جنگ غزه؛ آزمون سرنوشت ساز حماس و قطر/ میهمان پر هزینه دوحه

به گزارش اقتصاد نیوز، جنگ غزه آزمونی سخت برای حماس و قطر است؛ بالاخص قطر که سال‌ها در قامت واسطه بین این گروه و مخالفانش فعالیت داشته و در این روند، نفوذ ژئوپلیتیک و دیپلماتیکش را تقویت کرده است.

میهمانی پر هزینه

از 7 اکتبر، زمانی که حماس به اسرائیل حمله کرد، قطر از ارتباط های خود با همه طرف ها جهت کمک به آزادی چهار گروگان از غزه از جمله دو شهروند آمریکایی و خروج فلسطینی های مجروح از طریق گذرگاه رفح به مصر استفاده کرده است. همزمان برخی از اتباع خارجی گرفتار غزه پسا جنگ نیز با میانجیگری قطر ، این باریکه را ترک کردند.فعل و انفعال های «جنبش مقاومت اسلامی» یا حماس، در سال 1987 در جریان اولین قیام فلسطینی ها علیه اشغالگری اسرائیل به عنوان شاخه ای از اخوان المسلمین مصر ایجاد شد. بیست سال بعد، این گروه قدرت را در غزه به دست گرفت و مواضع اسرائیل را هدف  حملات موشکی‌اش قرار داد.به گفته یک منبع آگاه، قطر که برای اولین بار در سال 2006 به خواست آمریکا کانال ارتباطی با حماس باز کرد، کانالی که زمینه ساز برقراری آتش‌بس بین اسرائیل و حماس در سال‌های 2014، 2021 و 2022 بود. دوحه همچنین تسهیلات اقتصادی در اختیار غزه قرار داده است.

فارغ از کمک های قطر، بالاخص نقشش در آزادی چند گروگان، این احتمال وجود دارد که دولت بایدن دوحه را برای پایان دادن به روابطش با حماس تحت فشار قرار دهد( البته بعد از آزادی تعداد بیشتری از گروگان ها). در همین راستا آنتونی بلینکن در طول سفرش به قطر اعلام کرد: «دیگر نمی‌توان مانند همیشه با حماس معامله کرد». بلینکن که در کنار شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر ایستاده بود، از پاسخ به سوالی در باب این که آیا دولت بایدن از دوحه می خواهد دفتر سیاسی حماس را که بیش از یک دهه در قطر مستقر است، ببندد، طفره رفت.

غرب شمشیر از رو بست!

آنگونه که استیمسون نوشته، رهبران سیاسی حماس اغلب در شبکه ماهواره ای دولتی قطر، الجزیره ظاهر می شوند و همچنین برای مصاحبه با مطبوعات غربی آماده هستند.حضور گروهی چون حماس در قطر یکی از دلایلی بود که چهار کشور محافظه‌کار عربی - عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین - برای محاصره قطر از سال 2017 تا 2021 خیز برداشتند. در آن بازه زمانی، صداهای نومحافظه‌کاران واشنگتن که از محاصره حمایت می‌کردند، به رابطه دوحه با حماس اشاره داشتند و استدلال می کردند که قطر به‌طور غیرقابل قبولی روابط نزدیکی با بازیگران چون حماس در خاورمیانه دارد.

واکنش های رسمی قطر و عربستان به حمله 7 اکتبر مشابه بود - هر دو بازیگر حماس را محکوم نکردند. اما در غرب، انتقادها سریع و تند بود. ماکس میلر، نماینده جمهوری خواه از اوهایو، خواستار استرداد( ادعایی) اسماعیل هنیه، مقام ارشد حماس مستقر در دوحه و سایر اعضای این سازمان شد. همزمان گروه‌های آمریکایی حامی اسرائیل، گروه هایی چون بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها نیز دولت بایدن را تحت فشار قرار داده‌اند تا قطر را برای پایان دادن به رابطه اش با حماسف تحت فشار حداکثری قرار دهد. گروهی مدعی اند واشنگتن با اتخاذ رویکرد میانه تر، شاید  مقامات قطری را متقاعد کند تا دسترسی رهبران حماس به مطبوعات را محدود کند.

ناظران مدعی اند، صرف نظر از اینکه سیاستگذاران آمریکایی چگونه حماس وحملاتش به اسرائیل را ارزیابی می کنند،، این احتمال وجود دارد که این سازمان به سان بازیگر مهمی در درگیری فلسطین و اسرائیل باقی بماند. در چننی چارچوبی، کشورهایی چون اردن که خواهان پایان حضور حماس در قطر هستند، باید این گزاره را لحاظ کنند. به ادعای آنها، حضور حماس در قطر بهتر می تواند منافع مخالفان این گروه را تامین کند تا استقرار رهبران این گروه در ایران.