پشت پرده بودجه 1/5 میلیاردی اسرائیل برای جنگ با ایران/ تل آیو از مذاکرات دلخواه تهران می ترسد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه جوان، در حالی که اعضای غربی برجام در حال فشار بر تهران برای بازگشت به میز مذاکرات هستند، منابع اسرائیلی از اختصاص بودجه 1.5 میلیارد دلاری کابینه رژیم صهیونیستی برای حمله به تأسیسات هستهای ایران صحبت میکنند.
دو روز پس از آنکه ایران اعلام کرد که مذاکرات هستهای پنج شنبه همین هفته در بروکسل از سرگرفته میشود، کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل فاش کرد تلآویو 1.5میلیارد دلار به تقویت قابلیت حمله به تأسیسات هستهای ایران اختصاص داده است. این خبر را منابع رسمی در تلآویو تأیید نکردهاند، ولی گفته شده تلآویو آن را صرف بهبود هواپیماها، گردآوری اطلاعات با ماهواره و تسلیحات خاص میکند.
دو روز پیش از این هم، خبرگزاری فرانسه از قول یک مقام امنیتی در تلآویو گزارش کرده بود که «ایران به تولید مواد لازم برای سلاح هستهای از هر زمان نزدیکتر است، اما هنور دو سال تا یک بمب اتمی فاصله دارد و ما خود را آماده تمام گزینهها و سناریوها از جمله عملیات نظامی میکنیم.»
روز سه شنبه، همزمان با افشای عامدانه تصویب بودجه ۵/۱ میلیاردی، نشریه عبریزبان «اسرائیلهیوم» در مطلبی نوشت که تلآویو خود را برای انجام یک اقدام یکجانبه با هدف متوقف کردن غنیسازی اورانیوم در ایران آماده میکند.
این نشریه به نقل از مقامهای ارشد صهیونیست گزارش کرده که تلآویو معتقد است دولت کنونی امریکا به ریاست «جو بایدن» کار خاصی برای متوقف کردن سرعت روزافزون غنیسازی اورانیوم از سوی تهران انجام نداده است. این مقامهای اسرائیلی که نامشان فاش نشده در گفتگو با این نشریه ادعا کردند: «ایران هماکنون در حال غنیسازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است، که همگان موافق هستند برای مصارف صلحآمیز نیست. امریکاییها این را کاملاً قبول دارند و وضعیت را درک میکنند، اما آنها در حال وقتکشی هستند و حرکتی انجام نمیدهند. رفتارشان واقعاً دردسر جدی برای ما ایجاد کرده است.»
دیگر مقامات رژیم صهیونیسم درباره نگرانی تلآویو از سیاست دولت بایدن درباره برنامه هستهای ایران به نشریه عاروتصشوع گفتهاند: «وضعیت واقعاً دشوار است، هم از نظر چیزی که دولت بایدن به ارث برده و هم از نظر نبود جدیت جهانی برای مقابله با ایران.» این منابع گفتهاند که کارشناسان و مقامهای امنیتی رژیم صهیونیستی همعقیده هستند که تلآویو نباید غنیسازی اورانیوم ایران در سطوح بالا را بپذیرد. افشای تخصیص این بودجه همزمان با رایزنیها برای از سرگیری مذاکرات وین در آستانه ملاقات رهبران رژیم صهیونیستی با امریکا و روسیه انجام میشود. «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دو شنبه شب به وقت تهران برای گفتگو با ایران قبل از برگزاری مذاکرات وین همچنین درباره برجام اعلام آمادگی کرد. بورل درباره نشست بروکسل گفت: «اگر آنها نیاز دارند قبل از نشست وین، با من یا دیگران گفتگوهای دوجانبه داشته باشند من این کار را انجام خواهم داد، چون وظیفهام است.»
همزمان «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بامداد سه شنبه به وقت تهران با «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه امریکا در واشنگتن دیدار و رایزنی کرد، گفت: «ما دستور کار وسیعی از مسائل مهم از جمله ایران را در پیش داریم.»در این دیدار، بلینکن نیز درباره اقدامات آژانس اتمی درخصوص ایران گفت: «آژانس نقش کاملاً واضح و مهمی در نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران دارد.»تنها چند ساعت پس از دیدار بلینکن- گروسی، سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز در خصوص مذاکرات احیای برجام اعلام کرد که واشنگتن نسبت به مذاکرات برجامی با ایران بدبین نیست، اما این گفتگوها نمیتواند بهطور نامحدود ادامه یابد.
وزارت خارجه قطر روز دو شنبه با انتشار بیانیهای اعلام کرد که وزیر خارجه این کشور با «رابرت مالی» نماینده ویژه امریکا در امور ایران و در ارتباط با مسائل منطقه از جمله ایران دیدار و گفتگو کرده است. رابرت مالی پیشتر، در پیامی توئیتری گفته بود: «من منتظر سفرم به امارات، قطر و عربستان سعودی از ۱۵ تا ۲۱ اکتبر (۲۳ تا ۲۹ مهر) هستم تا به بررسی موضوعات منطقهای و تلاشمان برای مذاکره درباره بازگشت دوجانبه به برجام بپردازیم.»
ترس تلآویو از مذاکرات دلخواه ایران
کابینه جدید رژیم صهیونیستی به نخستوزیری نفتالی بنت، از زمان آغاز به کار در ماههای اخیر، تلاش خود را به کار گرفته تا با فرستادن مقامهای مختلف به ایالات متحده و کشورهای امضاکننده برجام، از احیای توافق هستهای ایران جلوگیری کند. در این میان به نظر میرسد اکنون که ایران و طرفهای غربی بیش از هر زمان دیگری آمادگی خود را برای آغاز مذاکرات احیای برجام اعلام کردهاند، تلآویو در تلاش است برجام به شکل موردنظر ایران مورد بحث قرار نگیرد. با این حال، برخی ناظران نیز حدس میزنند که افزایش تهدیدها در تلآویو برای ماجراجویی علیه ایران، ممکن است به منظور کاهش سقف مطالبات ایران در وین انجام شده باشد که در دولت ابراهیم رئیسی افزایش یافته است.
سناریوی دیگری نیز مطرح است. اختصاص بودجه برای حمله به برنامه هستهای ایران سه روز پس از پایان سفر «لاپید»، وزیرخارجه رژیم صهیونیستی به واشنگتن و دیدار با مقامات امنیت ملی و وزارت خارجه امریکا اعلام شده است. در جریان آن سفر لاپید با اشاره به دیدار خود با مقامهای امریکایی، گفته بود که در این دیدارها درباره ضرورت در نظر گرفتن طرح جایگزین برجام گفتگو کرده است، اما پس از پایان آن، «سییونی بن مناخیم»، تحلیلگر امور خاورمیانه گفت: «لاپید بعد از ملاقات با مسئولان مختلف امریکایی دست خالی به اسرائیل بازگشت.» از این رو به نظر میرسد که شکست سفر مقامات سیاست خارجی رژیم صهیونیستی به واشنگتن باعث شده در تلآویو ادعای تصویب بودجه حمله به تأسیسات هستهای ایران مطرح شود.
هزینههای گزاف حمله به ایران
نماینده دائم ایران در سازمان ملل هفته قبل در نامهای به شورای امنیت، نسبت به هرگونه محاسبه اشتباه و ماجراجویی احتمالی نظامی رژیم اسرائیل علیه ایران از جمله برنامه هستهای آن هشدار داد. در این نامه، به دلیل ملاحظات دیپلماتیک که تهران همیشه مد نظرمی گیرد، اشارهای به پاسخ احتمالی ایران نشده، ولی فرماندهان نظامی ایران همواره نسبت به هرگونه ماجراجویی تلآویو هشدار دادهاند.
حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اردیبهشت ماه امسال به اسرائیل هشدار داده بود که «اولین ضربه میتواند آخرین ضربه باشد». علاوه بر این، متحدان منطقهای ایران نیز بخشی از سناریوی رویارویی احتمالی با تلآویو خواهند بود. موازی با انتشار خبر تخصیص بودجه ۵/۱ میلیارد دلاری یک مقام ارشد نظامی تلآویو که نامی از او برده نشده، به خبرگزاری فرانسه گفت ارتش اسرائیل آماده مقابله با روزی ۲ هزار موشک حزبالله میشود، سناریویی که نشان میدهد اسرائیلیها چندان از عواقب اجرای چنین اقدامی بیاطلاع نیستند. خبرگزاری فرانسه به نقل از این مقام گفت: «اسرائیل نمیخواهد با حزبالله لبنان وارد جنگ شود، اما در صورت منازعه از خود دفاع میکند.» با این حال، ماجراجویی تلآویو علیه ایران، حتی بسیار فراتر از پاسخ حزبالله خواهد بود. جدی شدن بحثها درباره ماجراجویی رژیم صهیونیستی علیه تأسیسات هستهای ایران، یک بار هم در سال ۱۳۹۱ اتفاق افتاد و باعث گمانهزنیهای مختلف درباره عواقب آن شد.
در مرداد ۱۳۹۱ وقتی اختلافات ایران با غرب در موضوع هستهای اوج گرفته بود، کانال ۱۰ تلویزیون اسرائیل به عواقب احتمالی حمله اسرائیل به ایران پرداخت و در گزارشی نوشت که مسئولان بلندپایه ایرانی تهدید کردهاند که در صورت مواجهه با حمله اسرائیل، پاسخی ناگوار و دردناک به آن خواهند داد و تأکید کردهاند که اسرائیل به خوبی میداند که در صورت وقوع این حمله به چه سرنوشتی دچار میشود. همچنین پیشتر فارینپالیسی در گزارشی درباره تهدیدات مقطعی تلآویو علیه ایران گفته بود: «مقامات اسرائیل خود نیز میدانند که از توانمندی لازم برای ضربه وارد کردن به برنامه هستهای ایران برخوردار نیستند.
حمله به ایران نه تنها سبب مشروعیت بخشیدن به برنامه هستهای این کشور خواهد شد، بلکه روند آن را نیز تسریع خواهد بخشید.» مضاف بر آن اشاره مقامات صهیونیستی به آمادگی برای مقابله با ۲ هزار موشک حزبالله لبنان خود بیش از هر چیز گویای آن است که هرگونه تجاوز نظامی تلآویو علیه ایران در واقع موجودیت تلآویو را به دلیل واکنشهای مقاومت با تهدید جدی روبهرو خواهد ساخت. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، اسرائیل برای حمله نظامی به برنامه هستهای ایران با مشکلات مختلفی از جمله برد، تعداد اهداف و ماهیت آنها مواجه است. «داگلاس بری»، عضو ارشد انستیتوی بینالمللی مطالعات استراتژیک و متخصص در حوزه امور نظامی هوافضا، معتقد است که جنگندههای اسرائیلی نه تنها باید از پس ورود به فضای ایران و خروج از آن بربیایند، بلکه باید سوخت لازم برای تأمین زمان پرواز بر فراز اهداف در طول عملیات را داشته باشند که تأمین این میزان سوخت برای جنگندههای مهاجم در آسمان پهناور ایران تقریباً غیرمحتمل است.