفاع فعال Shtora-1 ساخت شوروی سابق و روسیه در حقیقت یک سیستم دفاع فعال از نوع برخورد نرم است که وظیفه آن ایجاد اخلال بر روی سیستم هدایت موشکهای هدایت شونده ضدزره در خط دید مثل سری تاو و کنکورس است.
این موشکها در زمان پرواز به سمت هدف باید توسط کاربر تا لحظه برخورد کنترل شوند که این سامانه با ارسال امواج اخلال گر و کور کننده در این فرآینده اخلال ایجاد کرده و باعث سقوط موشک میشود.
در بحث حفاظتی، همچنین روی بدنه تانک شاهد استفاده از لایههای زرههای واکنشی انفجاری هستیم. این زرهها هم بر اساس مکانیزم انفجاری و نیروی واکنشی آنها بعد از برخورد یک پرتابه فعال شده و نیروی انفجار حاصل از آن باعث دفع پرتابه و عدم نفوذ آن به بدنه تانک میشود. به نظر میرسد لایه که به صورت یک پوشش بر روی برجک تانک نیز نصب شده در حقیقت پوششی است که در زیر آن بلوکهای زرههای واکنشی نصب شده و در نتیجه میتوان گفت بخش خوبی از تانک از نظر حفاظتی دچار افزایش سطح حفاظت شده است.
از دیگر ارتقاءهای جالب انجام شده حذف برجک فرماندهی روی برجک اصلی و اضافه کردن یک قبضه تیربار سنگین M2 به همراه سیستم کنترل کننده مستقل است. تیربار M2 یکی از قدیمیترین سلاحهای همچنان موجود مانده در خدمت در جهان است که در ابتدا در سال 1933 میلادی وارد خدمت ارتش آمریکا شده و هنوز هم تیربار اصلی سنگین ارتش آمریکا در کالیبر 99*12.7 میلی متری به حساب آمده و در کشورهای عضو پیمان ناتو و متحدان غرب هم همچنان تیربار اصلی در این کالیبر حساب میآید.
دقت بالا و دوام عالی و همچنین آسانی کارکرد باعث شده تا در تمام این سالها این مسلسل در خدمت باقی بماند و حالا نیز با اضافه شده سیستمهای کنترل از راه دور، دقت بالای این تیربار چندین برابر افزایش پیدا کرده است.
سیستم نصب شده برای این تیربار خود به صورت مستقل دارای دوربینهای روزانه، حرارتی و مسافت سنج لیزری است و میتواند با اهدافی مثل نیروهای پیاده و برخی از سنگرهای جمعی یا زره پوشهای سبک به راحتی تا فاصله بیش از یک کیلومتر درگیر شود و البته ذکر این نکته مهم است که خدمه لازم نیست برای کار با این تیربار از داخل تانک خارج شوند و درصد حفاظت از آنها شدیدا افزایش پیدا میکند.
گلولههای 12.7 میلی متری از سطح بالای مرگباری چه در برابر انسان و چه اهداف سبک زرهی و حتی اهداف کم سرعت هوایی برخوردار است. نکته جالب در خصوص تیربار M2 در دوران جنگ ویتنام، این تیربار که بر روی آن یک دوربین عادی نصب شده بود توانست یک نیروی ویتنامی را از فاصله 2250 متری هدف قرار بدهد. قطعا با اضافه شدن سیستمهای مستقل کنترل آتش و هدف گیری این تیربار هم میتواند فواصل بسیار دور از تانک را پوشش دهد.
به صورت کلی و در جمع بندی نهایی با توجه به شواهد تصویری موجود میتوان گفت پروژه سلیمان توانسته است در بخشهایی مثل حفاظت مستقیم (زره واکنش گر)، مقابله هوشمند با طیفی از تهدیدات ضد زره (هشدار دهنده لیزری + نارنجک انداز دود زا و دفاع فعال)، افزایش دقت تیراندازی، شلیک در حرکت و توان رزم شبانه (سیستم کنترل آتش) و همچنین ایجاد قابلیت درگیری مستقل و از راه دور با تهدیدات سبک (تیربار M2 کنترل از راه دور ) تانک M60 را به صورت کامل دچار یک تحول و ارتقاء بسیار بزرگ کند.
یک ابتکار جالب دیگر که در پروژه سلیمان انجام شده نصب یک نشان به شکل عدد 8 در دو طرف تانک است. این نشانه در حقیقت یک سیستم تشخیص دوست از دشمن است که سالهای زیادی است در نیروهای مختلف نظامی و خصوصا زرهی و مکانیزه جهان رواج دارد.
هر ارتش و یگان رزمی سعی میکند ادوات خود را با یک حرف، عدد یا نشان مشخصی علامت گذاری کند تا در میدان جنگ در جریان درگیری، در جایی که ممکن است در جریان یک واکنش سریع نیروی خودی از تشخیص دوست از دشمن دچار مشکل شود با گشتن به دنبال این اعداد، حروف یا نشان ها اقدام به شناسایی واحد خودی کنند.
امیدوار هستیم با توجه به انجام به این سطح از کارهای مهم و قابل توجه در مرکز شهید زرهرن نزاجا، سرمایه گذاری های لازم برای ادامه توسعه تانک M60 با الگوگیری از کارهای انجام شده در سایر جهان نیز صورت بگیرد.
بحثهایی مثل تعویض موتور و رساندن قدرت آن به 1000 الی 1200 اسب بخار، تعویض لوله توپ از 105 به 120 میلی متری و تغییر سیستم دفاع فعال از نوع برخورد نرم به برخورد سخت میتواند M60 یا همان سلیمان را بدل به تانکی کاملا مدرن کند که میتواند همچنان در میدانهای نبرد قرن 21 برای ایران سرباز و جنگجویی مطمئن باشد.