آخرین خبر از دور هشتم مذاکرات وین/ چه زمانی توافق امضا می شود؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه ایران، رقبای جهانی امریکا مانند چین و روسیه پایان یکجانبه‌گرایی امریکا درخصوص پرونده ایران را مطالبه می‌کنند تا مانع از بلندپروازی‌های سیاسی این کشور شوند؛ چرا که این بلندپروازی یادآور دوران هژمونیک امریکاست که دوران آن دیگر به پایان رسیده است.
دوستان امریکا نیز به دلیل زیر سؤال رفتن استقلال کشورشان در مبادلات با ایران و همچنین متضرر شدن از تحریم‌ها تلاش دارند تا امریکا را برای رسیدن به توافق با ایران تشویق کنند. صحبت‌های سفیر کره جنوبی از ضرر کلان این کشور از تحریم‌های امریکا که به دلیل محدود شدن واردات این کشور به تهران رخ داده است تنها قسمتی از کوه یخ اعتراضاتی بود که از اردوگاه دوستان امریکا دیده شد.
اعترافات پی در پی دولتمردان امریکایی به شکست در مقابل ایران، شکاف در تیم رابرت مالی و استعفای تعدادی از هیأت همراه وی در وین و آمارهای جهانی از روند رو به رشد وضعیت اقتصادی ایران این مهم را اثبات می‌کند که امریکا چاره‌ای ندارد تا به سمت کرنش در مقابل جمهوری اسلامی ایران قدم بردارد. اما با وجود این ساکنان امریکایی هتل ماریوت در وین هر بار با سناریویی تلاش دارند تا با فرار رو به جلو، بازی رسانه‌ای و انداختن توپ در زمین ایران از تن دادن به تعهدات خود و رفع نگرانی‌های تهران و سایر کشورها جلوگیری کنند.
امریکا باید در موضوعات اساسی تصمیم بگیرد
در همین خصوص خبرها نیز حکایت از همین موضوع دارد که علی رغم پیشرفت‌ها در مذاکرات رفع تحریم، امریکایی‌ها در برخی موضوعات اساسی و مهم تصمیم نهایی را نگرفته‌اند. یک منبع نزدیک به مذاکرات خبر داد: مباحث در مورد چند موضوع باقیمانده در جریان است. این منبع نزدیک به مذاکرات وین در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار روزنامه ایران در وین گفت: مذاکرات در روزهای گذشته به شکل فشرده ادامه داشته و همچنان هم مباحث در مورد چند موضوع باقیمانده در جریان است.
این منبع نزدیک به مذاکرات می‌گوید: هرچند اختلاف نظرها بسیار کاهش یافته، اما هنوز معدود موضوعاتی باقی مانده که به گفت‌وگوی بیشتری نیاز دارد. این منبع نزدیک به مذاکرات تأکید کرد: موضوعات باقیمانده از اهمیتی اساسی برخوردار هستند و تا زمانی که طرف‌های غربی در مورد این چند موضوع مشخص تصمیم‌گیری نکنند، نمی‌توان از نهایی شدن متن سخن گفت. مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه و از اعضای تیم مذاکراتی رفع تحریم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه ایران در وین در پاسخ به اینکه مذاکرات چگونه پیش می‌رود، گفت: مذاکرات به صورت زیگزاگی است و عقب جلو می‌رود اما برایند آن مثبت است. سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز در تحلیل فضای مذاکرات گفت: گفت‌وگوها پیشرفت‌های بسیار قابل توجهی داشته است. البته دامنه و تعداد موضوعات کاهش جدی یافته، ولی موضوعات باقیمانده سخت‌ترین، کلیدی‌ترین و جدی‌ترین موضوعاتی هستند که باید حل شود. وی همچنین با تأکید بر اینکه دولت بر سر حقوق ملت ایران مصالحه نخواهد کرد، گفت: اگر در همین دو سه موضوع باقیمانده تعهد طرف مقابل را در عمل ببینیم قطعاً می‌توان گفت ما وارد فاز نهایی سازی توافق می‌شویم. هنوز منتظر تصمیمات اروپا و امریکا هستیم و هنوز آن اراده را در آنها ندیدیم.
تحریم‌ها با هر برچسبی باید برداشته شود
«محمد مرندی» تحلیلگر و کارشناس سیاسی حاضر در وین بر لزوم برداشته شدن همه تحریم‌های ایران در نتیجه توافق احتمالی در پایتخت اتریش و راستی‌آزمایی آن تأکید کرد. وی در این خصوص به پرس تی‌وی گفت: مسأله اصلی که ایرانی‌ها به دنبال آن بوده‌اند، این حقیقت است که قوانین مختلف که توسط امریکا تصویب شده و تحریم‌های مختلفی که توسط ایالات متحده تحت عناوین مختلف تصویب شده، همه اینها که بخشی از کارزار فشار حداکثری بوده‌اند باید برداشته شوند چه به برنامه هسته‌ای مرتبط باشند یا به اتحادهای منطقه‌ای ایران یا توانایی‌های دفاع موشکی ایران یا نقض ادعایی حقوق بشر که البته نهایت طنز از سوی کشورهای غربی است که خود کشورهای منطقه ما را یکی پس از دیگر ویران کرده‌اند.
وی در ادامه تصریح کرد: همه تحریم‌ها باید به دو دلیل برداشته شود؛ یکی این که مقام‌های امریکایی اذعان کرده‌اند بخصوص در دوران رژیم ترامپ که همه اینها بخشی از کارزار فشار حداکثری است تا ایران را وادار کنند تغییرات در توافق هسته‌ای را بپذیرد، پس به رغم آن که می‌گویند درباره برنامه دفاع موشکی ایران یا چیز دیگری است، در واقعیت مرتبط با برجام و برنامه هسته‌ای است و همه این تحریم‌ها نقض توافق هسته‌ای است زیرا در توافق هسته‌ای، امریکا و متحدان غربی‌اش نه تنها قرار است رژیم تحریم‌ها را پایان دهند و اجازه دهند تجارت ایران به حالت عادی بازگردد بلکه آنها در واقع قرار است آن را تسهیل کنند و این تحریم‌ها مانع این اتفاق می‌شوند.
مذاکره با امریکا منشأ هیچ گشایشی نیست
با وجود فرایند زیگزاگی مذاکرات روز گذشته اخباری هیجانی و کذب در فضای مجازی منتشر شده بود که بر اساس آن ادعا می‌شد وزیر امور خارجه کشومان قرار است به تیم مذاکره کننده ایران در وین بپیوندد و احتمالاً توافق به سرعت نهایی شود. در واکنش به این مسأله خبرگزاری ایرنا خبر داد حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای سفر به وین ندارد و وی قرار است هفته آینده عازم آفریقا شود.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز در توئیتی نوشت: مذاکرات وین از ابتدا میان ایران و ۱+۴ و نماینده اتحادیه اروپایی در جریان بوده و این مسیر بدون تغییر تا حصول نتیجه ادامه خواهد داشت. مذاکره با امریکا به دلیل آنکه منشأ هیچ گشایشی نخواهد بود در دستور کار هیأت مذاکره کننده ایران نیست.
فرار امریکا از منطق ساده مذاکرات
منطق مذاکرات رفع تحریم منطق پیچیده‌ای نیست. به این معنا که امریکا باید به همان تعهدات حداقلی خود که طبق برجام به ایران داده است بازگردد و خواسته‌های فرابرجامی خود را کنار بگذارد. این مسأله بدون کنار گذاشتن سیاست‌های اجرا شده در دولت دونالد ترامپ محقق نمی‌‍شود. یعنی امریکا باید از هر تحریمی که با بهانه‌های گوناگون در بازه زمانی ۲۰۱۵ تاکنون علیه جمهوری اسلامی ایران وضع کرده است، دست بکشد و طبق مکانیزمی مشخص راستی آزمایی رفع مؤثر تحریم‌ها را برای اطمینان خاطر از این موضوع مهم مد نظر قرار دهد.
تضمین این رخداد نیز باید علاوه بر تضامین نوشتاری و گفتاری به صورت ذاتی در توافق لحاظ گردد تا ایران توانایی بازگشت‌پذیری سریع در صورت بدعهدی مجدد دشمن را در اختیار داشته باشد. این اتفاق می‌تواند ریسک ایالات متحده برای بدعهدی مجدد را بالا ببرد. پذیرش این منطق ساده می‌تواند تا حدودی توازن تعهدات را در برجام بوجود آورد و ضامن شکل‌گیری توافقی پایدار و باثبات گردد.
