توافق در تهران برای مذاکره در بروکسل
به گزارش اقتصادنیوز؛ آخر هفته گذشته وزارت امور خارجه ایران درباره ملاقات چندساعته انریکه مورا ، نماینده اتحادیه اروپا و مسئول هماهنگی مذاکرات احیای برجام، با علی باقری معاون وزیر امور خارجه ایران، در بیانیه ای اعلام کرد: "در پایان این ملاقات ، دو طرف توافق کردند که در روزهای آینده در بروکسل در مورد مسائل مورد علاقه بصورت دو جانبه و با سایر طرفها گفتگو را ادامه دهند."
فرانس ۲۴: ایران و اروپا برای ادامه مذاکره در بروکسل توافق کردند
بر اساس گزارش فرانس ۲۴ سفر مورا به تهران با افزایش فشارهای کشورهای اتحادیه اروپا و ایالات متحده برای از سرگیری سریع مذاکرات درباره بازگشت به توافق انجام شد.
همچنین این مذاکرات همزمان با سفر جوزپ بورل ، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به واشنگتن برای مذاکره با آنتونی بلینکن ، وزیر امور خارجه ایالات متحده، بود. در حالی که بلینکن روز چهارشنبه درباره گزینه های ادعایی دیگر در صورت شکست دیپلماسی هشدار داد، همزمان ، همتای اسرائیلی وی در حال لفاظی درباره ادعای حق استفاده از گزینه نظامی بود.
باقری ، مسئول پرونده هسته ای ایران ، پیش از دیدار روز پنجشنبه با مورا ، در توئیتی نوشت که "رفع تحریم های ظالمانه" در دستور کار قرار خواهد گرفت.
به نوشته فرانس ۲۴ ایران روز پنجشنبه در نامه ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد نسبت به هرگونه حمله به تاسیسات هسته ای اسرائیل هشدار داد.
مجید تخت روانچی ، نماینده ایران در سازمان ملل در نامه ای که خبرگزاری تسنیم منتشر کرد ، نوشت: "ما به رژیم صهیونیستی در مورد هرگونه محاسبه اشتباه یا ماجراجویی نظامی که ایران و برنامه هسته ای آن را هدف قرار دهد هشدار می دهیم."
وی اسرائیل را متهم کرد که "تهدیدات تحریک آمیز و ماجراجویانه ... خود را به سطح هشداردهنده رسانده است" و گفت که "تهدیدهای سیستماتیک و صریح رژیم صهیونیستی ... ثابت می کند که مسئول حملات تروریستی علیه برنامه صلح آمیز هسته ای (ایران) در گذشته بوده است".
بلومبرگ: ایران نسبت به نیت غرب تردید دارد
همچنین خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد دیدار دیپلمات های ایران و اتحادیه اروپا بدون تعیین زمانبندی برای از سرگیری مذاکرات غیرمستقیم با سایر طرفها و آمریکا ، به پایان رسید و تنها طرفین متعهد به مذاکرات بیشتر در بروکسل در روزهای آینده شدند.
به نوشته بلومبرگ باقری کنی گفت که ایران در مورد تمایل واشنگتن به پایبندی به مفاد توافقنامه ای که دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا سه سال پیش از آن خارج شد، "تردیدهای جدی" دارد و افزود که اروپا نیز باید نشان دهد که می تواند این توافق را به طور کامل اجرا کند.
پیشتر ، آنتونی بلینکن ، هشدار داد که "باند کوتاه تر می شود" به معنای اینکه زمان برای از سرگیری گفتگوها محدودتر میشود، اما گفت که او همچنان از دیپلماسی به عنوان بهترین راه برای حل اختلافات طرفین حمایت می کند.
به نوشته بلومبرگ، برنامه هسته ای ایران علیرغم اقدامات خرابکارانه پیش می رود و تهران پس از خروج آمریکا از توافق و اعمال تحریمهای شدید، مقادیر بیشتری اورانیوم غنی شده تولید و فناوری های هسته ای پیچیده تری را آزمایش میکند.
رافائل ماریانو گروسی ، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی هفته گذشته در جریان یک جلسه توجیهی آنلاین گفت: نگرانی بیشتر وضعیت شکننده بازرسی های هسته ای در ایران است.
حسین امیرعبداللهیان ، وزیر امور خارجه روز شنبه گفت نگرانی اصلی ایران در هر مذاکرهای برای نجات برجام، راههای راستآزمایی لغو تحریم های آمریکا خواهد بود.
رویترز: میتینگ سهجانبه علیه تهران
از سوی دیگر خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد که مقامات آمریکایی ، اسرائیلی و اتحادیه اروپا موضعی نسبتاً هماهنگ اتخاذ کردند و ادعا کردند در صورت عدم موفقیت در احیای توافق هسته ای 2015 همه گزینه ها را در نظر خواهند گرفت.
آنتونی بلینکن ، وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری مشترک با یائر لاپید ، وزیر امور خارجه اسرائیل و شیخ عبدالله بن زاید ، وزیر خارجه امارات ، مدعی شد: "ما به هر گزینهای برای مقابله با چالش ایران توجه خواهیم کرد."
لاپید گفت: "اگر ایرانی ها معتقد نباشند که جهان در توقف آنها جدی است ، اسرائیل این حق را برای خود محفوظ می دارد که در هر لحظه به هر نحوی عمل کند."
یکی از دیپلمات های گروه E3 (سه کشور اروپایی) ، گفت: "وضعیت هسته ای به طور مداوم و جدی بدتر شده است. بنابراین این از دیدگاه E3 یک روند معمول نیست، بلکه یک بحران عمیق در برجام است."
با این حال ، برخی تحلیلگران این اظهارات را کمتر به عنوان موضع سختگیرانه تر در قبال ایران میبینند و مدعی اند بیشتر آن را به عنوان بازتابی از عدم قطعیت در مورد بازگشت تهران به مذاکرات و حتی موافقت با احیای توافق تلقی می کنند.
پیش از این ، راب مالی ، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران ، گفته بود اگر ایران مایل به بازگشت به توافق 2015 نباشد، واشنگتن آماده است "همه گزینه ها" را در نظر بگیرد. به نوشته رویترز، عبارت "همه گزینه ها" معمولاً شامل امکان -هرچند بعید - عملیات نظامی است.
مالی در یک حضور مجازی در اندیشکده واشنگتن گفت: "ما آماده می شویم تا با واقعیت متفاوتی سازگار شویم که در آن ما باید با همه گزینه ها برای رسیدگی به برنامه هسته ای ایران را در نظر بگیریم." وی ادعا کرد: "این احتمال وجود دارد که ایران راه متفاوتی را انتخاب کند و ما باید با اسرائیل و دیگر شرکای منطقه در این زمینه هماهنگ شویم."
واشنگتنپست: آلترناتیو بایدن برای مرگ برجام چیست؟
همچنین جاش روگین، ستوننویس سیاستخارجی و امنیتملی واشنگتنپست، در مقالهای برای این روزنامه با عنوان «توافق ایران مرده است. پلن بی بایدن کجاست؟» نوشته است:
ترافیک دیپلماتیک در واشنگتن در هفته اخیر نشان داد که توافق هسته ای ایران به رغم تلاش های دولت بایدن برای احیای آن، به احتمال زیاد برای همیشه مرده است. اما اگر تیم بایدن برنامه مدون پیگیر برای جلوگیری از هسته ای شدن ایران داشته باشد، این یک راز محرمانه است. و زمان به نفع آمریکا نیست.
آنتونی بلینکن ، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه در واشنگتن با یائیر لاپید و شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزرای خارجه اسرائیل و امارات متحده عربی دیدار کرد. پس از آن، لاپید هشدار قبلی را تکرار کرد که "ایران در حال تبدیل شدن به یک کشور آستانه هستهای است". لاپید مدعی شد که ایران مذاکرات احیای برجام را متوقف می کند و در همین حال برنامه های هسته ای و موشکی خود را پیش می برد و افزود که اسرائیل ممکن است با استفاده از زور برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای [ادعایی] پاسخ دهد.
گفته می شود لاپید با توجه به این که تلاش های فعلی ایالات متحده برای از سرگیری مذاکرات با تهران به هیچ نتیجه ای نمی رسد، مقامات ارشد دولت بایدن را در جریان ایده اسرائیل برای "یک طرح آلترناتیو" قرار می دهد. جیک سالیوان ، مشاور امنیت ملی پس از دیدار خود با لاپید با صدور بیانیه ای بر تعهد دولت بایدن در جلوگیری از [ادعای] دستیابی ایران به سلاح هسته ای تاکید کرد. اما وی از بیان اینکه دولت بایدن فراتر از رویکرد کنونی چه استراتژی دارد ، خودداری کرد.
رابرت مالی نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور ایران یک روز بعد گفت تیم بایدن در حال کار بر روی طرح ب (پلن بی) است. مالی در گفتگو با بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی، اذعان کرد که دولت جدید ایران هیچ علاقه ای به بازگشت به مذاکرات وین نشان نداده است.
مالی مدعی شد: «آنها هر روز که به میز مذاکره برنمی گردند ... به ما می گویند که این تیمی است که در واقع آمادگی بازگشت به [توافق هسته ای] را ندارد. ما باید خود را برای جهانی آماده کنیم که ایران هیچ محدودیتی در برنامه هسته ای خود ندارد و باید گزینه هایی را برای برخورد با آن در نظر بگیریم ، حتی اگر امیدوار باشیم که میتوانیم به توافق بازگردیم».
مالی نیز مانند سالیوان و بلینکن ، هیچ جزئیات مشخصی در مورد گزینه های مورد بررسی ارائه نداد و قبول نکرد که مذاکرات در وین مرده است. او گفت در حالی که تیم بایدن در حال حاضر، برنامهریزی برای شکست احتمالی روند دیپلماتیک فعلی را افزایش می دهد، اما در را برای تعامل دیپلماتیک باز نگه می دارد.
مالی گفت: «ما آماده خواهیم بود تا با یک واقعیت متفاوت سازگار شویم که در آن، چنانچه ایران آمادگی بازگشت به محدودیت های سال 2016 را نداشته باشد، ما باید همه گزینه ها برای مقابله با برنامه هسته ای این کشور را در نظر بگیریم». وی هفته آینده برای مشورت با شرکای خاورمیانهای آمریکا به این منطقه سفر می کند.
یک قمار لانگشات
به ادعای واشنگتن پست، بازی دولت بایدن در ایران همیشه یک قمار لانگشات (اقدام پرریسکی که موفقیت در آن دشوار است اما اغلب به امتحان کردنش می ارزد) بوده است . از زمان خروج دونالد ترامپ ، رئیس جمهور آمریکا از توافق در سال 2018 ، ایران سطح غنی سازی خود را افزایش داده، سانتریفیوژهای پیشرفته تری ساخته، روی فلز اورانیومی کار کرده و محدودیتهایی را برای دسترسی بازرسان بین المللی در نظر گرفته است. همه این اقدامات در نقض تعهدات مندرج در توافق هستهای ۲۰۱۵ است. بنابراین وادار کردن تهران به عقب نشینی از موقعیت هستهای در ازای لغو تحریم ها، ممکن است هرگز یک هدف واقع بینانه نبوده باشد.
حتی دولت قبلی ایران تنها با واسطه با آمریکا صحبت میکرد و هرگز به صورت علنی در با دولت بایدن تعامل نکرد. گزارش هایی وجود دارد که نشان می دهد تیم بایدن در حال تلاش برای متقاعد کردن چین برای کاهش واردات نفت ایران به منظور تحت فشار قرار دادن ایران برای مذاکره است ، اما پکن هیچ نشانه ای از تمایل به این اقدام بروز نمی دهد.
یک راز محرمانه
به نظر می رسد بدون گزینه دیپلماتیک روشن یا چشم انداز واقعی برای بازگشت به استراتژی مبتنی بر فشار ، دولت بایدن هیچ گزینه واقع بینانهای را آماده ندارد. در همین حال ، برنامه های هسته ای و موشکی ایران به سرعت پیش می رود. آرون دیوید میلر ، عضو ارشد بنیاد کارنگی که با مالی مصاحبه کننده با مالی ، به من گفت: «بایدن بین تعهد خود مبنی بر عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای و این واقعیت که ایران در حال حاضر یک کشور آستانه هسته ای است ، گرفتار شده است».
به نوشته این روزنامه، اگر تیم بایدن برنامه مدون پیگیر برای جلوگیری از هسته ای شدن ایران داشته باشد، این یک راز محرمانه است. و زمان به نفع آمریکا نیست.
بایدن باید شتاب کند؛ امید یک استراتژی نیست
این روزنامه افزود: به نظر می رسد تیم بایدن با تاخیر متوجه [این مدعا] شده است که ایران هیچ عجله ای برای بازگشت به توافق ندارد. از نظر سیاسی ، این امر موجب صرفهجویی در هزینه کاخ سفید برای فروش خروجی نهایی معادله ایران به کنگره شکاک می شود. اما از نظر امنیتی، چشماندازی تیره و تار ارائه می دهد. این که به جهان بگویید که روی "گزینه ها" کار می کنید و با متحدان خود ملاقات داشته باشید کافی نیست.
تیم بایدن باید سریع تصمیم بگیرد و سپس اعلام کند که در واقع برای جلوگیری از پیشروی برنامه هسته ای ایران قصد دارد چه کاری انجام دهد. ایالات متحده باید قبل از اینکه ایران به نقطه ای برسد که اسرائیل مداخله و ایالات متحده را وارد درگیری کند، وارد عمل شود. این استراتژی جدید مطمئناً مؤلفههای دیپلماتیک خواهد داشت، نیاز به اقناع اروپاییها و تعدیلات امنیتی دارد و شامل اقداماتی برای افزایش بازدارندگی منطقهای نیز می شود. همه این موارد زمانبر است و دیگر نمی توان منتظر ماند.
نویسنده مقاله واشنگتن پست در پایان مدعی شد: میتوان امیدوار بود که تهران ناگهان دست کشیدن از پیشروی هسته ای و نفوذ منطقهایاش را به نفع خود تلقی کند و به روند مذاکرات وین بازگردد. اما امید یک استراتژی نیست.
پلتیکو: کاخ سفید به انتخاب سخت نزدیک میشود
همچنین پلیتیکو گزارش داد که تحلیلگران میگویند دولت بایدن به یک انتخاب سخت در مورد پرونده هستهای ایران نزدیک میشود.
این پایگاه آمریکایی نوشت، یکی از مقامات ارشد دولت در مورد نظرات بلینکن با لحنی تندتر ادعا کرد: "همه چیزهایی که از ایران می شنویم ، می بینیم و نمی بینیم نشان می دهد که آنها علاقه ای به بازگشت واقع بینانه به توافق ندارند." پولیتیکو نوشت: هر روز که می گذرد ، به نظر می رسد که دولت مجبور است یکی از این گزینه ها را اجرا کند.
به ادعای پلتیکو، این اظهارنظرها نشان می دهد که صبر و شکیبایی در تیم بایدن کم است. یک دستیار ارشد دموکرات سنا گفت که دولت هنوز پرچم سفید را پشت درهای بسته به اهتزاز درنمیآورد ، اما مقامات سیگنالهای ناامیدکننده می دهند.
پلتیکو افزود: هفته گذشته، سخنگوی وزارت امور خارجه ند پرایس گفت: "ما در حال حاضر در نقطه بحرانی نیستیم ، یا حداقل در مورد روش های دیگر و سایر گزینه ها به طور عمومی بحث نمی کنیم ، زیرا ما هنوز چارچوبی در قالب برجام داریم که مشخص است دقیقاً چه چیزی را ارائه می دهد. ما دوست داریم ادامه کار را ببینیم. " اما ، وی افزود ، آینده توافق "به تصمیم ایرانیان بستگی دارد".