واکنش صادق کوشکی به پیشنهاد امیرعبداللهیان به کنگره آمریکا / «بیانیه سیاسی» یا مشابهش، تضمین محسوب نمی‌شود
محمدصادق کوشکی در تحلیل خود از روند مذاکرات وین، عنوان کرد: «واقعیت این است که مذاکرات وین برای ما دستاورد خاصی را به همراه نخواهد داشت، به دلیل اینکه امریکایی‌ها حاضر نیستند که امتیازات و تضمین‌های واقعی به ما دهند و اصلا حاضر نیستند تعهداتی را بپذیرند. در واقع الگوی آن‌ها برجامی یک طرفه با انبوهی از تعهدات برای ایران و عدم تعهدات برای طرف‌های غربی است، همان چیزی که در برجام غربی شاهد بودیم.»
وی ادامه داد: «آن‌ها دنبال همان متن اولیه برجام هستند که اجرای تعهدات را برای دولت ایران الزامی و بر اساس قطعنامه 2231 از طریق مکانیسم ماشه آن را تضمین می‌کند، ولی بر اساس متن برجام، تعهدات امریکا و اروپایی‌ها داوطلبانه است و الزامی برای انجامش وجود ندارد. به همین خاطر امریکایی‌ها می‌خواهند خطایی که در خروج از برجام انجام دادند و خود را از به کار بردن مانیسم ماشه محروم کردند را جبران کنند. چراکه امریکا وقتی داخل برجام بود، می‌توانست مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کند اما وقتی از برجام بیرون رفت این امکان را از دست داد. آن‌ها می‌خواهند بدون دادن هزینه و امتیاز دوباره وارد برجام شوند. یعنی عملا یک برنامه اقدام مشترکی به نام برجام تدوین شده است که نسخه اصلی‌اش هم به نفع امریکایی‌ها بود.»
این استاد دانشگاه تهران افزود: «امریکا در زمان ترامپ خطای بزرگی انجام داد و از برجام خارج شد، حال دوباره می‌خواهند برگردند چون بولتن درون برجام، امتیازات متعددی به امریکایی‌ها می‌دهد و برای‌شان هزینه ندارد. آن‌ها می‌خواهند هر زمان که خواستند خارج و وارد شودند. طبیعتا ما متعهد به تعهدات برجامی بودیم ولی هیچ دستاوردی نداشتیم. الان زمان این است که تکلیف روشن شود که اگر امریکایی‌ها می‌خواهند به برجام بازگردند، باید ضمانت‌های جدی و امتیازاتی دهند، ولی آن‌ها به دنبال این نیستند و نمی‌خواهند. به همین دلیل هم عملا اتفاقی رخ نخواهد داد. امریکا بیرون برجام باقی خواهد ماند، ما درون برجام هستیم اما الزامی برای اجرای تعهدات برجامی نخواهیم داشت. و فکر می‌کنم نتیجه مذاکرات چیزی ورای این قضیه نخواهد بود.»
کوشکی درباره پیشنهاد امیرعبداللهیان مبنی براینکه کنگره آمریکا در مورد تعهد خود به توافق هسته‌ای با تهران «بیانیه سیاسی» ارائه کند، گفت: «من مصاحبه ایشان را نخوانده‌ام ولی ساز و کار تضمین، یک ساز و کار مشخصی است. بدان معنا که هر کشوری اگر بخواهد در یک برنامه بین‌المللی مثل برجام تضمین دهد، ساز و کار مشخصی دارد. یعنی ما بایستی از امریکایی‌ها بر اساس ساختار کنگره و سنا و نسبتی که این دو با دولت امریکا دارد، تضمین بخواهیم. تضمین‌هایی که دولت‌های فعلی و آینده آمریکا ملزم به رعایتش باشند. همچنین در مورد فرانسه یا انگلستان و نسبتی که دولت با پارلمان دارد. از هر کدام از آن‌ها که بخواهیم تضمین بگیریم، بستگی به قانون اساسی و ساختار حکومتی متفاوتی است که دارند و این هیچ نسبتی با بیانیه یا موارد مشابهش ندارد.»
این فعال سیاسی اصولگرا با بیان اینکه اگر قرار بر تضمین باشد، باید بر اساس قوانین داخلی هر کشور که قدرت، ساختار و تعهدات دولت‌ها را مشخص می‌کند، گرفته شود، گفت: «بیانیه سیاسی یا مشابهش، تضمین محسوب نمی‌شود چون بار حقوقی ندارد. برای گرفتن تضمین در سطح بین‌المللی از کشور‌هایی مثل امریکا، فرانسه، آلمان و انگلستان به عنوان طرف‌های برجام، بایستی بر اساس ساختار قدرت و قانون اساسی کشورها تضمین گرفته شود، تضمینی که دولت‌های فعلی و آینده ملزم به رعایت تعهدات برجامی باشند. این هیچ ربطی به بیانیه سیاسی یا امثالهم ندارد چراکه تضمین بر اساس ساز و کاری که ذکر کرده‌ام معنا می‌دهد.»
