کنایه های صریح عباس عبدی: هرکسی که معترض است، مزدور نیست /نقش دشمن خارجی در اعتراضات اخیر یک نقش فرعی است

بدگمانی سیاسی لزوما به معنای آن نیست که همه آنچه که فکر می‌کنند توهم و خیال است چه بسا مواردی هم درست است، ولی دیدن بخشی از واقعیت و ندیدن بخش دیگر نیز مصداقی از بدگمانی است.

برای نمونه اینکه بیگانگان در جریانات اخیر ایران فعال هستند، تردیدی نیست و حتی می‌توان گفت که این حضور مداخله‌جویانه بی‌نظیر است و در این هم بحث چندانی نیست، ولی فرد بدگمان، اعتراضات را به کلی به حضور خارجی تقلیل می‌دهد، درحالی که بیگانگان نیز در زمینی دانه‌ریزی می‌کنند که قابلیت کشت داشته باشد و اهمیت موضوع وجود همین زمین و استعداد آن برای محصول‌دهی است. 

مشکل امروز ما این است که بدگمانی ما را به بیراهه می‌برد و از درک واقعیت دور می‌کند. بدگمانی باید با دو گزاره مهم اصلاح شود؛ اول، وجود زمینه‌های مساعد برای معترض شدن مردم و دوم، بی‌توجهی تاریخی و بی‌نیازی از شناخت این پدیده از سوی حکومت .

در میان این دو واقعیت، حضور و دخالت بیگانگان امری فرعی محسوب می‌شود که حتی اگر دخالت هم نکنند، دیر یا زود بحران داخلی به نحو دیگری خود را نشان خواهد داد. این به معنای نادیده گرفتن نقش عامل خارجی نیست، بلکه به معنای توجه به اهمیت عینی هر عامل است. این مثل آن است که ما چند مواد آتش‌زا را در یک جا انبار کنیم و ملاحظات امنیتی را به کلی نادیده بگیریم، درحالی که هر اتصال برقی یا بی‌احتیاطی کوچک یک نفر یا حتی تعمد دیگران می‌تواند آن انبار را منفجر کند. مساله اصلی مانع شدن از وجود و شکل‌گیری چنین انبارهایی است.

راه‌حل مواجهه با اعتراضات اخیر، دور شدن از بدگمانی افراطی است. این به معنای خوش‌خیالی نیست، بلکه به معنای التزام داشتن به تحلیل علمی و شواهد روشن از رفتار مردم است. نمی‌توانیم هر کسی که معترض است را یا مزدور خطاب کنیم، یا فریب‌خورده. چنین رویکردی ممکن است بحران را تعمیق و معترضان را عصبانی‌تر کند.