حقوق نمایندگان پارلمان آلمان چقدر است؟

 جزئیات حقوق و مزایای نمایندگان پارلمان فدرال آلمان 

نمایندگی پارلمان در آلمان حرفه‌ای مشابه مشاغل دیگر نیست. شغل نمایندگان مبتنی بر انتخابات و رای مردم است و تمدید کارشان نیز مستلزم تکرار این روند. طبق قانون، نمایندگان باید روی وظایف و کارآمدی خود تمرکز کنند. این اما بدان معنا نیست که اجازه ندارند در جای دیگر مشغول باشند.

دیوان‌عالی آلمان (دادگاه حفاظت از قانون اساسی) چنین چیزی را ممنوع نکرده؛ البته نمایندگان حقوق مکفی می‌گیرند و فرصت چندانی هم برایشان باقی نمی‌ماند.

بند سه ماده ۴۸ قانون اساسی آلمان تصریح می‌کند که نمایندگان باید در حدی تامین مالی شوند که نیازی به ممر درآمد دیگر نداشته باشند. سقف میانگین دستمزد یک نماینده، باید هم‌سطح حقوق قاضی دادگاه باشد.

این میزان که اول ژوئیه هر سال تعریف و تعیین می‌شود، در حال حاضر ۱۰هزار و ۱۲ یورو و ۸۹ سنت در ماه است؛ حقوقی خالص که طبق جدول متداول، باید از آن مالیات و حق بیمه و بازنشستگی کسر شود.

نمایندگان در عین حال مبلغی تحت عنوان "کمک هزینه" دریافت می‌کنند که برای مخارج مربوط به کارهایشان است. هر نماینده عملا در دو جا انجام وظیفه می‌کند: اول در بوندستاگ (پارلمان فدرال) که مقر آن در برلین است و دوم در حوزه انتخاباتی خودش.

طبعا دفتر نماینده در حوزه انتخاباتی مخارجی دارد. از طرف دیگر هر نماینده باید جایی در برلین برای زندگی داشته باشد و اجاره بپردازد. سقف هزینه‌های این دو عرصه نیز همه ساله در اول ژانویه و بر اساس تورم و متوسط قیمت‌ها تعیین می‌شود. این مبلغ در حال حاضر ماهانه بر چهار هزار و ۵۶۰ یورو و ۵۹ سنت بالغ می‌شود و مشمول مالیات نیست.

امکانات و فضای کار

پارلمان آلمان (بوندس‌تاگ) در طول سال دست کم ۲۰ هفته جلسه برگزار می‌کند و شرکت در نشست‌ها برای نمایندگان الزامی است. به هر نماینده و رئیس دفترش، محلی به وسعت ۴۵ متر مربع تعلق می‌گیرد؛ دفتری مبله با کلیه وسایل ارتباطاتی مرسوم. نمایندگان می‌توانند برای رفت‌وآمد از وسایل نقلیه پارلمان استفاده کنند. از این گذشته، آنها کارت ویژه راه‌آهن سراسری برای تردد رایگان در سطح کشور می‌گیرند و چنانچه برای امور کاری، با هواپیما سفر داخلی داشته باشند، هزینه پرواز به آنها برگردانده می‌شود.

هر نماینده سالانه تا حداکثر ۱۲هزار یورو نیز برای مایحتاج اداری تنخواه مالی دریافت می‌کند. این بودجه البته نقدی نیست بلکه باید صرف تهیه وسایلی چون لپ‌تاپ، موبایل، لوازم تحریر یا اتصال اینترنت و تجهیزات دیجیتال شود.

در همین زمینه، موضوعی در سال ۲۰۰۹ سرخط خبرها شد که به ماجرای "مون‌بلان" (Montblanc) شهرت یافت. در آن سال برای بیش از۱۰۰ نماینده، خودنویس‌ها و خودکارهایی لوکس از این برند معروف با قیمت ۶۸هزار یورو سفارش داده شده بود. سر و صدا و اعتراض چنان بالا رفت که رئیس وقت پارلمان ناگزیر شد در لیست لوازم اداری سال ۲۰۱۰ تجدیدنظر کند. از آن زمان به بعد وسایل تجملی در اختیار نمایندگان قرار نمی‌گیرد.

دریافتی‌های جانبی

در سال‌های اخیر همیشه بر سر درآمد و عواید جنبی بعضی نمایندگان بحث و اختلاف نظر وجود داشته است. چنانچه کسی افزون بر حقوق نمایندگی، پول دیگری در می‌آورد، باید مراتب را امور اداری مجلس اطلاع دهد. حتی اگر این عایدی از محل شغل سابق نماینده نیز باشد، باز باید آن را اعلام کرد. در دوره قانون‌گذاری قبلی، یک سوم نمایندگان شامل چنین مقرراتی بودند.

بنیاد "اوتو – برنر" که به اتحادیه کارگران صنایع فلزی آلمان تعلق دارد، طی تحقیقی نتیجه گرفته که در آخرین دوره پارلمان، نمایندگان وابسته به حزب دمکرات آزاد با ۶۲ درصد، صدر لیست نمایندگانی با درآمدهای جانبی هستند پس از آن نمایندگان احزاب سوسیال مسیحی / دمکرات مسیحی با ۴۲ درصد. فراکسیون این احزاب به طور معمول شامل کسانی می‌شود که در حوزه کارآفرینی، مشاغل آزاد و سرمایه‌گذاری نیز فعالیت دارند.

در پژوهش مربوطه مشخص شد که درآمد جنبی چهار نماینده فراکسیون محافظه‌کاران و یک نماینده حزب دمکرات آزاد متجاوز از یک میلیون یوروست.

اصلاح قوانین شفافیت

موارد پرشمار رسوایی و جنجال‌بر سر درآمدهای جنبی نمایندگان در آلمان باعث اصلاحاتی در مقررات مربوط به شفافیت مالی شده است. از سال ۲۰۲۱ کلیه نمایندگان موظف شده‌اند درآمد حاصل از محل فعالیت‌های جانبی را طبق فرمول تعیین‌شده اطلاع دهند. اگر عایدی اضافی‌نماینده، از محل فعالیت‌های ثانویه، سرمایه‌گذاری یا کارآفرینی، از ماهی ۱۰۰۰ یورو یا سالی ۳۰۰۰ یورو بیشتر باشد، مبلغ مربوطه باید دقیقا و تا آخرین سنت اعلام شود. شراکت پنج درصد به بالا در شرکت‌ها نیز باید روشن و شفاف اظهار مالی شوند.

نقطه عطف رسوایی‌های مالی نمایندگان، افشای زد و بند مربوط به دلالی ماسک در دوران پاندمی کرونا بود و این که تعدادی از اعضای فراکسیون احزاب محافظه‌کار سوسیال دموکرات / سوسیال مسیحی برای تامین و تحویل ماسک به وزارت‌خانه‌های ایالتی و فدرال، کمیسیون‌های میلیونی به جیب زده بودند. این باعث شد تا لابی‌و واسطه‌گری نمایندگان برای اهداف تجاری ممنوع و غیرقانونی اعلام شود.

آیا نمایندگان اجازه دارند هدیه قبول کنند؟

تا قبل از تشدید قوانین شفافیت نمایندگان مجاز بودند بدون هیچ محدودیتی هدایا دریافت کنند و البته با این پیش‌فرض که هدیه‌ها محمل پارتی‌بازی یا بهره بردن از موقعیت اجتماعی نماینده نباشند. مقررات فعلی اما هرگونه شائبه رشوه و فساد در مبادله هدایا را مستوجب رسیدگی قانونی می‌داند.

نکته جدید این است که نمایندگان اجازه ندارند از کسی یا جایی وجه نقد دریافت کنند. هم‌چنین نمی‌توانند برای سخنرانی‌های مربوط به فعالیت پارلمانی خود پول بگیرند. نمایندگانی که زیاد به سفر می‌روند و هدایایی از سوی میزبان به آنها داده می‌شود، اجازه نگه داشتن هدایای گران‌تر از ۲۰۰ یورو را ندارند. اگر قیمت هدیه بالاتر بود نماینده موظف است آن را یا به نهاد ریاست جمهوری تحویل دهد یا معادل مبلغ هدیه را از جیب خود بپردازد تا به صندوق خزانه فدرال واریز شود.