آیا ایران به بحران قفقاز ورود نظامی خواهد کرد؟
به گزارش اقتصادنیوز دنیای اقتصاد نوشت: باکو چند سالی است که سودای تصرف استان سیونیک را در سر دارد و با پشتیبانی ترکیه قصد دارد مرز بین ایران و ارمنستان را قطع کند؛ مسالهای که به هیچ وجه مورد پذیرش ایران نیست و بارها و بارها در این رابطه به طرفین هشدار داده شده است. حتی مقام معظم رهبری نیز در سخنانی با تغییر مرزهای ژئوپلیتیک مخالفت جدی خود را اعلام کردند.
تنشها قابل پیشبینی بود
سالار سیفالدینی، پژوهشگر مسائل منطقه قفقاز در این رابطه به روزنامه «دنیایاقتصاد» گفت: «اتفاقات پیشآمده، جدید نیست و از زمان جنگ قرهباغ۲۰۲۰، آذربایجان در پی آن بود که جنوب ارمنستان را ضمیمه خاک خود کند؛ اما موفق نشد. دوباره در شهریور ماه سال۱۴۰۰ نیز یک تنش مرزی اتفاق افتاد و در سال۱۴۰۱ هم تلاشهایی برای حمله نظامی به مرزها صورت گرفت که باز هم به جنگ و درگیری جدی منجر نشد.» سیفالدینی با اشاره به اینکه آمریکا میخواهد در روزهای آینده با ارمنستان مانور مشترک برگزار کند، گفت: « احتمالا معادله جدید در منطقه شکل خواهد گرفت.» این کارشناس با تاکید بر احتمال وقوع عملیات نظامی از سوی باکو در مرزهای ارمنستان و ایران گفت: «این مساله برای ایران قابل پیشبینی بود و حتی جمهوری اسلامی اقداماتی را نیز در دستورکار قرار داده بود.»
چرا شهریور؟
به گفته این کارشناس، باکو به چند دلیل این زمان را برای حمله به مرزهای ارمنستان و ایران مناسب دیده است. وی تاکید کرد: «مساله اول اینکه اکنون در ایام دهه آخر ماه صفر و مراسم اربعین قرار داریم و جمهوری آذربایجان از این تعطیلات و این مساله که تمرکز ایران روی مساله اربعین است، میخواهد استفاده کند. مساله دوم هم این است که در اواخر شهریور ایران با مسائل داخلی خود و یکسالگی ناآرامیها در کشور مواجه است.» سیفالدینی تاکید کرد: « سوم اینکه در هفته آخر شهریور، قرار است نشست نیویورک برگزار شود و بحثهایی که مربوط به برجام است، در این نشست احتمالا به سرانجام خواهد رسید و ایران مشغول آن خواهد بود.»
این کارشناس مسائل قفقاز در پاسخ به اینکه واکنش ایران به حمله احتمالی به مرزها چه خواهد بود، توضیح داد: «ایران از دو، سه سال پیش بارها تاکید کرده بود که تغییر مرزها را نخواهد پذیرفت و این مساله، هم به اردوغان هم به پوتین اعلام شد. از این رو طی سالهای گذشته ایران مانورهایی را در منطقه مرزی با ارمنستان انجام داد و حتی نیروهایی نیز مستقر کرد.» وی تاکید کرد: «ازاینرو به نظر میرسد که واکنش ایران سلبی خواهد بود و اگر تحولات به همین صورت ادامه پیدا کند، ممکن است حتی ایران واکنش نظامی هم نشان دهد.» سیفالدینی با بیان اینکه احتمالا درگیری گستردهای رخ نخواهد داد، گفت: «ممکن است ایران از طریق ابزارهایش مانند پهپادها و نیروهای زمینی به این درگیری ورود کند.» به گفته این کارشناس، ایران در این منطقه کنسولگری دارد و در شرایط بروز هر نوع درگیری، ایران باید از کنسولگری خود دفاع کند.
سیفالدینی معتقد است: «آذربایجان با تحرکات مرزی میخواهد ببیند واکنشها چگونه است؛ چون انتخابات ریاستجمهوری ترکیه هم برگزار شده و وضعیت در این کشور تثبیت شده است.» این پژوهشگر مسائل قفقاز همچنین با اشاره به سفر اخیر هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه به ایران گفت: «یکی از موضوعات مورد مذاکره در سفر فیدان به تهران همین مساله درگیری در مرزها بود. فیدان در مذاکراتی که با وزیر خارجه ایران پشت درهای بسته داشت، طرح آذربایجان را برای تغییرات ژئوپلیتیک در مرز ایران و ارمنستان اعلام کرد و مشاهده کردیم که آقای امیرعبداللهیان نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و گفت که ما هیچگونه تغییر مرزی را نخواهیم پذیرفت. مصوبه شورای عالی امنیت ملی نیز که گفته ایران با هرگونه تغییر مرزهای سیاسی در اطراف خود یعنی در ارمنستان مقابله خواهد کرد، بسیار مهم است. این تقابل مشخص است که چه سویههایی ممکن است داشته باشد.»