پشت پرده سفر رئیس آژانس به تهران

در حالی که تهران و قدرت های جهانی برای ازسرگیری مذاکرات بر سر احیای توافق هسته ای 2015 آماده می شوند، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه گفت، گروسی، "احتمالا به زودی" به ایران سفر خواهد کرد.

سعید خطیب زاده در نشست خبری هفتگی خود گفت: گروسی برای سفر به تهران دعوت شده است. تاریخی در این زمینه تعیین شده و منتظر پاسخ وی به تاریخ مشخص شده هستیم. او احتمالا به زودی به ایران سفر خواهد کرد.

وی افزود: ان‌شاءالله گروسی در این سفر با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه  و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار خواهد کرد.

بر اساس گزارش رویترز خطیب زاده روشن نکرد که آیا سفر گروسی قبل از نشست هفته آینده شورای حکام با حضور 35 کشور عضو آژانس  انجام می شود یا خیر، اما فارغ از این مسئله، برخی کارشناسان معتقدند، «دعوت از گروسی به خودی خود سیگنالی سازنده از سوی تهران است که می‌تواند احتمال صدور قطعنامه‌ را کاهش دهد».

به ادعای این خبرگزاری، تنش بین تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر مسائل حل‌نشده می‌تواند مذاکرات درباره توافق هسته‌ای گسترده‌تر بین تهران و قدرت‌ها را که قرار است در 29 نوامبر از سر گرفته شود، مختل کند.

هرچند به باورکارشناسان صدور قطعنامه در آستانه مذاکرات وین «اقدامی غیرسازنده» خواهد بود که بعید است کشورهای غربی در این شرایط، «ریسک ایجاد اختلال در مذاکرات حساسی که قرار است از ۲۹ نوامبر آغاز شود را بپذیرند».

به نوشته رویترز، آژانس بین المللی انرژی اتمی مستقر در وین با تایید دعوت از گروسی در بیانیه ای اعلام کرد که «تاریخ این سفر در حال نهایی شدن است».

پس از اینکه تهران در 12 سپتامبر با تمدید نظارت بر برخی فعالیت‌های هسته‌ای موافقت کرد و گروسی را برای گفت‌وگو درباره موضوعات باقی‌مانده به تهران دعوت کرد، قدرت‌های غربی در سپتامبر برنامه خود برای صدور قطعنامه شورای حکام در انتقاد از ایران را لغو کردند.

با این حال قدرت‌ها همچنان خواستار اقدام ایران در مورد دو موضوع [ادعایی] اصلی هستند؛ توضیح ردپای اورانیوم یافت شده در سه سایت اعلام نشده، و اجازه دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کارگاه ساخت قطعات سانتریفیوژ کرج (TESA)‌ برای جایگزینی دوربین‌های نظارتی آژانس در آنجا.

تسا در ماه ژوئن قربانی خرابکاری آشکاری شد که در آن یکی از چهار دوربین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آنجا نابود شد. ایران «رسانه ذخیره‌سازی اطلاعات» آن دوربین را [به دلیل تحقیقات جاری درباره حادثه] پس نداده است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است که از ایران خواسته است تا درباره آن توضیح دهد.

مذاکرات برای نجات این پیمان که در آوریل آغاز شده بود، پس از انتخاب ابراهیم رئیسی رئیس جمهور جدید ومحافظه‌کار ایران در ژوئن متوقف شد.

علیرغم شش دور گفتگوهای غیرمستقیم، تهران و دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، هنوز در مورد اینکه چه گام هایی باید برداشته شوند و چه زمانی باید توافق را حفظ کنند، اختلاف نظر دارند. اختلافات اصلی بر سر این است که تهران چه محدودیت های هسته ای را می پذیرد و واشنگتن چه تحریم هایی را حذف خواهد کرد.