بشار اسد و پسرعموها؛ معمایِ جدید پیش روی آمریکا

به گزارش اقتصادنیوز، بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه رسما به آغوش اعراب بازگشت. پس از بیش از ده سال انزوا، او در اجلاس سران اتحادیه عرب در جده به گرمی مورد استقبال رهبران منطقه قرار گرفت.

معمایی پیش روی آمریکا

تحلیلگران بر این باورند که این بازگشت غیر قابل تصور به سان معمایی برای ایالات متحده است که همچنان با عادی سازی روابط با این کشور مخالف است اما نتوانسته شرکای عرب خود را از احیای روابط با دمشق بازدارد.

آنگونه که الجزیره نوشته، مقام های آمریکایی گفته اند اگرچه از عادی سازی روابط با سوریه حمایت نمی کنند اما روابط احیا شده می تواند اهداف مورد نظر واشنگتن چون گسترش دسترسی بشردوستانه به مناطق درگیری، مبارزه با گروه تروریستی داعش، کاهش نفوذ ایران و مقابله با قاچاق را محقق کند.

مونا یعقوبیان، معاون مرکز خاورمیانه و شمال آفریقا و فعال در موسسه صلح ایالات متحده در این باره گفت که موضع ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری بایدن منعکس کننده چالشی دشوار، سخت و پیچیده است.به گفته یعقوبیان دولت احتمالا در محاسباتش به این نتیجه رسیده که به واسطه عادی سازی روابط اعراب با سوریه وضعیت منطقه خوب خواهد شد و امتیازهایی حاصل می شود. او افزود: با این همه واشنگتن بدون سوء استفاء از دولت سوریه، روابطش را با دمشق عادی نخواهد کرد یا تحریم های سنگین تحمیلی علیه این کشور چون مسدود کردن بودجه های خارجی را کاهش نخواهد داد.

 این تحلیلگر در ادامه گفت که واشنگتن برای چندین دهه موضع مشابهی را در ارتباط با کشورهایی چون کوبا و کره شمالی داشته است.

عدم تمایل واشنگتن برای سرمایه‌گذاری دیپلماتیک در سوریه 

بنا به گزارش اکوایران، سوریه از سال 2011 و بعد از آغاز اعتراض ها، درگیر جنگ داخلی شد، پس از حضور این کشور در اتحادیه عرب به حالت تعلیق درآمد و دلالان منطقه ای این بازیگر را در انزوا قرار دادند.حالا سوریه ماه جاری بار دیگر در اتحادیه پذیرفته شد. بشار اسد روز پنجشنبه پس از هفته ها دیدارهای دیپلماتیک میان مقام های سوری و عرب، برای حضور در نشست اتحادیه عرب واردعربستان شد آن هم در شرایطی که آنتونی بلینکن مدعی بود که سوریه مستحق پذیرش دوباره نیست. او تاکید کرد که واشنگتن به دنبال عادی سازی روابطش با سوریه نیست.

ناظران می گویند فرایند عادی سازی روابط سال ها طول کشیده است. پیشتر امارات، متحد اصلی ایالات متحده در خلیج فارس سال 2018، سفارتش در سوریه را بازگشایی کرد. ابوظبی اولین کشور عربی بود که از زمان آغاز جنگ داخلی در سوریه میزبان اسد بود. با این همه نکته قابل تامل آن است که واشنگتن نتوانسته مانع از عادی سازی روابط اعراب با سوریه شود. استیون هیدمن، مدیر برنامه مطالعات خاورمیانه در این باره گفت که واشنگتن تمایلی به سرمایه گذاری دیپلماتیک در سوریه ندارد، به بیانی دیگر آمریکا نمی خواهد کشورهای ثالث را با توسل به اهرم تحریم از نزدیکی به دولت سوریه بازدارد.

پلن کنگره علیه عادی سازی رابطه با سوریه

با این همه در کنگره، قانونگذاران آمریکایی برای تشدید تحریم ها و توقف فرایند پیوستن سوریه به کشورهای عرب به تکاپو افتادند تا شاید بتوانند تحریم ها را افزایش دهند. هفته گذشته گروهی از نمایندگان از دو حزب در مجلس نمایندگان لایحه ای موسوم به« قانون ضد عادی سازی رابطه با دوست سوریه» را ارائه کردند که هدف از ارائه آن تحت فشار قرار دادن دولت سوریه است. این لایحه نشانه این است که کنگره احتمالا بایدن و دولت های بعدی را جهت اجرای کامل تحریم ها علیه سوریه تحت فشار قرار خواهد داد. هیدمن در این باره گفت اما این گزاره که آیا ایالات متحده از تحریم های مشابه علیه متحدان عرب خود نیز استفاده خواهد کرد یا نه، به سان آزمونی است که نشان می دهد که واشنگتن تا چه اندازه در توقف فرایند عادی سازی روابط میان سوریه و اعراب جدی است.

با این حال، جاشوا لندیس، مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه به الجزیره گفت فعلا رویکرد ایالات متحده و تحریم های اعمالی اش علیه سوریه زیر سوال رفته است. با این همه گروهی از تحلیلگران به اظهار نظر مایک مورل، معاون وقت سیا در سال 2013 استناد کرده و می گویند که واشنگتن نمی خواهد موجبات فروپاشی ارتش شوریه شود آن هم در شرایطی که این کشور به کانون فعالیت گروه های اتروریستی تبدیل شده است.

خاورمیانه در آستانه ورود به عصری چند قطبی است

به باور ناظران، فارغ از آینده سیاست های آمریکا در سوریه، این واقعیت که کشورهای عرب در حال عادی کردن رابطه شان با دولت سوریه هستند، نشان از کاهش نفوذ آمریکا در منطقه است.

در شرایطی که ایالات متحده حضور نظامی اش در خاورمیانه را کم رنگ کرده پس دیگر تنها دلال قدرت در این بخش از جهان نیست. هیدمن اما تاکید دارد که ردپای واشنگتن در خاورمیانه پر رنگ است با این همه اسیا و رقابت با پکن در اولویت سیاست خارجی این کشور تعریف شده است.

 به باور این تحلیلگر، موضع ایالات متحده موجب شده تا بازیگران منطقه سهم بیشتری از بار امنیت منطقه را بر دوش بکشند.به گفته یعقوبیان خاورمیانه در حال ورود به عصری چند قطبی است؛ عصری که در چارچوبش بازیگران منطقه برای حل مشکلات خود فشارهای بسیاری را تحمیل خواهند کرد. به باورش عادی سازی روابط میان کشورهای عربی و سوریه تنها یک نمونه است.