جزییات جدید مذاکرات ایران و عربستان در بغداد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از انتخاب؛ الاخبار، چاپ بیروت در مطلبی به قلم حسین إبراهیم نوشت: عربستان برای برگزاری دور دوم مذاکرات با ایران عجله دارد و چه بسا مهمترین دلیل این تغییر سیاست سعودیها، تصمیم دولت بایدن برای کاهش فشارهای سخت بر ایران در منطقه خاورمیانه است. طبق اطلاعاتی که به الاخبار رسیده، پیشنهادهایی که سعودیها در جریان مذاکرات بغداد ارائه داده اند، حاکی از تحول بزرگی در سیاست آنهاست که مهمترین بخش آن، توقف قطار عادی سازی با اسرائیل است. اما با این وجود، همچنان نوعی نگرانی بویژه در تهران دیده میشود، چرا که اختلافات، رسیدن روابط ایران و عربستان به یک مرحله عادی با این سرعت و سهولت را دشوار میکند.
در ادامه این مطلب آمده است: اگر سعودیها در آنچه طی مذاکرات بغداد اعلام کردند، جدی باشند، بدان معناست که منطقه در نزدیکی بزرگترین نقطه عطف در سیاست سعودی قرار دارد. براساس گزارش منابع اگاه، سعودیها به ایرانیها تاکید کرده اند که قصد عادی سازی با اسرائیل را ندارند، علاوه بر اینکه نگرانی خود در مورد احتمال کنترل بن سلمان توسط آمریکاییها را نیز به ایران انتقال داده اند. بنابراین، بن سلمان چارهای جز گشایش در روابط با ایران برای خلاصی از تنگنایی که در آن گرفتار شده، نمیبیند، چرا که، ولی عهد سعودی قانع شده که کلید خروج وی از بحران فعلی اش در دست تهران است و قصد دارد با این دستاورد، محبوبیت خود در بین ملت سعودی را بازیابد و مشروعیت و تایید خاندان حاکم را به دست آورد، که البته به نظر میرسد هرگز به او اعطا نمیشود.
منابع آگاه از گفتگوهای سعودی ایرانی در بغداد، به الاخبار گفتند که طرف سعودی به ایرانیها تاکید کرده عربستان سعودی نه تنها به دنبال عادی سازی با اسرائیل نیست، بلکه در صدد گشودن صفحه تازهای از روابط با تهران است. به گفته این منابع، سعودیها اساسا خواستار توقف حملات پهپادی و موشکی انصارالله به اهداف سعودی شدند، حملاتی که در پاسخ به محاصره یمن انجام میشود و در این بین، عربستان همچنین برای قبول نقش انصارالله در حکومت یمن هم اعلام امادگی کردند، اما ایرانیها تصریح کرده اند که این مساله کاملا به انصارالله مربوط است و آنها در این مورد تصمیم میگیرند.
ظاهرا هیئت سعودی حاضر در بغداد به این موضوع هم اشاره کرده که برخلاف تصورات، بن سلمان وهابی نیست و از شیعیان کراهت ندارد. منابع آگاه الاخبار میافزایند که ایرانیها حالا متوجه شده اند آمریکاییها قصد مهار و کنترل بن سلمان را دارند و زمانی که این مساله را کاملا بپذیرند، خود ابتکار عمل را در دست میگیرند. از این رو، بن سلمان تمایل زیادی به حل مشکلات با تهران به صورت دو جانبه دارد و پیش بینی میشود که دور بعدی مذاکرات، خیلی زود برگزار شود، چرا که سعودیها عجله زیادی برای رسیدن به راه حلی با ایران دارند.
به نظر میرسد یکی از دلایل شتاب عربستان برای داشتن مذاکره دوبارهای با ایران، بازگشت ایالات متحده به مذاکرات هستهای با ایران است، بویژه آنکه روز به روز روشنتر میشود که هدف از این مذاکرات، احیای استراتژی آمریکا برای تغییر تمرکز آن از خاورمیانه به نقاط دیگری است.
عملا دولت جدید آمریکا اجرای استراتژی تغییر تمرکز خود از خاورمیانه به مناطق دیگر را شروع کرده و احتمالا پس از ایجاد روزنهای در مذاکرات وین، به این روند شتاب بیشتری میدهد، به این دلیل که خروج از افغانستان و توقف جنگ با داعش و القاعده، نیاز به پایگاههای آمریکایی در خلیج فارس را کاهش میدهد، آنچه که در ابتدای ماه گذشته در زمان اعلام پایان مأموریت نیروهای آمریکایی در کویت، پس از سالها مشارکت در اداره جنگ با داعش، شروع شد.
بن سلمان به گزینه اسرائیل فکر کرده و در تلاش بوده اولویتهای آمریکا را تغییر دهد، از این رو امارات، بحرین، مغرب و سودان را تشویق به عادی سازی با تل آویو نمود، اما دریافت که در شرایط جدید، خود اسرائیل هم به دنبال حامی بوده و تلاش بی نتیجهای را برای قانع کردن واشنگتن در مورد عدم بازگشت به توافق هستهای با ایران داشته است. به این ترتیب، مذاکرات با ایران به گزینهای کم هزینهتر و مفیدتر برای سعودیها تبدیل شده است، در حالی که چند سال قبل، این مساله کاملا بعید بود. اما حالا کار به جایی رسیده است که موفقیت در مذاکرات با ایران، میتواند مشروعیت را برای بن سلمان به ارمغان بیاورد، چرا که در داخل عربستان، مشروعیت، ولی عهد رو به زوال است و این کشور پس از ولایت عهدی بن سلمان شرایط بسیار بدی را بخصوص در سطح اقتصادی تجربه میکند، هر چند که وی در جریان مصاحبه اخیر خود تلاش کرد امار و ارقام را خوب نشان دهد و در واقع باید گفت، ولی عهد سعودی هیچ پیشرفتی برای دریافت تاییدیه خاندان حاکم نداشته و طوری به نظر میرسد که گویا در آغاز راه است، همانطور که مخالفان را به صورت غیر مستقیم تهدید به قتل میکند.