اگر جای رئیسی، قالیباف رئیس جمهور شده بود، مشکلات کشور کمتر بود
به گزارش اقتصادنیوز بخشهایی از این گفتوگو به این شرح است:
چه شد که وضعیت خودرو به شرایط امروز رسید؟
از سال ۹۷ ممنوعیت واردات خودرو آغاز شد و داستانی که امروز دچار آن هستیم شروع به شکل گرفتن کرد. میان نیاز و تولید شکافی وجود داشت، ما سالانه یک میلیون خودرو تولید میکردیم و نیازمان ۵/ ۱ میلیون خودرو بود. این شکاف با واردات تقریبا متعادل میشد. اما زمانیکه واردات را ممنوع اعلام کردیم و تحریمها هم به اوج خود رسید، تولید خودروی ما به ۷۰۰ هزار کاهش پیدا کرد. اما نیازمان همان ۵/ ۱ میلیون خودرو در سال بود. این موضوع به مرور زمان به نیاز انباشته تبدیل شد در حالیکه سالی ۷۰۰ هزار خودرو به نیاز کشور افزوده میشد. در ۵ سال ما به ۵/ ۲ میلیون خودرو نیاز پیدا کردیم. از سوی دیگر با توجه به افزایش قیمت ارز و کاهش عرضه خودرو در بازار، خودرو به یک کالای سرمایهای تبدیل شد.
یعنی اگر کسی موفق میشد خودرو را از دولت با قیمت دولتی بخرد ۱۰۰ میلیون سود میکرد و این موضوع تقاضای کاذبی را به وجود آورد. یعنی مردم به سمت خرید خودرو هجوم آوردند تا بتوانند آن را به عنوان نیاز و سرمایهگذاری برای خودشان داشته باشند. واردات هم انجام نمیشد و تولید خودرو نیز بیش از ۷۰۰ هزار خودرو نبود، مدیریت هم ضعیف بود، نیاز انباشته و همچنین نیاز کاذب هم شکل گرفت. همه اینها دست به دست هم داد تا از اواسط سال ۱۴۰۰ به بعد خودرو تبدیل به یک بحران شود. با فشار دولت، خودروساز مجبور بود برای اینکه نیاز بازار را تامین کند از کیفیت خودروها کم کند و با شرکتهای بیدروپیکر چینی قرارداد بست، اما نتوانست نیاز داخل را تامین کنند.
نگاه مجلس از همان ابتدا این بود که باید واردات اتفاق بیفتد، اما عدهای خیلی مقاومت میکردند و میگفتند ما میتوانیم نیاز داخل را تامین کنیم. در این راستا آقای فاطمیامین، وزیر وقت صمت نگاهشان این بود که ما میتوانیم با برنامه ۶ ماهه یا یک ساله تولید خودرو را از ۷۰۰ هزار به یک میلیون برسانیم. کار به جایی رسید که مقام معظم رهبری صحبتی داشتند و از وضعیت کیفیت خودرو که نارضایتی برای مردم به وجود آورده بود، گلایه کردند و گفتند حق با مردم است و حساب خودروسازان را از تولید ملی جدا کردند. در آنجا دست ما در مجلس باز شد و توانستیم به موضوع خودرو ورود کنیم و بگوییم حساب خودرو از تولید ملی جدا است و خودتان را به تولید ملی نچسبانید.
چه کسانی در مجلس موافق واردات خودرو بودند و چه کسانی مخالف؟
خیلی از نمایندگان موافق واردات خودرو بودند. برخی موافقت را علنی اعلام میکردند و برخی در رای. تعداد مخالفان واردات خودرو بسیار اندک بودند اما زورشان زیاد بود.
جبهه پایداری مخالف واردات خودروی دست دوم بود؟
برخی از نمایندگان جبهه پایداری در هنگام رایگیری دو- دو میکردند و مخالف واردات بودند.
چه فشاری به شما وارد شد و چه مخالفتهایی از جاهای دیگری از مجلس و خارج از مجلس به شما وارد شد؟
من چند توییت راجع به مجمع تشخیص مصلحت نظام و هیات عالی نظارت زدم که چرا با واردات خودروی کارکرده موافقت نکرده در حالیکه میان مجلس و شورای نگهبان اختلافی نبوده است. عمده دغدغهای که دوستان مطرح میکردند و با من به اشتراک میگذاشتند در این مورد بود که چرا شما به تشخیص مصلحت نظام یا شورای عالی نظارت ایراد گرفتهاید.
این صحبتها از مجلس عنوان میشد؟
خیر، از بیرون از مجلس بود. سال گذشته توییتی زدم که باعث صحبتهایی شد و بار دومی که در بودجه هیات عالی نظارت مجمع، واردات خودروی دست دوم را رد کرد، در فضای مجازی عکس آقایان را گذاشتم و گفتم نظر شما در مورد واردات خودروی دست دوم مثبت بود یا منفی...
چه شد که واردات خودروهای دستدوم به نتیجه رسید؟
چون خواست مجلس و دولت واردات خودروی دستدوم بود.
فکر نمیکنید واردات خودرو که نیاز به ارز دارد به بازار فشار وارد کند و این فشار موجب افزایش نرخ ارز شود؟
خیر، اتفاقا معتقدم که شاید در شروع واردات خودروی دست دوم، قیمت ارز مقداری بالا برود، اما در بلندمدت حتما قیمت ارز با واردات خودرو کاهش هم پیدا میکند.
یعنی فکر میکنید هدفی که شما از واردات خودروی دست دوم به دنبال آن بودید محقق میشود؟
شک نکنید که واردات خودروی دست دوم حتما محقق میشود.
در دولت آقای رئیسی؟
تا آخر سال جاری.
با واردات خودروی دست دوم خارجی، قیمت خودروی داخلی کاهش پیدا میکند؟
حتما کاهش پیدا میکند. هم خودروی تولید داخل و هم خودروهایی که در داخل کشور است. ما یک خودرو داریم که تولید داخل است و خودروهایی را داریم که در داخل کشور مونتاژ میشود. همچنین خودروهای خارجی داریم که از قبل به کشور وارد شده است که قیمتهایشان سرسامآور است. حتما قیمت خودروهای خارجی در داخل کشور کاهش پیدا میکند و این کاهش خیلی زیاد است.
حتی با همین قیمت دلار؟
با همین قیمت دلار و با تعرفه ۱۷۰ درصد. چون الان ما هزار درصد تعرفه پرداخت میکنیم. برای مثال خودروی هیوندای سانتافه ۲۰۲۱ در حال حاضر با دلار ۵۰ هزار تومان، ۸۰۰ میلیون تومان است و اگر ۲۰۰ درصد هم تعرفه روی آن بگیرند، تقریبا ۲ میلیارد تومان میشود. در حالیکه قیمت سانتافه ۲۰۱۶ در ایران ۵/ ۳ تا ۴ میلیارد تومان است. بنابراین با واردات خودروی دست دوم، حداقل ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش قیمت خودرو داریم.
بحث بعدیمان در مورد برنامه هفتم توسعه است، نگاهتان به برنامه هفتم چیست؟
اگر قرار است برای مدیریت ۵ ساله کشور برنامهریزی کنیم و موفق شویم باید کاری را انجام دهیم، آن هم اینکه واقعیتهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشورمان را بفهمیم، بپذیریم و سپس برای آن برنامه بدهیم. زمانیکه در برنامه توسعه هفتم میگوییم رشد اقتصادی ۸ درصد باید محقق شود یعنی روی هوا حرف میزنیم. چرا روی هوا حرف میزنیم؟ چون چین در اوج قدرت اقتصادی رشد اقتصادیاش به میزانی نبود که ما در این شرایط میخواهیم به آن برسیم. حرف من این است، در برنامه هفتم بگوییم رشد اقتصادی ما برای مثال در حال حاضر یک درصد است و در ۵ سال دیگر میخواهیم آن را به ۳ درصد برسانیم. این رقم و تحقق آن به واقعیت نزدیکتر است. برنامه ششم ۲۵ درصد محقق شده چون ۲۵درصد آن واقعگرایانه بوده و بقیه آن توهم بود. البته به نظر من برنامه هفتم که آقایان نوشتند بعد از ۵ سال ۱۵ درصد محقق میشود.
سوال بعدیام در مورد حکمرانی نو است.
این را از آقای قالیباف بپرسید. من خیلی راجع به این موضوع صحبت نمیکنم چون دوست ندارم. صحبت آقای قالیباف در مورد حکمرانی نو خیلی صحبت خوبی است. نگاه آقای قالیباف را در سه سال اخیر از نزدیک دیدهام. ایشان بهشدت در برابر جریان تندرو مقاومت و خودش را هزینه کرد. در حکمرانی نو خیلی از مواردی که دغدغه من است، دیده شده از جمله عقلانیت، واقعیتهای جامعه، پذیرش و فهمیدن مشکلات مردم و راهحلهای منطقی و عملیاتی برای حل مشکلات.
اما عملا اتفاقی نیفتاده است...
دلیل دارد. من میگویم کاش آقای قالیباف بهجای آقای رئیسی رئیسجمهور شده بود. آقای قالیباف خیلی بهتر از بقیه جامعه و جوانان را میشناسد. در داستان خودرو ایشان خیلی کمک کرد. من از نزدیک دیدم که چگونه آقای قالیباف را مورد هجمه قرار دادند به خاطر اینکه جلوی زیادهخواهی برخی را در مجلس و حتی در دولت گرفت.
۱۱ اسفندماه انتخابات مجلس دوازدهم برگزار میشود، در حالحاضر مردم اقبال چندانی به انتخابات ندارند، به نظر شما مشارکت در انتخابات مجلس چطور خواهد بود؟
بعد از صحبتی که حضرت آقا داشتند برای اینکه مشارکت افزایش پیدا کند؛ ظاهر امر بر این است که شاید فضای باز سیاسی را برای انتخابات در نظر بگیرند که جریانات و گروههای مختلف در عرصه انتخابات شرکت کنند. اما باز دو مساله داریم. یک اینکه شاید مردم بسیاری در حال حاضر با صندوقهای رای قهر باشند. مساله دیگر اینکه جریان تندی معتقدند که اصلا نیازی به مشارکت حداکثری در انتخابات نیست و میگویند مشارکت حداقلی باشد تا تنها ما به مجلس راه پیدا کنیم و این کفایت میکند. این جریان برای این حداقل برنامهریزی میکند و تمام هدفشان را بر مشارکت حداقلی متمرکز کردهاند. این افراد کسانی هستند که ادعای ولایتمداریشان گوش فلک را کر کرده است. به نظر میآید این جریان تمام تلاشش را میکند که خالصسازی و پاکسازی که مدنظرش است را انجام دهد.
این جریان بهدنبال حذف افرادی است که حتی کوچکترین زاویهای با آنها دارند. ما باید با این جریان مقابله کنیم. واقعا وضعیت جامعه ما برای انتخابات و حضور پای صندوقهای رای، وضعیت خوبی نیست. ما این را میگوییم و دوستان قبول نمیکنند. این را ساعت ۴ بعدازظهر روز ۱۱ اسفند-روز برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم- میفهمند. من اگر برای واردات خودرو داد میزنم برای این است که رضایتمندی ایجاد شود و مردم پای صندوقهای رای بیایند. آقایان نمیخواهند این موضوع را قبول کنند و زمانی قبول میکنند که شاید کار از کار گذشته باشد.
شما با فیلترینگ هم مخالف هستید، دلیل مخالفتتان چیست؟
من نظرسنجی در اینستاگرام گذاشتم و از مخاطبانم پرسیدم شما که وارد اینستاگرام شدید از فیلترشکن رایگان استفاده کردید یا فیلترشکن خریدید. ۱۲۰ هزار نفر این نظرسنجی را دیدند و ۸۰ هزار نفر در آن شرکت کردند. تقریبا ۷۰ درصد شرکتکنندگان در این نظرسنجی اعلام کردند که برای فیلترشکن پول میدهند. من نظرسنجی میگذارم تا به آنهایی که نمیفهمند و علیه من اقامه دعوا میکنند و میگویند تشویش اذهان عمومی کردم؛ بفهمانم من تشویش اذهان عمومی نکردم و آنها سرشان را در برف کردهاند. با فیلتر کردن بازار مکاره راه افتاده که تصمیم برخی منجر به آن شده تا عدهای که بلد هستند، فیلترشکن بفروشند و این اشتباه است.