روایت گاردین از استراتژی رئیسی در سیاست خارجی
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایلنا، هشدارهای هماهنگ هفته گذشته از سوی آمریکا، اسرائیل و اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه زمان کوتاهی برای احیای برجام وجود دارد، نگرانیهای زیادی ایجاد کرده است.
بنابر گزارش گاردین، رهبران اسرائیل، طبق معمول از تهدید خودداری نمیکنند و تاکید میکنند هر روز که میگذرد، هرگونه تاخیر در مذاکرات، ایران را به بمب هستهای نزدیک میکند.
در همین رابطه وزیر امور خارجه اسرائیل مدعی شد: ما باید روشن کنیم که جهان متمدن اجازه دسترسی ایران به بمب هستهای را نمیدهد.
اما آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، محتاط تر بود. وی گفت: «ما آماده ایم که در صورت تغییر مسیر ایران به گزینههای دیگر روی آوریم. ما همچنان معتقدیم که دیپلماسی موثرترین راه است.»
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان پیشبینی کرد که مذاکرات متوقف شده به لحظهای «سرنوشتساز» نزدیک میشود.
آخرین چیزی که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا میخواهد جنگ است، زیرا سعی میکند از خاورمیانه خارج شود و بر چین تمرکز کند، در واقع این اقدام نظامی احتمالی اسرائیل علیه ایران است که منطقه را به آتش میکشد. با این حال، نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، احتمال درگیری نظامی را رد نمیکند.
ترس از جنگ جدی است، رئیسی از زمان پیروزی در انتخابات در ماه ژوئن، از پیوستن مجدد به مذاکرات وین درباره احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خودداری کرد. دولت ایران میگویند مذاکرات «به زودی» از سر گرفته میشود اما تاریخی مشخص نکرده است. به طرز شگفتآوری، باقری جایگزین عباس عراقچی در مذاکرات وین شده است.
صاحب صادقی، تحلیلگر سیاسی، مدعی است: «باقری یکی از اعضای ارشد تیم مذاکرهکننده ایران در زمان ریاست جمهوری سابق محمود احمدینژاد بود. او از مخالفان سرسخت برجام است و معتقد است برجام حقوق ملی ایران را زیر پا میگذارد و استقلال کشور را تضعیف میکند.»
ایران به شدت به شرکای تجاری جدید نیاز دارد. اما از افزایش قیمتهای بینالمللی نفت بسیار سود میبرد.
این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «دولت رئیسی بر استراتژی تمرکز کرده است که «خنثیسازی اثر تحریمها» را از طریق تقویت روابط اقتصادی با همسایگان و کشورهایی مانند روسیه و چین در اولویت قرار میدهد. وی معتقد است که ایالات متحده، مصمم به مهار ایران است و همیشه دلایلی برای حفظ تحریمها پیدا میکند، حتی اگر تمام خواستههای آن برآورده شود.»
ناظران انتظار دارند رئیسی همکاری استراتژیک با پکن را ادامه دهد. سیاست موسوم به «نگاه به شرق» همچنین روابط گستردهای را با کشورهایی مانند پاکستان که توسط ایالات متحده تحریم شده است و دولتهای مرکزی و شرقی آسیا، پیشبینی میکند.
این امر به دومین قسمت استراتژی رئیسی اشاره میکند؛ تلاشی مصمم برای ترمیم یا تقویت روابط در سراسر جهان عرب. امیرعبداللهیان اخیراً از مصر، سوریه و لبنان بازدید و با رهبران امارات دیدار کرده است. پس از ماهها مذاکرات محرمانه با عربستان سعودی به میزبانی عراق، روابط دیپلماتیک محدود ممکن است به زودی احیا شود. اگر این اتفاق بیفتد، گامی بزرگ در جهت بازتوانی ایران خواهد بود.
از طرفی هم بعید است که رئیسی وین را به صورت یکجانبه رها کند که این امر به نفع دشمنان وی خواهد بود. آنها بر جداسازی پرونده هستهای از موضوعاتی مانند موشکهای بالستیک و امنیت منطقه تاکید خواهند کرد. در همین حال، با ادامه مذاکرات، قابلیتهای هستهای ایران بطور غیرقابل انکاری گسترش مییابد. در مقطعی، رهبران سرخورده غربی ممکن است ناامید شوند و به طرح «بی» روی آورند. به نظر میرسد هیچکس نمیداند این طرح شامل چه چیزی است احتمالاً این یک خبر بد است.
از طرفی هم تندروها از هر دو طرف بیپروا راه حلهای نظامی را تبلیغ میکنند در حالی که در واقع چنین «راهحلی» مناسب نیست. جنگ با ایران؟ اینکه هنوز اتفاق نیفتاده است ولی به این معنا نیست که اتفاق نمیافتد.