عذرخواهی انگلیس پس از سه دهه / ماجرای گروگانگیری مسافران "بریتیش ایرویز" چه بود؟

یورونیوز گزارش داد، دولت انگلیس روز سه‌شنبه بابت اینکه در سال ۱۹۹۰ و پیش از حمله صدام به کویت به شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز در خصوص این وضعیت بحرانی هشدار نداده بود، عذرخواهی کرد.

پرواز ۱۴۹ شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز در روز ۲ اوت سال ۱۹۹۰ در کویت به زمین نشست؛ اما این فرود همزمان بود با هجوم نیروهای عراقی تحت امر صدام به این هواپیما و موجب شد نیروهای عراقی برخی از ۳۶۷ مسافر این پرواز و خدمه آن را برای بیش از چهار ماه به اسارت بگیرند.

در نهایت البته این گروگان‌گیری به پایان رسید و مسافران و خدمه پرواز توانستند به کشور خود باز گردند؛ اما مسافران آن پرواز مدت‌هاست که در پی یافتن پرسش این پاسخ هستند که لندن چه زمانی از وقوع حمله نیروهای عراقی به کویت مطلع بوده و چرا این موضوع را به اطلاع شرکت هواپیمایی نرسانده تا جان این مسافران اینگونه به خطر نیفتد. همچنین با وجود گذشت بیش از سه دهه از زمان این اتفاق بسیاری معتقدند انگلیس نیروهای ویژه خود را در آن پرواز و در میان مسافران به کویت فرستاده و به همین دلیل هم هواپیما با وجود خطر احتمالی همچنان در فرودگاه کویت به زمین نشسته است.

لیز تراس، وزیر امور خارجه انگلیس روز سه‌شنبه ۲۳ نوامبر در پارلمان این کشور جزئیات بیشتری در این خصوص ارائه داد و تایید کرد که سفیر انگلیس در کویت در حدود نیمه شب ۲ اوت ۱۹۹۰ گزارش‌هایی برای لندن در خصوص تهاجم نیروهای عراقی به کویت ارسال کرده است.

وقتی این پیام‌ها بین نهادهای مختلف بریتانیایی در حال پخش بوده، پرواز شماره ۱۴۹ هنوز روی هوا بوده و در صورتی که این موضوع به خلبان و کادر پرواز اطلاع داده می‌شد بحران گروگانگیری مسافران اتفاق نمی‌افتاد.

با این حال خانم تراس تایید کرد که متن تماسی که سفیر با لندن داشته هنوز تا به امروز هرگز به صورت عمومی افشا نشده است. تراس در ادامه به عنوان وزیر امور خارجه بابت این موضوع عذرخواهی کرد و افزود: «من عمیق‌ترین همدردی خود را با کسانی که در آن پروازه بازداشت شده و مورد بدرفتاری قرار گرفتند ابراز می‌کنم.»

آن پرواز به دلیل مشکلات فنی با تاخیر به هوا پرید و ساعت یک و ۱۳ دقیقه بامداد در فرودگاه کویت فرود آمد. حدود ۴۵ دقیقه بعد فرودگاه شهر از سوی نیروهای عراقی بسته شد.

تراس در بخش دیگری از صحبت‌هایش تاکید کرد که گزارش‌های رد و بدل شده نشان می‌دهد که سفیر در مورد ابعاد تهاجم عراق نامطمئن است و در آن زمان هیچ روشی برای هشدار به خطوط هوایی و پروازهای در معرض خطر وجود نداشت. با این حال تراس گزارش‌های قبلی را مبنی بر اینکه هیچ نیروی ویژه‌ای از سوی انگلیس در آن پرواز حضور نداشته، تایید کرد.

شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز همواره اتهامات مربوط به سهل‌انگاری، توطئه و یا پنهان‌کاری در ماجرای این پرواز را رد کرده است. این شرکت روز سه‌شنبه و پس از صحبت‌های تراس در بیانیه‌ای گفت: «اسناد و گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهد که بریتیش ایرویز هشداری در خصوص احتمال وقوع این تهاجم دریافت نکرده بوده است.»

با این حال یکی از مسافران به نام بری منرز می‌گوید عذرخواهی وزارت امور خارجه را نپذیرفته و این ادعا که هیچ نیروی ویژه‌ای از سوی دولت بریتانیا در پرواز حضور نداشته‌اند را هم غیر واقعی می‌داند.

منرز می‌گوید: «پس آنها چه کسانی بودند که در پرواز حضور داشتند؟ اعضای یک تیم راگبی؟ از ظاهر آن افراد مشخص بود که افراد عادی نیستند. فقط کافی بود به آنها نگاه می‌کردید. من می‌دانم که آنها سرباز بودند.»

اوایل امسال کتابی با عنوان عملیات اسب تروآ در خصوص ماجرای پرواز شماره ۱۴۹ شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز منتشر شده که ادعا می‌کند لندن به صورت آگاهانه جان مسافران را برای استفاده از این پرواز برای اعزام ماموران مخفی با تاخیر در برخاستن از زمین و اعزام به کویت با خطر رو به رو کرده است. با این حال مقام‌های دولتی انگلیس همچنان این ادعا را رد می‌کنند.