معمای مرگ یک زندانی؛ مسئولان توضیح میدهند؟
به گزارش اقتصادنیوز این روزنامه نوشت: شاید اگر ابتدای هفتهای که گذشت از «شاهین ناصری» نام میبردیم، کمتر شنوندهای بینیاز از توضیح تکمیلی، درمییافت که صحبت از کیست اما از میانه هفتهای که گذشت، هرچه به روزهای پایانی نزدیک شدیم، سیر رویدادهای واپسین هفته تابستان 1400 به سمتی پیش رفت که حالا در نخستین روز از نخستین هفته مهر ماه 1400، احتمالا کمتر شنوندهای و ناظری را - دستکم از میان مخاطبان حرفهای مطبوعات سیاسی و پیگیریکنندگان حرفهایتر مسائل سیاست و جامعه ایرانی- خواهیم یافت که از این نام و سرنوشتی که بر او گذشت، بیخبر باشد. شاهین ناصری که البته از حدود یک سال پیش و تقریبا از چنین روزهایی، به عنوان زندانی همبند نوید افکاری، از جزییاتی درباره چگونگی برخورد مسوولان امنیتی و قضایی با او سخن گفته بود و نامش به همین واسطه، تاحدودی نزد افکار عمومی مطرح بود، در پی آنچه طی چند روز گذشته به مرگ او انجامید، حالا ازجمله پربحثترین کلیدواژههای مطبوعاتی و هشتگهای شبکههای اجتماعی تبدیل شده است. زندانی درگذشته ندامتگاه تهران بزرگ که بنابر اطلاعیه پیش از نیمروز پنجشنبه روابط عمومی اداره کل زندانهای استان تهران درحالی شخصا به بهداری این زندان مراجعه کرده و توسط پزشک متخصص اورژانس موردمعاینه قرار میگیرد که «بنا بر گزارش بهداری ندامتگاه، با توجه به شرایط اورژانسی بیمار، فورا در محل بهداری ندامتگاه، عملیات احیا (ماساژ قلبی، تنفس مصنوعی و تزریق اپینرفین و فیکسIV Line) به مدت ۴۵ دقیقه انجام میگیرد» و بهرغم این اقدامات درمانی، فوت میکند. این درحالی است که ادارهکل زندانهای استان تهران درحالی درباره علت مرگ شاهین ناصری توضیح نداده که در عین حال در بخشی از همین اطلاعیه مختصر تاکید شده که «علت تامه فوت شاهین ناصری در پزشکی قانونی در دست بررسی است و متعاقبا اعلام خواهد شد.» حال آنکه آنطور که ایلنا، صبح روز پنجشنبه و تنها ساعتی پیش از انتشار اطلاعیه اداره کل زندانهای استان تهران، در خبری کوتاه به نقل از دادستان کل کشور از اطلاعرسانی از جانب مسوولان مربوطه گزارش داده بود. به نوشته این خبرگزاری، محمدجعفر منتظری درخصوص علت مرگ شاهین ناصری در زندان تهران بزرگ گفته بود: «از مسوولان مربوطه سوال کنید تا اطلاعات را دراختیار شما قرار دهند.» با این همه اما بهرغم انتشار اطلاعیه اداره کل زندانهای استان تهران و ارایه جزییاتی درباره اتهامهای این زندانی درگذشته، همچنان علت مرگ شاهین ناصری مشخص نیست. آنهم در شرایطی که نایبرییس کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی نیز اطلاعی در این رابطه ندارد.
حسن نوروزی نماینده اصولگرای رباطکریم و بهارستان در مجلس که در واکنش به پیگیری خبرنگار اعتماد در این رابطه اظهار بیاطلاعی کرده، در توضیح علت بیاطلاعی خود نیز گفت: «چون موضوع را پیگیری نکردم.» نایبرییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس یازدهم همچنین در حالی در واکنش به این پرسش که آیا به عنوان یک نماینده مجلس، پیگیری این پرونده را در دستور کار دارد، پاسخ منفی داده که پرسش تکمیلی «اعتماد» درباره برنامه کمیسیون در این رابطه را نیز بیپاسخ گذاشته است.
در این میان اما آنچه ابهام در این پرونده و مشخصا ناروشن بودن دلیل درگذشت این زندانی را دوچندان ساخته، این واقعیت است که او طی روزهای پیش از درگذشت، گزارشی در ارتباط با وضعیت نامساعد سلامتی خود به دست نداده بود. آن هم در شرایطی که علاوه بر اشاره تلویحی به این مساله در اطلاعیه رسمی اداره کل سازمان زندانها و تاکید این اطلاعیه بر اینکه او شخصا به بهداری مراجعه کرده، توییت یک وکیل دادگستری که در گذشته برای مدتی وکالت شاهین ناصری را برعهده داشت، به نحوی دیگر این مساله را تایید میکند. آنطور که بابک پاکنیا که پیش از تایید خبر درگذشت شاهین ناصری، در توییتی از تماس این زندانی یک روز پیش از درگذشت خبر داده و نوشته بود که این زندانی پس از چندماه بیخبری با او تماس گرفته و بار دیگر درخواست کرده که وکالتش را بپذیرد.
اما یک اتفاق دیگر نیز در این غائله رقم خورد و درحالی که چند سال اخیر شاهد پدیده عجیب در شبکههای اجتماعی بودیم که براساس آن، همزمان با وقوع برخی رویدادهای سیاسی و اجتماعی همچون همین ماجرای مرگ یک زندانی، برخی کاربران که عمدتا به طور ناشناس فعالیت میکنند، اقدام به فعالیتهای منفی علیه بعضی کنشگران سیاسی و مدنی میکنند، اینبار توییت بابک پاکنیا بهانه این طیف از کاربران قرار گرفت و موجی از حملات مجازی را به سوی او برانگیخت؛ موجی که در حالی برخی از دیگر کنشگران مدنی همچون عماد باقی را نیز بینصیب نگذاشت، در عین حال منجر به آن شد که بابک پاکنیا با انتشار نوشتهای به تفصیل درباره ارتباط خود با شاهین ناصری طی ماههای گذشته پرداخت که از جهاتی قابلتامل بود.
این اما آخرین تحول مهم در این پرونده نبود و در ادامه ماموریت ویژهای که از جانب رییس سازمان زندانها به معاونت سلامت، اصلاح و تربیت این سازمان محول شد تا نسبت به شفافسازی درباره علت درگذشت شاهین ناصری اقدام کند، پرونده را وارد فازی دیگر کرد. این درحالی بود که درپی ابلاغ این ماموریت، معاون سلامت، اصلاح و تربیت سازمان زندانها همان روز پنجشنبه راهی ندامتگاه تهران بزرگ شد تا از نزدیک مساله درگذشت شاهین ناصری را مورد بررسی قرار دهد. سیدعبدالله مرتضوی در گزارشی که از این بازدید 10 ساعته به دست داد، با اشاره به دیدار و گفتوگو با همبندیهای شاهین ناصری، از بررسی اسناد پزشکی موجود و گفتوگو با پزشکان و کادر درمان این ندامتگاه درمورد علت بیماری و اقدامات صورت گرفته خبر داد. این مقام مسوول در سازمان زندانها همچنین درحالی تامین سلامت زندانیان را به لحاظ شرعی، قانونی و اخلاقی، از اولویتهای اصلی این سازمان عنوان کرد که در ادامه به بیان توضیحاتی درباره دیدار و گفتوگو با حدود یکصد زندانی دیگر درمورد مسائل مختلف بهداشتی، درمانی، قضایی و سایر خدمات زندان نیز پرداخت. مرتضوی در پایان گفته است: «باتوجه به اینکه علت دقیق فوت این زندانی در پزشکی قانونی در دست بررسی است، منتظریم تا گزارش نهایی این موضوع متعاقبا اعلام شود.»
شاهین ناصری البته نخستین زندانی نیست که طی چند ماهه اخیر در زندان جان باخته اما آنچه مسلم است، لزوم شفافیت در ارایه گزارش درخصوص علت درگذشت او و البته دیگر زندانیانی است که به این سرنوشت دچار شده بودند.