آخرین فرصت برای پایان دادن به تنش آمریکا و چین

تلاش برای مدیریت بحران

جو بایدن در آستانه نخستین دیدار رو در روی خود با شی جین پینگ، همتای چینی اش هرآنچه را که از رهبران پکن انتظار داشت بر زبان آورد و تاکید کرد که هدف ایالات متحده جلوگیری از وقوع جنگ میان دو بازیگر است. بایدن در نشست تاریخی اش با شی گفت چین و آمریکا مسئولیت مشترک دارند تا بدینگونه نشان دهند که می توانند اختلاف های خود را مدیریت کرده و از تبدیل شدن تنش ها به درگیری تمام عیار جلوگیری و راه هایی برای همکاری در باب موضوع های فوری جهانی که نیازمند همکاری متقابل هستند، بیابند.

پیش از برگزاری این نشست، شی جین پینگ اذعان کرده بود که این دیدار تاریخی در شرایط پرتنش حاکم در کانون توجه ها است. به گفته رئیس جمهوری چین، در حال حاضر روابط دو کشور برای جهان بسیار با اهمیت است چرا که آنچه در جریان است مرتبط و محدود به منافع دو بازیگر و ملت نیست.شی در ادامه افزود: ما به عنوان رهبران دو کشور بزرگ بایستی مسیر مناسبی را برای آمریکا و چین ترسیم کنیم؛ مسیر درستی را برای روابط دو جانبه در آینده یافته و روابط خود را ارتقا دهیم.

امیدی به پایان تنش نیست!

به باور ناظران، احتمالا جاه‌طلبی‌های اقتصادی و نظامی در ظاهر می تواند مانع از رویارویی دو قدرت شوند اما در شرایط کنونی که روابط آمریکا و چین در پایین ترین سطح خود در دهه های اخیر قرار دارد، هرکدام از مانورها می تواند دو بازیگر را درگیر جنگی تمام عیار و پرهزینه کند.از همین رو بایدن و تیم همراش به صراحت اعلام کرده اند خواهان پایان تنش و جلوگیری از وقوع نبردی تمام عیار هستند.

پیش از این نشست نیز مقام های آمریکا تکرار کردند که هدف از دیدار بایدن با « شی» تعریف سقفی برای روابط با پکن است، این عبارت بدین معنا است که روابط دو بازیگر بیش از این نمی تواند گسترش یابد.

مقام های آمریکایی حقیقتا انتظار ندارند که اختلاف واشنگتن و پکن در جریان دیدار روز دوشنبه و یک روزه حل و فصل شود. با این همه بسیاری امید دارند رایزنی مستقیم رهبران پکن و واشنگتن زمینه را برای پایان یافتن سوء تفاهم های که می تواند وضعیت را از کنترل خارج کند، هموار نماید.

در شرایط کنونی ایالات متحده با احتیاط فعالیت های تحریک آمیز پکن در اطراف جزیره تایوان را به نظاره نشسته و به دنبال نشانه هایی از نیت شی جین پینگ است.به باور تحلیلگران، چین تا به امروز گامی برنداشته که نشان از تمایلش مبنی بر حمله نظامی به تایوان و تصرف این سرزمیندر راستای سیاست چین واحد باشد.

همزمان در واشنگتن نیز در باب بی اهمیت بودن جدول زمانی حرکت تحریک آمیز پکن اجماع نظر حاصل نشده است. با این همه به باور بسیاری از ناظران خط قرمز های اصلی که عبور از آنها می توانند واکنش های نظامی تندی را به همراه داشته باشند را می توان از اطلاعات رد و بدل شده در جریان رایزنی های رهبر دو قدرت یافت.

بهانه‌ای مشترک برای دیدار

یکی از مقام های ارشد کاخ سفید پیش از این در باب این دیدار گفته بود که رایزنی های میان بایدن و شی با هدف انتشار بیانیه ای مشترک برگزار نشده است، هدف از این دیدار بی سابقه رسیدن به درک بهتر از اولویت های یکدیگر و کاستن از باورهای غلط است. پکن نیز پیام های مشابهی را مخابره کرده است. سخنگوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه اعلام کرد که چین امیدوار است که دو کشور بتوانند اختلاف های میان خود را به درستی مدیریت کرده، همکاری های دوجانبه سودمند را ترویج و از سوء تفاهم ها و محاسبه های نادرست جلوگیری کنند.

آن‌گونه که خبرگزاری سی ان ان به نقل از ناظران نوشته انتظارها از دیدار این دو رهبر کم است بالاخص در شرایطی که رقابت میان دو قدرت بزرگ در باب مقوله هایی چون تایوان، جنگ در اوکراین، فعل و انفعال های کره شمالی، انتقال فن آور و شکل دهی به نظم جهانی با یکدیگر به شکلی جدی اختلاف نظر دارند. از همین رو شاید تنها نقطه مشترک واقعی دو رقیب برای حضور در این نشست، امید اندکشان به آنچه ممکن است حاصل شود، باشد.